Bạn đọc Trần Nguyễn Hà Dung (nữ, 45 tuổi, quận 8, TP HCM), hỏi: Tôi và con gái 17 tuổi đều đang thực hiện chế độ ăn kiêng. Tuy nhiên, từ khi ăn kiêng tôi dễ cảm thấy mệt mỏi, mất sức nhanh hơn khi làm việc hoặc tập thể thao. Con gái tôi cũng bảo cháu đi học thấy mau mệt, khó tập trung.
Mẹ con tôi không ăn kiêng nghiêm ngặt lắm vì chúng tôi mới chỉ ở mức thừa cân, chủ yếu là kiêng tinh bột (chỉ có buổi trưa ăn nửa chén cơm, còn lại các bữa khác chỉ ăn thịt, rau và trái cây). Bạn tôi nói ăn ít cơm quá có thể là lý do nhưng tôi thấy không hợp lý vì tôi ăn rau, trái cây để bù quá nhiều.
Một rắc rối khác là trước đây tôi ít ăn ngọt nhưng từ khi ăn kiêng lại thèm đường dữ dội, đôi khi không cưỡng lại một ly chè hay trà sữa. Tôi đã đợi suốt 2 tháng nhưng dường như cơ thể hai mẹ con tôi vẫn chưa quen được chế độ ăn mới. Tôi nên làm gì, phải chăng tôi có bệnh?
Lương y Đinh Công Bảy, Tổng thư ký Hội Dược liệu TP HCM, trả lời:
Những rắc rối mà bạn và con gái gặp phải là do ăn quá ít tinh bột hay nói chung là thực phẩm thuộc nhóm bột đường. Trong một bữa ăn cân đối về mặt dinh dưỡng, tinh bột nên chiếm khoảng 30%.
Thiếu tinh bột có thể gây nên những rối loạn phản ứng trong hệ thần kinh, dẫn đến cảm giác hay quên, suy giảm trí nhớ, dễ căng thẳng khi học tập, làm việc. Tinh bột là một nguồn cung năng lượng lớn cho cơ thể nên bạn dễ cảm thấy thiếu năng lượng. Trong khi đó, bạn phải dùng nhiều năng lượng để làm việc, chơi thể thao; con gái bạn cũng cần nhiều năng lượng cho việc học.
Bột- đường là tên gọi chỉ một nhóm thực phẩm, vì vậy khi bạn ăn thiếu thực phẩm thuộc nhóm này, tất nhiên bạn sẽ thấy thèm. Điều này đúng là không hay, bởi ăn các món như chè, nước ngọt có thể cung cấp cho bạn nhiều calo rỗng và dung nạp quá nhanh, khiến mục tiêu giảm cân của bạn bị tác dụng ngược.
Chỉ cần ăn thêm thực phẩm tốt thuộc nhóm bột đường như gạo, khoai, ngũ cốc…, bạn sẽ bớt bị cơn thèm đường. Và ăn cơm thì không thể gây mập như ăn chè hay uống nước ngọt, đồng thời gạo lại cung cấp cho bạn không ít vitamin và khoáng chất.
Với một số trường hợp cần tiết chế tinh bột trong một giai đoạn ví dụ như người béo phì cần giảm cân, người bị máu nhiễm mỡ, tiểu đường…, bạn có thể ăn bớt tinh bột lại nhưng giảm vừa thôi, thay vì tinh bột chiếm 30% khẩu phần thì giảm xuống còn 20% là được. Ăn kiêng để giảm cân nên từ từ, khoa học để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.