Cây đậu đỏ được trồng khắp Đông Á và dãy Himalaya. Hạt đậu đỏ rất dễ kết hợp với các loại thực phẩm khác và tạo ra những món ăn thơm ngon, bổ dưỡng. Đậu đỏ và chè đậu đỏ được nhắc đến nhiều nhất trong dịp ngày Thất Tịch (7.7 âm lịch).
Tuy vậy, về mặt giá trị dinh dưỡng, chưa nhiều người thực sự biết đậu đỏ rất tốt đối với sức khoẻ.
Giá trị dinh dưỡng của đậu đỏ
Tương tự như hầu hết các loại đậu khác, đậu đỏ chứa nhiều chất xơ, protein, carb và các chất dinh dưỡng khác có lợi cho sức khỏe.
Đậu đỏ cũng cung cấp một lượng lớn chất chống oxy hóa. Đây là những hợp chất thực vật có lợi, giúp cơ thể chống lại quá trình lão hóa và bệnh tật.
Các nghiên cứu cho thấy đậu đỏ có thể chứa tới 29 loại chất chống oxy hóa khác nhau. Điều này khiến đậu đỏ trở thành một trong những loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, có lợi cho sức khỏe.
Lợi ích sức khỏe của đậu đỏ
1. Cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa
Đậu đỏ có thể cải thiện sức khỏe của hệ tiêu hóa. Đậu đỏ rất giàu chất xơ hòa tan. Chất xơ đi qua hệ tiêu hoá và đóng vai trò là thức ăn cho các vi khuẩn có lợi tại đường ruột.
Khi vi khuẩn có lợi hấp thụ chất xơ, chúng tạo ra các acid béo chuỗi ngắn - chẳng hạn như butyrate. Axit béo chuỗi ngắn đã được các nghiên cứu chứng minh có thể giúp cải thiện sức khỏe của hệ tiêu hoá và giảm nguy cơ mắc ung thư ruột kết.
Ngoài ra, các nghiên cứu trên động vật cho thấy hàm lượng chất chống oxy hóa cao trong đậu đỏ có thể thúc đẩy quá trình tiêu hóa và giảm thiểu tình trạng rối loạn tiêu hoá như tiêu chảy hoặc táo bón.
Ảnh minh hoạ: Đậu đỏ có thể cải thiện sức khỏe của hệ tiêu hóa.
2. Giảm nguy cơ mắc tiểu đường
Đậu đỏ giàu chất xơ, giúp cải thiện độ nhạy insulin và ổn định đường huyết sau bữa ăn, từ đó góp phần làm giảm nguy cơ mắc tiểu đường loại 2.
Các nghiên cứu trên động vật và nghiên cứu trong ống nghiệm chỉ ra rằng hàm lượng protein trong đậu đỏ có thể ngăn chặn hoạt động của enzyme alpha-glucosidase trong ruột.
Alpha-glucosidase là một loại enzyme giúp phân hủy các loại carb trong thức ăn thành glucose. Do đó, việc ức chế hoạt động của alpha-glucosidase có thể ngăn ngừa sự gia tăng đột ngột đường máu sau bữa ăn, từ đó giúp ổn định đường huyết và ngăn ngừa bệnh tiểu đường loại 2.
Đậu đỏ cũng rất giàu chất chống oxy hóa. Các chuyên gia tin rằng các chất chống oxy hoá có thể chống lại tình trạng viêm và phòng ngừa bệnh tiểu đường.
3. Bảo vệ sức khỏe tim mạch
Tác dụng bảo vệ tim mạch của các loại đậu, bao gồm cả đậu đỏ đến từ hàm lượng chất xơ, chất chống oxy hóa và các hợp chất thực vật phong phú.
Đậu đỏ có thể tăng cường sức khỏe tim mạch. Các nghiên cứu trên ống nghiệm và trên động vật chỉ ra rằng chiết xuất từ đậu đỏ có thể làm giảm huyết áp cũng như giúp giảm lượng chất béo trung tính, mức cholesterol toàn phần và cholesterol “xấu” LDL trong cơ thể. Đây là các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Các nghiên cứu ngẫu nhiên có đối chứng cho thấy chế độ ăn giàu đậu đỏ có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim, bao gồm huyết áp cao, cholesterol cao.
Ảnh minh hoạ: Tác dụng bảo vệ tim mạch của các loại đậu, bao gồm cả đậu đỏ đến từ hàm lượng chất xơ, chất chống oxy hóa và các hợp chất thực vật phong phú.
4. Giúp giảm cân
Các nghiên cứu trong ống nghiệm và động vật cho thấy một số hợp chất trong chiết xuất từ đậu đỏ có thể hỗ trợ giảm cân.
Ngoài ra, trong đậu đỏ có chứa hàm lượng protein và chất xơ phong phú. Hai chất dinh dưỡng này có thể làm tăng cảm giác no, giúp giảm lượng thức ăn nạp vào cơ thể, từ đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Trong một nghiên cứu kéo dài 6 tuần, những người tham gia tiêu thụ ít nhất 1/2 cốc (90 gram) các loại đậu (bao gồm cả đậu đỏ) mỗi ngày có thể giảm thêm 2,9 kg so với những người không ăn các loại đậu.
5. Một số lợi ích tiềm năng khác
Đậu đỏ cũng chứa một số lợi ích tiềm năng khác. Cụ thể như sau:
- Giảm dị tật bẩm sinh: Đậu đỏ rất giàu folate, một chất dinh dưỡng quan trọng mẹ bầu cần bổ sung trong thời kỳ mang thai và có thể giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi.
- Chống lại các tế bào ung thư: Các nghiên cứu trong ống nghiệm chỉ ra rằng đậu đỏ có hiệu quả hơn các loại đậu khác trong việc ngăn chặn sự lây lan của các tế bào ung thư ruột, ung thư vú, ung thư buồng trứng và ung thư tủy xương.
- Thực phẩm giúp tăng tuổi thọ: Một nghiên cứu kéo dài 7 năm trên 785 người từ 70 tuổi trở lên ở 5 quốc gia khác nhau cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa việc ăn các loại đậu bao gồm cả đậu đỏ và tuổi thọ. Theo đó, chế độ ăn chứa các loại đậu có thể góp phần bảo vệ sức khoẻ và giúp tăng tuổi thọ.
- Giúp xương chắc khoẻ: Đậu đỏ chứa canxi, phốt pho, kali và magie. Đây là những khoáng chất cần thiết để duy trì hoạt động của cơ bắp và giúp xương chắc khỏe hơn. Do đó thường xuyên ăn đậu đỏ có thể giảm thiểu nguy cơ gãy xương.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần có những nghiên cứu với quy mô lớn hơn để xác nhận những lợi ích sức khoẻ này của đậu đỏ.
Ảnh minh hoạ: Đậu đỏ là loại thực phẩm tiềm năng giúp ngăn ngừa các tế bào ung thư. Tuy vậy vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để chứng minh lợi ích sức khoẻ này.
Các món ăn từ đậu đỏ
Đậu đỏ là một thực phẩm giàu chất dinh dưỡng và dễ dàng chế biến thành nhiều món ăn khác nhau.
- Làm nhân cho các loại bánh: Đây là cách chế biến đậu đỏ phổ biến của người châu Á. Chỉ cần đun sôi đậu đỏ với đường và nghiền chúng thành hỗn hợp đặc mịn. Hỗn hợp này sẽ được sử dụng làm nhân của các món tráng miệng như bánh mochi, bánh trung thu, bánh bao,...
- Sử dụng đậu đỏ để chế biến các món canh hầm hoặc salad.
- Ở Việt Nam, đậu đỏ thường được sử dụng làm nguyên liệu để nấu các món chè, giúp thanh nhiệt mùa hè.
Ảnh minh hoạ: Chè đậu đỏ là món ăn phổ biến được nhiều người ưa chuộng trong dịp Thất Tịch.
Lưu ý khi chế biến đậu đỏ
Khi chế biến đậu đỏ, mọi người cần lưu ý một số bước sau:
Bước 1: Cho đậu vào rổ và rửa sạch dưới vòi nước lạnh.
Bước 2: Loại bỏ những hạt đậu bị hỏng.
Bước 3: Có thể chế biến đậu trực tiếp hoặc ngâm đậu trong chậu ngập nước trong vòng từ 8 -12 tiếng giúp rút ngắn thời gian khi nấu.