Theo Mayo Clinic, một thống kê năm 2018 chỉ ra rằng 4,5 triệu người trưởng thành ở Mỹ được chẩn đoán mắc bệnh gan. Tổn thương gan có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn, bao gồm virus, béo phì và lạm dụng rượu.
Theo thời gian, tổn thương dẫn đến tích tụ mô sẹo trên gan, được gọi là xơ gan. Khi gan bị tổn thương, các mô sẹo sẽ dần thay thế mô gan khỏe mạnh và có thể dẫn đến suy gan.
Suy gan khiến cơ quan này mất khả năng thực hiện các vai trò thiết yếu. Chức năng chính của gan gồm tiêu hóa, làm sạch máu, hỗ trợ miễn dịch và tổng hợp yếu tố đông máu. Các dấu hiệu cho thấy gan bị tổn thương bắt đầu xuất hiện khi gan không thể thực hiện một trong các chức năng nêu trên. Những dấu hiệu này sẽ khác nhau ở mỗi người. Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo rất dễ bị bỏ qua và mọi người cần chú ý.
10 dấu hiệu cảnh báo gan gặp vấn đề
1. Chán ăn
Buồn nôn, làm giảm cảm giác thèm ăn là một trong những dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về gan. Triệu chứng này có liên quan đến việc sản xuất và bài tiết mật của gan. Mật giúp nhũ hóa và cắt nhỏ lipid (chất béo) giúp cho chúng có thể được tiêu hóa.
2. Ngứa da
Ngứa da cũng là một trong những dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về gan, người bệnh có thể bị ngứa ở một số bộ phận như bàn tay, bàn chân, hoặc ngứa toàn thân.
Nguyên nhân gây ngứa da có thể là do gan bị suy yếu khiến lượng muối mật tích tụ dưới da cao hơn mức bình thường.
3. Vàng da, vàng mắt
Khi gan gặp vấn đề, màng cứng (phần lòng trắng của mắt) và da sẽ chuyển sang màu vàng. Ví dụ, các bệnh lý như viêm gan siêu vi cấp tính, xơ gan, ung thư gan,… đều có thể gây ra các triệu chứng lâm sàng là vàng da.
Tình trạng vàng da này là do bilirubin trong cơ thể không được chuyển hoá. Bilirubin là một sắc tố màu vàng, được hình thành từ sự phá vỡ các tế bào hồng cầu trong cơ thể và được bài tiết trong dịch mật. Bilirubin cần được gan chuyển hóa và tham gia vào quá trình tổng hợp mật, vì vậy nếu gan gặp vấn đề thì sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa bilirubin, gây vàng da, vàng mắt.
Khi gan gặp vấn đề, màng cứng (phần lòng trắng của mắt) và da sẽ chuyển sang màu vàng.
4. Chảy máu bất thường
Chức năng gan suy giảm sẽ ảnh hưởng đến chức năng đông máu. Nếu gan không hoạt động bình thường, máu sẽ không thể đông lại khi cần thiết và có thể dẫn đến tình trạng xuất huyết bất thường như chảy máu chân răng, chảy máu cam, bầm tím dưới da khi va đập nhẹ.
5. Đau tức vùng bụng
Theo Cleveland Clinic, xơ gan có thể gây ra tình trạng đau tức ở vùng bụng. Có tới 82% người bị xơ gan cho biết cơ thể họ xuất hiện các cơn đau ở vùng bụng và hơn một nửa số người nói rằng cơn đau của họ kéo dài.
Điều này là do xơ gan cũng có thể gây ra tình trạng viêm trong cơ thể từ đó có thể gây đau ở vùng bụng.
Tuy nhiên một số bệnh nhân được chẩn đoán xơ gan báo cáo rằng họ cũng xuất hiện cả các cơn đau ở lưng, vai và cổ. Khi bệnh tiến triển, các cơn đau có thể trầm trọng hơn.
Có tới 82% người bị xơ gan cho biết cơ thể họ xuất hiện các cơn đau ở vùng bụng.
6. Cổ trướng
Tình trạng tích lượng lớn dịch ở ổ bụng hay còn gọi là cổ trướng là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về gan như xơ gan, suy gan. Khi gặp tình trạng này, bụng của người mắc bệnh sẽ phình to, gây đau hoặc bị phù chi dưới.
7. Cân nặng thay đổi đột ngột
Những người mắc bệnh gan thường có biểu hiện chán ăn, điều này có thể dẫn tới mất cân bằng dinh dưỡng, suy dinh dưỡng và gây sụt cân bất thường. Mặt khác, một số người mắc bệnh gan có thể tăng cân do cơ thể tích nước.
8. Lòng bàn tay đỏ
Tình trạng lòng bàn tay đỏ bất thường hay còn được gọi là lòng bàn tay son là một trong những dấu hiệu cảnh báo chức năng gan gặp vấn đề, có thể là bệnh gan mạn tính như xơ gan.
Tình trạng này sẽ khiến da ở các vùng đầu ngón tay và gan bàn tay có màu đỏ nhưng giữa lòng bàn tay lại có màu trắng. Các vết đỏ có thể xuất hiện lốm đốm trên lòng bàn tay (ban đỏ), khi ấn vào vùng da bị đỏ sẽ chuyển sang trắng và sẽ chuyển về màu đỏ khi bỏ tay ra.
Nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng 23% những người bị xơ gan xuất hiện triệu chứng lòng bàn tay đỏ.
Tình trạng lòng bàn tay đỏ bất thường hay còn được gọi là lòng bàn tay son là một trong những dấu hiệu cảnh báo chức năng gan gặp vấn đề.
9. Nước tiểu sẫm màu
Nước tiểu sẫm màu có thể là do uống không đủ nước, nhất là khi thời tiết nắng nóng, cơ thể tiết ra nhiều mồ hôi, gây thiếu nước. Tuy nhiên, nếu màu nước tiểu đậm hơn bình thường hoặc kèm theo triệu chứng khác như: đại tiện phân có màu trắng, thì rất có thể là dấu hiệu của bệnh gan.
Nếu tình trạng nước tiểu sẫm màu kéo dài không thay đổi dù đã bổ sung nước đầy đủ, mọi người nên tới cơ sở y tế để được thăm khám, điều trị vì có thể chức năng gan của bạn đã bị suy giảm nghiêm trọng.
10. Ngủ không ngon giấc
Ngủ không ngon giấc là triệu chứng phổ biến của suy gan. Các vấn đề về gan chẳng hạn như bệnh não gan, gan nhiễm mỡ không do rượu, viêm gan siêu vi mạn tính có thể gây rối loạn giấc ngủ. Các báo cáo chỉ ra rằng khoảng 60-80% các bệnh nhân mắc bệnh gan mạn tính có giấc ngủ kém, thường biểu hiện qua tình trạng mất ngủ, ngủ không ngon giấc, khó ngủ.
Cách để duy trì một lá gan khỏe mạnh
Một lá gan khỏe mạnh là điều cần thiết trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Cách tốt nhất để giữ cho gan khỏe mạnh là hạn chế uống rượu, tiêm phòng vaccine chống lại virus gây viêm gan B, C; xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh và thường xuyên tập thể dục.
