Cáo trạng VSKND Tối cao xác định ông Bùi Văn Thành, Trần Việt Tân (2 cựu Thứ trưởng Bộ Công an) cùng một số cán bộ giúp sức tích cực, hoặc thiếu trách nhiệm để Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm", 47 tuổi, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 và Công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79) lợi dụng tổ chức bình phong thâu tóm, chuyển nhượng hàng loạt bất động sản, nhà đất công sản trái quy định.
Thâu tóm đất công rẻ mạt, xây dựng khu phức hợp 15 tầng
Nhà đất tại số 15 Thi Sách (quận 1, TP HCM) gồm gần 2.660 m2 nhà và gần 2.337 m2 đất có tổng trị giá gần 763 tỷ đồng. Lô nhà đất ở vị trí vàng được giao cho Công ty TNHH MTV Phim Giải phóng thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sử dụng theo hình thức ký hợp đồng thuê nhà với Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP HCM.
Ngày 23/6/2014, Bộ Công an có Công văn số 2015/B11-B61 (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký) đề nghị Bộ VHTT&DL cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 nhận quyền thuê lô đất để phục vụ an ninh. Giữa tháng 10/2014, Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được nhượng quyền thuê đất với giá rẻ mạt chỉ hơn 29 tỷ đồng.
Giữa tháng 12/2014, theo đề nghị tại Công văn số 3702/BCA-B11 của Bộ Công an (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký nháy để Trần Việt Tân, Thứ trưởng Bộ Công an ký), UBND TP HCM cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 ký hợp đồng thuê đất với Sở TNMT TP HCM và có trách nhiệm nộp vào ngân sách thành phố chi phí bồi thường gần 7 tỷ đồng, nhưng được khấu trừ vào tiền thuê đất phải nộp.
Khu nhà đất vàng 15 Thi Sách (quận 1) được triển khai xây dựng khu phức hợp 15 tầng.
Giữa năm 2015, UBND TP HCM chấp thuận cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 thuê đất tại số 15 Thi Sách với mục đích làm văn phòng làm việc trong thời hạn 50 năm, trả tiền hàng năm.
Sau khi được thuê đất, Vũ "nhôm" ký thỏa thuận với Novaland hợp tác đầu tư dự án phức hợp bổ sung chức năng với chiều cao 83 m, 115 căn hộ, 72 căn office-tel và 88 phòng khách sạn.
Theo đó, Vũ lo pháp lý lô đất, Novaland bỏ tiền thực hiện tài chính và đầu tư xây dựng, lợi nhuận thu được sẽ chia đôi. Để thực hiện dự án, CP Xây dựng Bắc Nam 79 và Công ty Novaland góp vốn thành lập Công ty TNHH Madison.
Sau đó, UBND TP HCM đã chấp thuận phê duyệt dự án nêu trên và cho phép Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 chuyển mục đích sử dụng đất, tính thêm chi phí sử dụng đất tại số 15 Thi Sách với hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, thời hạn 50 năm.
Theo báo cáo của Công ty Madison, tổng chi phí cho dự án đến nay là gần 718 tỷ đồng (trong đó đã thanh toán gần 357 tỷ đồng). Tính đến ngày 30/9/2018, Công ty CP Novahome Madison đã ký hợp đồng đặt cọc mua bán, cho thuê bất động sản với 114 khách hàng, thu hơn 1000 tỷ đồng. Hiện nay, dự án này vẫn còn 56 căn chưa tiêu thụ.
Cuối tháng 12/2018, Hội đồng định giá tài sản kết luận lô số 15 Thi Sách trị giá gần 763 tỷ đồng vào thời điểm khởi tố vụ án. Tuy nhiên, Cơ quan Cảnh sát điều tra có công văn đề nghị UBND TP HCM phong tỏa các tài sản cũng như tạm dừng các dự án liên quan đến Vũ "nhôm" nên việc phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất chưa được thực hiện.
Vì vậy, không xác định thiệt hại do việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất số tiền 763 tỷ đồng mà chỉ xác định số tiền thiệt hại trong dự án này là gần 7 tỷ đồng tiền mà Vũ được khấu trừ trái luật vào tiền thuê đất.
Đất của Bộ Công an về tay tư nhân giá rẻ
Nhà đất tại số 129 Pasteur (quận 3, TP HCM), gồm hơn 1.490 m2 nhà và 2.264 m2 đất, tổng trị giá hơn 517 tỷ đồng do Tổng cục IV (Bộ Công an) quản lý, sử dụng làm nhà khách đối ngoại.
Ngày 30/4/2015 Phan Văn Anh Vũ với danh nghĩa Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79 ký Tờ trình gửi Lãnh đạo Bộ Công an (Tổng cục IV, Bộ Công an) xin mua lô nhà đất này.
Giữa tháng 5/2015, Tổng cục V (Bộ Công an) có Báo cáo số 1582/BC-B11-B61 (Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký) gửi Bộ trưởng Bộ Công an, đề xuất cho phép Công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79 được mua chỉ định Nhà đất số 129 Pasteur.
Ngày 28/5/2015, Bùi Văn Thành (Thứ trưởng Bộ Công an) ký tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất của Nhà đất số 129 Pasteur cho Công ty CP Nova Bắc Nam 79 để phục vụ công tác nghiệp vụ của ngành Công an.
Ngày 08/9/2015, Chính phủ có công văn đồng ý bán chỉ định tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với Nhà đất tại số 129 Pasteur theo giá thị trường cho Công ty CP Nova Bắc Nam 79 để phục vụ yêu cầu công tác.
Lô đất 129 Pasteur được mua lại rồi bán giá rẻ mạt cho tư nhân.
Cuối tháng 10/2015, ông Bùi Văn Thành lại ký công văn đề nghị Sở TNMT, Sở Tài chính TP HCM trình Hội đồng Thẩm định giá đất và UBND TP HCM phê duyệt Chứng thư thẩm định giá bán bất động sản Nhà đất số 129 Pasteur. Sau đó, lô đất này được xác định giá trị tài sản là hơn 301 tỷ đồng.
Ngày 25/01/2016, Tổng cục IV Bộ Công an chuyển nhượng nhà đất số 129 Pasteur cho Công ty CP Nova Bắc Nam 79 với giá hơn 294 tỷ đồng. Chỉ một ngày sau, Công ty CP Nova Bắc Nam 79 chuyển nhượng nhà đất tại 129 Pasteur với giá 300 tỷ đồng Công ty CP Đầu tư Peak View.
Ngày 03/3/2016, UBND TP HCM duyệt phương án xác định giá đất theo giá thị trường đối với Nhà đất số 129 Pasteur với tổng giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình là hơn 294 tỷ đồng theo thẩm định của Hội đồng Thẩm định giá đất TP HCM.
Ngày 24/4/2016, Công ty CP Nova Bắc Nam 79 đăng ký thay đổi tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với Nhà, đất tại số 129 Pasteur. Ngày 01/6/2016, UBND thành phố Hồ Chí Minh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với với đất tại 129 Pasteur cho Công ty CP Đầu tư Peak View.
Ngày 13/01/2018, 3 cổ đông sáng lập Công ty CP Đầu tư Peak View thực hiện chuyển nhượng 100% cổ phần với giá 350,01 tỷ đồng cho Công ty CP Địa ốc Sài Gòn - Gia Định và 2 cá nhân khác.
Ngày 27/12/2018, Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở Trung ương kết luận, giá trị quyền sử dụng đất của nhà đất số 129 Pasteur tại thời điểm khởi tố vụ án, ngày 07/02/2018 là: hơn 517 tỷ đồng. Như vậy, phi vụ này gây thiệt hại cho nhà nước hơn 220 tỷ đồng.
Kinh doanh khách sạn trên đất vàng
Nhà đất số 8 đường Nguyễn Trung Trực (quận 1, TP HCM), diện tích gần 1.300 m2 đất, tổng trị giá 364 tỷ đồng.
Đầu tháng 12/2009, Bộ Công an có Công văn số 2881/CV-B11 (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký nháy) đề nghị UBND TP HCM tạo điều kiện cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được thay thế Công ty Xuất nhập khẩu và Phát triển văn hóa tiếp tục thuê và sử dụng Nhà đất số 8 Nguyễn Trung Trực.
Khoảng 2 tuần sau, 2 công ty trên thỏa thuận, thống nhất các khoản bồi thường, hỗ trợ để chuyển giao quyền thuê đất. Sau đó, hai bên có văn bản gửi UBNDTP HCM đề nghị cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được thuê lô đất để đầu tư xây dựng khu thương mại cao ốc, văn phòng, khách sạn phục vụ công tác đặc thù của Bộ Công an phía Nam.
Do UBND thành phố Hồ Chí Minh không chấp thuận, nên giữa tháng 5/2010, Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 tiếp tục có văn bản đề nghị UBND TP HCM cho ký hợp đồng thuê đất số 08 Nguyễn Trung Trực.
Lô nhà đất 8 Nguyễn Trung Trực được thuê giá rẻ với mục đích kinh doanh khách sạn.
Ngày 03/6/2010, UBND thành phố chấp thuận chủ trương cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 sử dụng mặt bằng tại số 8 Nguyễn Trung Trực nhưng phải theo đúng mục tiêu quy hoạch của thành phố. Khoảng 4 tháng sau, thành phố lại chấp thuận cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 ký hợp đồng thuê nhà đất tại số 8 Nguyễn Trung Trực.
Ngày 03/8/2011, Bộ Công an có Công văn số 2427/BCA-B11 (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký nháy) đề nghị UBND TP HCM cho phép Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được thuê đất theo giá quy định của thành phố.
Ngày 16/11/2011, Bộ Công an tiếp tục có Công văn số 742/BC-BCA-B11 (do Nguyễn Hữu Bách soạn thảo, Phan Hữu Tuấn ký nháy để Trần Việt Tân, Thứ trưởng Bộ Công an ký) báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý giá thuê đất.
Ngày 15/02/2012, Chính phủ có ý kiến việc xây dựng văn phòng làm việc tại số 8 Nguyễn Trung Trực của Công ty Bắc Nam 79 là trường hợp đặc thù, đồng ý UBND thành phố Hồ Chí Minh thực hiện việc thu tiền thuê đất của Công ty Bắc Nam 79 như đề nghị của Bộ Công an.
Trường hợp Công ty sử dụng khu đất trên cho mục đích kinh doanh bất động sản thì thực hiện thu tiền thuê đất theo quy định hiện hành.
Ngày 18/4/2012, Sở Tài chính TP.HCM xác định đơn giá thuê đất của Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 tại khu đất số 8 Nguyễn Trung Trực là gần 10,2 tỷ đồng/ 5 năm. Hiện nay, nhà đất số 8 Nguyễn Trung Trực đang được sử dụng làm trụ sở hoạt động của Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79.
Tuy nhiên, số tiền Công ty Xây dựng Bắc Nam 79 của Phan Văn Anh Vũ thực nộp chỉ ở mức gần 3,8 tỷ đồng, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 6,4 tỷ đồng.