Cáo trạng VKSND Tối cao xác định rõ Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm, 47 tuổi) là nhân viên tình báo của Tổng cục Tình Báo (Bộ Công an), Vũ sử dụng hai tên Lê Văn Sáu, Trần Đại Vũ và điều hành 2 tổ chức bình phong của Bộ Công an gồm: Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 và Công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79.
Vũ bị cáo buộc lợi dụng sự buông lỏng quản lý, giúp sức của 2 cựu Thứ trưởng Bùi Văn Thành, Trần Việt Tân và một số cán bộ công an, đã thâu tóm nhiều nhà, đất công sản, trị giá là hơn 2.500 tỷ đồng. Chỉ riêng tại TP Đà Nẵng, Vũ đã thâu tóm thành công 4 lô đất vàng.
Thực tế, các văn bản này có tính chất yêu cầu các cơ quan, tổ chức và cá nhân liên quan cho Vũ "nhôm" thuê dài hạn hoặc mua chỉ định, được hưởng các ưu đãi khi mua nhà đất công với giá thấp hơn rất nhiều so với thị trường.
Xây dựng khu thương mại, dịch vụ bất thành
Một trong những khu đất vàng lớn nhất mà Vũ "nhôm" thâu tóm là khu đất dự án Vệt du lịch ven biển từ khu resort Vegas đến Khu du lịch Bến Thành Non Nước đường Trường Sa (phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng). Khu đất này được xác định có diện tích 15.577m2, được định giá thực tế gần 488 tỷ đồng.
Ngày 22/01/2010, Bộ Công an có Công văn số 158/CV-BCA-B11 (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký nháy để lãnh đạo Bộ Công an ký), đề nghị UBND thành phố Đà Nẵng tạo điều kiện để Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được nhận quyền sử dụng khu đất nói trên.
Một năm sau, UBND thành phố Đà Nẵng phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất khu đất trên cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79, để xây dựng Khu trung tâm thương mại dịch vụ với giá 5 triệu đồng/m2. Sau khi được giảm trừ giá thuê đất xuống còn 3,7 triệu đồng/m2 và giảm 10% số tiền sử dụng đất, công ty này chỉ phải trả hơn 52 tỷ đồng.
Vũ "nhôm" dễ dàng thâu tóm đất vàng ở Đà Nẵng với sự hậu thuẫn của 2 cựu Thứ trưởng Bộ Công an.
Ngày 02/10/2014, UBND thành phố Đà Nẵng giao đất cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 để sử dụng vào mục đích đầu tư khu du lịch ven biển và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với mục đích sử dụng kinh doanh thương mại dịch vụ. Hiện dự án xây dựng Khu trung tâm thương mại dịch vụ vẫn chưa được triển khai.
Tại Kết luận định giá tài sản của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở Trung ương kết luận, việc Vũ "nhôm" thâu tóm khu đất này gây thiệt hại gần 436 tỷ đồng.
Thâu tóm đất công giá rẻ, cho công ty sân sau thuê
Vũ "nhôm" cũng dễ dàng thâu tóm khu đất rộng 3.264 m2 tại đường Ngô Quyền (phường An Hải Bắc, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng (Khu đất này là Công viên An Đồn cũ), có trị giá thực tế gần 168 tỷ đồng với giá cực rẻ. Sau đó, cựu nhân viên tình báo này còn cho chính công ty sân sau của mình thuê lại để thu lợi.
Cụ thể, ngày 24/11/2009, Bộ Công an có công văn số 2773/CV-BCA-B11 (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký nháy để lãnh đạo Bộ Công an ký), đề nghị Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng tạo điều kiện cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 nhận quyền sử dụng khu đất Công viên An Đồn cũ, để phục vụ công tác nghiệp vụ của ngành Công an.
Hơn 1 năm sau, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng có công văn đồng ý chủ trương chuyển quyền sử dụng khu đất cho Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79, với tổng số tiền là hơn 18 tỷ đồng. Sau đó, do diện tích khu đất tăng hơn 207 m2, chi phí tăng lên thành 19 tỷ đồng.
Ngày 21/9/2011, Phan Văn Anh Vũ được giảm 10%, nên chỉ nộp cho Công ty Quản lý và khai thác đất Đà Nẵng số tiền là hơn 17 tỷ đồng để thâu tóm mảnh đất công viên này.
Sau đó, Vũ "nhôm" lại lấy tên Lê Văn Sáu trên danh nghĩa Tổng Giám đốc Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 ký tờ trình gửi Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, Chủ tịch UBND quận Sơn Trà và Giám đốc Công ty Quản lý và Khai thác đất, đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho tên Phan Văn Anh Vũ.
Tờ trình cũng đề nghị cho phép tách khu đất thành 4 thửa đất.
Dự án khu công viên Vân Đồn cũ. Hiện khu đất này đã được xây dựng thành Trường mẫu giáo ABC, do bà Phan Thị Anh Thư (chị ruột Vũ "nhôm") làm hiệu trưởng. (Ảnh: Báo Giao thông)
Ngày 10/8/2011, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng cho phép chuyển đổi quyền sử dụng đất từ Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 sang cho Phan Văn Anh Vũ và cho phép tách thửa khu đất trên thành 3 lô, mục đích sử dụng trong thời gian lâu dài: Xây dựng khu công trình thương mại - dịch vụ, văn phòng, khách sạn.
Từ tháng 5/2016, Vũ "nhôm" cho Công ty TNHH I.V.C (do Ngô Áng Hùng, anh rể Vũ làm Giám đốc, Vũ có gần 67% cổ phần) thuê khu đất này để xây dựng và kinh doanh Trường Mẫu giáo ABC với giá 30 triệu đồng/tháng. Ngôi trường này cũng do bà Phan Thị Anh Thư (chị ruột Vũ "nhôm") làm hiệu trưởng. Tính đến thời điểm bị bắt, Vũ hưởng lợi hơn nửa tỷ đồng.
Theo Kết luận định giá tài sản Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở Trung ương kết luận, việc để Vũ "nhôm" thâu tóm lô đất này khiến Nhà nước thiệt hại hơn 150 tỷ đồng.
Mua đất kinh doanh rẻ mạt còn đòi giảm giá
Nhà đất số 16 Bạch Đằng (phường Thạch Thang, quận Hải Châu, TP Đà Nẵng) gồm hơn 2.165 m2 nhà và gần 1.8000 m2 đất, tổng trị giá gần 188 tỷ đồng cũng bị Vũ "nhôm" thâu tóm vào khoảng thời gian 2014-2016.
Hồi cuối tháng 6/2014, Bộ Công an có Công văn số 2012/B11-B61 (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký nháy để lãnh đạo Bộ Công an ký) đề nghị UBND thành phố Đà Nẵng hỗ trợ, xem xét cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được mua lại lô đất này.
Sáu tháng sau, chính quyền Đà Nẵng có công văn thống nhất đồng ý cho thuê khu đất để sản xuất kinh doanh, thời hạn 50 năm, trả tiền thuê đất 1 lần.
Mặc dù Vũ "nhôm" đã thâu tóm đất 16 Bạch Đằng giá siêu rẻ, nhưng vẫn đòi giảm thêm gần 50% giá. (Ảnh: Báo Giao thông)
Ngày 25/12/2014, UBND thành phố Đà Nẵng thu hồi lô đất 16 Bạch Đằng, cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 thuê đất để sử dụng vào mục đích thương mại - dịch vụ với giá chỉ hơn 83 tỷ đồng.
Mặc dù Đà Nẵng đã cho thuê giá rẻ, nhưng 4 tháng sau, Bộ Công an lần lượt có các Công văn số 08/B11-B61 và số 615/BCA-B11 (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký nháy để Trần Việt Tân, Thứ trưởng Bộ Công an ký) đề nghị xem xét lại giá thuê. Ngày 12/10/2015, UBND thành phố Đà Nẵng có quyết định giảm giá thuê lô đất xuống còn hơn 45 tỷ đồng.
Sau khi nộp tiền, ngày 28/4/2016, Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được UBND TP Đà Nẵng cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng lô đất 16 Bạch Đằng.
Tại Kết luận định giá tài sản của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở Trung ương kết luận, việc Vũ "nhôm" thâu tóm lô đất 16 Bạch Đằng gây thiệt hại hơn 142 tỷ đồng.
Bỏ 1 tỷ đồng, thâu tóm lô nhà đất vàng hơn 30 tỷ
Một trong khu nhà đất vàng khác mà Vũ "nhôm" thâu tóm với giá siêu rẻ là nhà đất tại số 319 Lê Duẩn (phường Tân Chính, quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng) có diện tích hơn 410 m2 nhà, gần 190 m2 đất với tổng giá trị hơn 31 tỷ đồng.
Ngày 03/9/2009, Phan Văn Anh Vũ đã làm tờ trình gửi đồng thời Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng và Tổng cục V (Bộ Công an) xin mua nhà đất số 319 Lê Duẩn, Đà Nẵng để phục vụ cho hoạt động nghiệp vụ.
Hơn 1 tuần sau, UBND thành phố Đà Nẵng có văn bản cho phép chuyển nhượng lô nhà đất nói trên cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79. Sau đó, chính quyền Đà Nẵng còn phê duyệt giá bán nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại số 319 Lê Duẩn với mức rẻ, chỉ gần 7 tỷ đồng. Sau đó, Vũ "nhôm" còn xin giảm giá và chỉ nộp số tiền gần 6,3 tỷ đồng.
Ngay sau khi Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được nhận quyền sử dụng, cuối tháng 3/2010, Vũ "nhôm" lại đề nghị chính quyền Đà Nẵng đổi quyền sử dụng đất từ công ty sang cho mình. Ngay sau đó, UBND thành phố Đà Nẵng đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với lô đất cho Vũ.
Có quyền sử dụng đất, Vũ cho Công ty TNHH Pizza thuê nhà đất với giá 110 triệu đồng/tháng từ ngày 01/12/2013 đến ngày 30/11/2017. Cho đến đầu tháng 12, tiền thuê nhà đất được nâng lên 121 triệu đồng/tháng. Cho đến thời điểm bị bắt, Vũ thu gần 5,3 tỷ đồng (gần bằng tiền mua đất). Như vậy, Vũ hầu như chỉ tốn 1 tỷ đồng để thâu tóm lô đất 31 tỷ.
Tại Kết luận định giá tài sản của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở Trung ương kết luận, việc để Vũ "nhôm" thâu tóm nhà đất 319 Lê Duẩn gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 25 tỷ đồng.
Liên quan đến những sai phạm trong việc bán nhiều khu đất công cho Vũ Nhôm, hồi tháng 4 năm ngoái, ông Trần Văn Minh (63 tuổi, Chủ tịch Đà Nẵng 2006-2011), Văn Hữu Chiến (64 tuổi, Chủ tịch Đà Nẵng 2011-2014) bị khởi tố về các tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" và "Vi phạm các quy định của Nhà nước về quản lý đất đai" theo Điều 219 và 229 BLHS năm 2015.
Ông Nguyễn Điểu (60 tuổi, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên môi trường thành phố Đà Nẵng); Trần Văn Toán (nguyên Phó Giám đốc Sở Tài nguyên môi trường Đà Nẵng) bị cáo buộc đồng phạm giúp sức cho hai cựu chủ tịch TP Đà Nẵng.