Ngày 28/1, TAND TP Hà Nội sẽ mở phiên xét xử sơ thẩm các bị cáo trong vụ án liên quan đến Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”, 48 tuổi) thâu tóm nhà đất công sản, gây thiệt hại rất lớn cho nhà nước.
Cụ thể, các bị cáo Bùi Văn Thành (60 tuổi) và Trần Việt Tân (64 tuổi), cùng là cựu Thứ trưởng Bộ Công an, bị xét xử về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại điều 285, BLHS năm 1999. Khung hình phạt từ 3 đến 12 năm tù.
Bên cạnh đó, 3 bị cáo còn lại trong vụ án gồm Phan Văn Anh Vũ, Nguyễn Hữu Bách (cán bộ Tổng cục Tình báo) và Phan Hữu Tuấn (cựu Phó tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo - Bộ Công an) bị xét xử về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Khung hình phạt từ 10 đến 15 năm tù.
Vũ "nhôm" không chịu giao nộp công sản đã thâu tóm
Hồ sơ vụ án xác định rõ Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm, 47 tuổi) là nhân viên tình báo của Tổng cục Tình Báo (Bộ Công an). Quá trình công tác, Vũ được sử dụng 2 tên Lê Văn Sáu, Trần Đại Vũ và điều hành 2 tổ chức bình phong của Bộ Công an gồm: Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 và Công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79.
Vũ "nhôm" bị cáo buộc lợi dụng sự buông lỏng quản lý, hậu thuẫn của 2 cựu Thứ trưởng Bùi Văn Thành, Trần Việt Tân và một số cán bộ công an, đã thâu tóm 7 nhà, đất công sản tại TP HCM và TP Đà Nẵng, trị giá hơn 2.500 tỷ đồng.
Ngày 20/9/2017, Bộ Công an mới ra quyết định kỷ luật bằng hình thức giáng cấp bậc hàm từ Thượng tá xuống Trung tá, cách chức Phó trưởng phòng Biệt phái và cho xuất ngũ ra khỏi lực lượng CAND với Vũ "nhôm".
Vũ "nhôm", Nguyễn Hữu Bách và Phan Hữu Tuấn trong một lần ra tòa. (Ảnh: TTXVN)
Cáo trạng thể hiện, Vũ "nhôm" đã lợi dụng danh nghĩa doanh nghiệp bình phong, với sự giúp đỡ của Nguyễn Hữu Bách, Phan Hữu Tuấn thông qua các văn bản nghiệp vụ để được thuê, nhận chuyển nhượng các bất động sản không phải qua đấu giá, trái quy định của nhà nước.
Sau khi được thuê, mua hoặc chuyển nhượng các dự án nhà đất này, Vũ "nhôm" không dùng vào mục đích phục vụ công tác nghiệp vụ mà chuyển thành tài sản mang tên cá nhân mình hoặc người thân trong gia đình hoặc chuyển nhượng, liên doanh với người khác nhằm thu lợi bất chính, gây thiệt hại hơn 1.159 tỷ đồng.
Các bị cáo Nguyễn Hữu Bách và Phan Hữu Tuấn là những người trực tiếp quản lý, chỉ đạo hoạt động nghiệp vụ đối với Vũ "nhôm" đã soạn thảo, ký nháy và tham mưu trình lãnh đạo Tổng cục V, lãnh đạo Bộ Công an ký ban hành các văn bản, giúp sức tích cực cho Vũ. Cả hai chịu trách nhiệm cho việc gây thiệt hại cho nhà nước hơn 1.134 tỷ đồng.
Hồ sơ vụ án thể hiện, quá trình điều tra, ban đầu Phan Văn Anh Vũ thừa nhận hành vi phạm tội và có đơn xin giao nộp 7 tài sản do phạm tội mà có để khắc phục hậu quả. Đến nay Phan Văn Anh Vũ không thừa nhận hành vi phạm tội mà còn có đơn xin không giao nộp 7 tài sản này.
Thế lực nào thâu tóm cả đất của Bộ Công an
Theo hồ sơ vụ án, từ 2014-2018, Bùi Văn Thành đang giữ chức Thứ trưởng Bộ Công an, được giao nhiệm vụ phụ trách Tổng cục Hậu cần (Tổng cục IV), có trách nhiệm trực tiếp quản lý các nhà đất công sản Bộ Công an.
Cuối tháng 5/2015 (trên cơ sở Tờ trình của Phan Văn Anh Vũ và báo cáo đề xuất của Phan Hữu Tuấn) Bùi Văn Thành đã ký tờ trình đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho bán chỉ định cơ sở nhà đất tại số 129 Pasteur (quận 3, thuộc quản lý của Tổng cục IV, Bộ Công an) cho Công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79 để phục vụ hoạt động nghiệp vụ của ngành Công an.
Cuối tháng 10/2015, ông Thành lại ký công văn đề nghị Sở TNMT, Sở Tài chính TP HCM trình Hội đồng thẩm định giá nhà đất thành phố và UBND TP HCM phê duyệt giá bán bất động sản 129 Pasteur là hơn 301 tỷ đồng, không đúng chức năng và thẩm quyền.
Sau đó, Tổng cục IV, Bộ Công an có văn bản báo cáo về việc Công ty Thông tin Thẩm định giá Tây Nam Bộ ban hành dự thảo Chứng thư thẩm định giá, xác định giá trị Nhà, đất tại số 129 Pasteur chỉ còn hơn 294 tỷ đồng. Tuy nhiên, ông Bùi Văn Thành đã không làm hết trách nhiệm trong việc chỉ đạo làm rõ lý do giảm giá Nhà, đất tại số 129 Pasteur.
Hồ sơ cũng thể hiện Bùi Văn Thành cũng không chỉ đạo Tổng cục IV có văn bản thông báo để Tổng cục V (Bộ Công an) biết quản lý nhà đất, phục vụ mục đích an ninh. Khi Vũ "nhôm" chuyển nhượng nhà đất này cho tư nhân, cựu Thứ trưởng Bộ Công an cũng không báo cáo cấp có thẩm quyền kịp thời ngăn chặn, gây thiệt hại gần 223 tỷ đồng.
Lô đất 123 Pasteur (quận 3) thuộc quản lý của Bộ Công an cũng bị Vũ "nhôm" thâu tóm.
Từ 2009-2016, Trần Việt Tân là Tổng Cục trưởng Tổng cục V sau đó là Thứ trưởng Bộ Công an, được giao trực tiếp phụ trách Tổng cục V, Bộ Công an. Ông Tân đã ký phát hành 7 văn bản đề nghị cho các công ty bình phong của Vũ "nhôm" được thuê các nhà đất phục vụ công tác nghiệp vụ ngành công an.
Những nhà đất công sản đó đã bị Vũ thâu tóm gồm: Nhà đất tại số 16 Bạch Đằng (TP Đà Nẵng), nhà đất tại số 15 Thi Sách và số 8 Nguyễn Trung Trực (quận 1, TP HCM). Trần Việt Tân bị cáo buộc thiếu trách nhiệm trong việc quản lý, không giám sát chặt chẽ dẫn đến việc không kịp thời phát hiện và ngăn chặn được các hành vi vi phạm của Vũ "nhôm".
Do đó, Phan Văn Anh Vũ lợi dụng danh nghĩa công ty bình phong và các văn bản của Bộ Công an, của Tổng cục V để được thuê các nhà, đất công sản tại TP Đà Nẵng và TP HCM theo hình thức chỉ định không qua đấu giá, gây thiệt hại đặc biệt lớn hơn 155 tỷ đồng.
"Đây là vụ án tham nhũng rất nghiêm trọng, được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Các bị can trong vụ án hầu hết là những người có chức vụ cao, quan trọng trong ngành Công an nhưng đã không giữ được phẩm chất đạo đức, bản lĩnh và truyền thống tốt đẹp của ngành.
Các bị cáo còn lợi dụng nhiệm vụ được giao giúp sức tích cực cho Phan Văn Anh Vũ thâu tóm các dự án nhà, đất công sản có vị trí đắc địa ở Đà Nẵng và TP HCM, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước - VKSND Tối cao kết luận.
Nhà đất số 129 Pasteur (phường 6, quận 3, TP HCM) gồm 1.490,52 m2 nhà và 2.264 m2 đất do Tổng cục IV, Bộ Công an quản lý, sử dụng làm nhà khách đối ngoại. Lô đất này sau đó bị Vũ "nhôm" thâu tóm chuyển nhượng cho tư nhân, gây thiệt hại gần 223 tỷ đồng.
Hiện này, cơ quan điều tra giao cho Bộ Công an phối hợp với UBND TP HCM báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề xuất biện pháp thu hồi mảnh đất này đảm bảo không thất thoát tài sản, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho những bên liên quan.