Hợp đồng đặt mua lô tiêm kích tàng hình F-35 thứ 10 sẽ lần đầu tiên "kéo" giá của mỗi chiếc máy bay thuộc biến thể "A" dành cho Không quân Mỹ xuống dưới 100 triệu USD, và Lockheed Martin được cho là đang đi đúng lộ trình đưa mỗi chiếc F-35A xuống mức giá còn 85 triệu USD vào năm 2019, TGĐ điều hành của hãng này tuyên bố hôm thứ Ba vừa qua.
So với đơn giá ước tính trước đây có thể thấy những con số có vẻ trùng khớp với dự toán mà Bộ Quốc phòng Mỹ và hãng Lockheed kỳ vọng, và không cần thiết phải tìm mọi cách giảm giá thành như tân Tổng thống Trump đã chỉ trích đối với chương trình này.
Trước đó, ngay từ tháng 12/2016, Tổng thống Trump đã liên tục lên tiếng cho rằng dường như đơn giá của dòng máy bay chiến đấu liên hợp này "đã vượt khỏi tầm kiểm soát" và kêu gọi đặt hàng thêm tiêm kích F/A-18E/F Super Hornet thay vì mua thật nhiều F-35.
Lockheed CEO, bà Marillyn Hewson đã lên tiếng bảo vệ lộ trình kéo giảm giá thành F-35 xuống và chỉ rõ, những đặc điểm vượt trội của tiêm kích tàng hình này là "đáng đồng tiền bát gạo". Bà cũng cho rằng mối quan hệ giữa Lockheed với tân Tổng thống Mỹ là hết sức hợp tác, bất chấp có vẻ trái ngược với tuyên bố của ông Trump trước cử tri.
Tiêm kích F-35
"Ngài Tổng thống quan tâm đặc biệt tới việc làm thế nào chúng tôi có thể kéo giá thành xuống đáng kể, và tôi nghĩ, chúng tôi, cùng các đối tác thân thiết trong lĩnh vực này đã và đang nỗ lực hết mình để làm theo đúng kế hoạch. Chúng tôi có rất nhiều ý tưởng để thực hiện điều đó trong tương lai", bà nói.
"Các cuộc trao đổi giữa chúng tôi rất hiệu quả, đều là những cuộc đối thoại đầy thiện chí. Ngài Tổng thống đã đặt ra những câu hỏi rất tuyệt vời và thể hiện sự quan tâm đặc biệt làm thế nào để đảm bảo chi phí của chương trình giảm mạnh", bà Marillyn Hewson cho biết thêm.
"Điều đó không buộc chúng tôi phải cắt giảm lợi nhuận và không ảnh hưởng đến lợi nhuận của chúng tôi", bà Hewson phân trần trước những yêu cầu làm rõ của tân Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ James Mattis.
Ông Mattis xác nhận với các nghị sĩ rằng Tổng thống Trump "không hề tỏ ra thiếu sự ủng hộ đối với dự án", Ngài chỉ muốn một điều duy nhất, đó là thấy được Lockheed làm cho giá thành giảm xuống.
Bà Hewson đã gặp Tổng thống Trump 2 lần, trong đó gần nhất là vào ngày 13/01. Sau buổi gặp, bà trả lời các phóng viên rằng Bộ Quốc phòng và Lockheed đã gần đạt được thỏa thuận về việc đặt hàng lô F-35 thứ 10.
Bà nói "Đơn giá của lô thứ 10 đã được dự toán, có thể sẽ giảm tới 60% so với đơn giá của lô F-35 đầu tiên, và đã chúng chứng minh được sự hiệu quả khi đối đấu với bất cứ loại máy bay tiêm kích chiến thuật hiện đại nào".
Lô F-35 thứ 10 cũng đánh dấu một mức tăng đáng kể về số lượng sản xuất, từ 57 chiếc của lô thứ 9, lên mức 90 chiếc.
Trưởng dự án F-35, Tướng Christopher Bogdan tuyên bố cuối năm ngoài rằng ông muốn đơn giá sẽ giảm 6% sau mỗi hợp đồng. Giám đốc tài chính của Lockheed, ông Bruce Tanner dự báo rằng "liên tục qua mỗi năm, đã có những cải thiện đáng kể về hiệu quả" tiến tới chạy đủ công suất của dây chuyền, và chắc chắn lô thứ 10 sẽ không đi chệch quỹ đạo đã định.
Công ty hy vọng rằng sẽ kết thúc quá trình đàm phán sản xuất lô F-35 thứ 11 trong năm 2017. Nếu số lượng đơn hàng tăng như kế hoạch, Lockheed hoàn toàn có thể đưa ra mức giá mỗi chiếc chỉ còn 85 triệu USD đối với lô thứ 13, có thể là sẽ ký vào năm 2019 với số lượng tới 200 chiếc, theo tính toán của bà Hewson.
Như vậy, nếu Lockheed bám sát được quỹ đạo này, họ hoàn toàn có thể làm được điều không tưởng, đó là kéo mức giá của mỗi chiếc tiêm kích tàng hình F-35 thế hệ 5 hết sức hiện đại xuống ngang với mức giá của mỗi chiếc tiêm kích đa năng Su-35S mà Nga bán cho Trung Quốc.