Loại cỏ mọc hoang được mệnh danh là "thần dược", "cỏ thiêng"
Thiên nhiên luôn có nhiều loại cây giống như "bảo vật" kỳ diệu, và một số loại cây thuốc đặc biệt có giá trị thường rất cao lại được cất giấu ở những vùng nông thôn, thậm chí là ở những vùng núi xa xôi hẻo lánh.
Các chuyên gia Đông y nổi tiếng Trung Quốc mới đây đã giới thiệu một loại cỏ rất khan hiếm có giá trị dược liệu cao – đó là Lan kim tuyến, hay còn được gọi là Lan gấm và nhiều tên khác. Tên khoa học của loại cây dược liệu này chính là Anoectochilus.
Lan kim tuyến còn được gọi là kim thảo (cỏ vàng), nam trùng thảo, cỏ nhung, cây kim cương, giải thủy tơ, và nó đã được gọi với danh xưng nổi tiếng là "Vua thuốc", "Cỏ vàng", "Thuốc thần kỳ" và "Nhân sâm đen" từ thời cổ đại.
Đây là một loại thảo mộc rất nổi tiếng của Trung Quốc ở các khu vực phía nam như Phúc Kiến và Quảng Đông, và nhiều vùng núi cao của các tỉnh phía Tây Bắc nước ta như: Yên Bái, Lào Cai, Lai Châu, Cao Bằng, Tuyên Quang, Hòa Bình...
Lan kim tuyến là một loài thực vật thuộc họ ngọc lan, một loại thảo dược quý hiếm trong chi Caladium, được miêu tả có lá nhẵn, bóng, trên bề mặt có những đường vân rõ ràng, màu lá xanh đậm pha chút hồng rất đặc trưng. Cây phát triển rất tươi tốt sau cơn mưa.
Giống như các loài lan khác, lan kim tuyến ưa môi trường ẩm ướt và râm mát, thường mọc ở các khu rừng núi hẻo lánh với hệ sinh thái nguyên sinh khó tiếp cận và các khu vực ẩm ướt có nhiều mùn. Nó chỉ có ở một số vùng núi hẻo lánh hoặc vùng đồi núi, thôn quê.
Trong cuốn sách Đông y nổi tiếng Trung Quốc "Bản thảo cương yếu" ghi rằng, lan kim tuyến có chức năng và công dụng đặc biệt, giúp làm mát huyết, dịu gan, thanh nhiệt, giải độc, được sử dụng rộng rãi trong y học hiện đại, có tác dụng phục hồi các tế bào gốc bị tổn thương và thường được dùng để điều trị bệnh đái tháo đường, sỏi, viêm phế quản,…
Giá trị của loài thảo dược hoang dã này rất quý, trên các trang mạng rao bán cây tươi có thể bán được 3 triệu đồng/kg, trong khi phơi khô có thể lên tới gần 20 triệu đồng/kg.
Nhiều người rất hào hứng khi nhìn thấy những loại cây có lợi nhuận như vậy, do sản lượng thấp và khai thác quá nhiều nên số lượng cây hoang dã ngày càng giảm. Vào những năm 1990, nó đã được chính phủ Trung Quốc đưa vào danh sách cây thuốc quý có nguy cơ tuyệt chủng.
Những năm trở lại đây, một số người đã tự trồng cây này nhưng hiệu quả không cao, vì rất khó trồng, quá nhạy cảm với môi trường, khó sống được khi nhiệt độ và độ ẩm ở mức thấp. Do đó, nếu các bạn nhìn thấy cây này thì hãy chú ý bảo vệ, đừng tùy tiện đào bới, đừng chạy theo trào lưu tận thu tận diệt.
Cây lan kim tuyến có lịch sử từ rất lâu đời, là loại dược liệu được nhân dân sử dụng rộng rãi hàng trăm năm nay, có địa vị cao trong thang đánh giá, là thứ có thể chữa bách bệnh, cứu người.
Tuy nhiên, giá trị của nó không chỉ dừng lại ở đó, nhiều loại cỏ dại có thể dùng làm Đông y đồng thời cũng có thể dùng để nấu ăn. Lan kim tuyến có thể dùng nấu canh để bồi bổ sức khỏe.
Tuy nhiên, nó vốn dĩ là sản vật đặc biệt trong các cung đình các triều đại xưa, được coi là những món ngon của núi rừng chỉ có hoàng tộc mới được ăn.
Hiện nay giá trị của cây lan kim tuyến vẫn còn rất cao, được nhiều khách sạn, nhà hàng và những người giàu có sử dụng để làm nguyên liệu nấu món ăn cao cấp, giá trị dinh dưỡng rất phong phú, đã có thử nghiệm thực nghiệm, axit amin và một số chất chống lão hóa, các nguyên tố vi lượng có hàm lượng cao hơn nhân sâm hoang dã!
Có nhiều cách chế biến món lan kim tuyến, bạn có thể hầm với súp gà hoặc hầm với chim bồ câu, xương sườn, vừa thơm ngon, bổ dưỡng lại có tác dụng bổ gan, bổ mắt, dưỡng âm, bổ khí. Đối với người trung niên và cao tuổi, nó còn có tác dụng hạ huyết áp, bổ thận tráng dương rất tốt.
Có nhiều giá trị ứng dụng quý
Theo trang web caythuoc.org thì cây lan kim tuyến là một thành phần trong những bài thuốc cổ của đồng bào người dân tộc vùng Tây Bắc. Theo kinh nghiệm dân gian cây có những công dụng chính như sau:
Điều trị ung thư
Điều trị bệnh tiểu đường
Điều trị các bệnh về gan
Tác dụng bồi bổ cơ thể, giảm mệt mỏi căng thẳng
Điều trị mất ngủ
Đối tượng sử dụng
Bệnh nhân ung thư
Bệnh nhân tiểu đường
Người bị đường huyết cao
Bệnh nhân gan như: Xơ gan, viêm gan B, ung thư gan
Người gầy yếu, kém ăn, suy nhược cơ thể
Người bị mất ngủ
Người bình thường dùng rượu ngâm lan kim tuyến rất tốt.
*Theo Health/TT, Cây thuốc