Nam thanh niên chia sẻ, gần đây thấy mệt mỏi, run tay chân, bồn chồn, lo lắng, suy giảm trí nhớ, giảm tập trung công việc, giảm các thú vui/ sở thích, khó chìm vào giấc ngủ, ngủ không sâu giấc, hay cáu gắt, thường xuyên có xung đột với mọi người xung quanh, thích ở một mình, có cơn hồi hộp, ăn uống kém ngon miệng.
Khi khai thác tiền sử của bệnh nhân bác sĩ phát hiện hơn 1 năm nay bệnh nhân có hút cần sa, bóng cười và thuốc lá điện tử. 4 tháng nay bệnh nhân không sử dụng bóng cười nhưng vẫn sử dụng cần sa, thuốc lá điện tử.
BSCKII. Nguyễn Đình Tuấn - Chuyên khoa Thần kinh (Bệnh viện Đa khoa Medlatec) cho hay, kết quả khám toàn thân của nam bệnh nhân cho thấy mạch, huyết áp và các dấu hiệu sinh tồn không có gì bất thường. Khám tâm thần phát hiện có rối loạn hành vi, hưng cảm nhẹ, có hoang tưởng bị hại và một số triệu chứng tâm thần khác.
Bệnh nhân được chẩn đoán rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng chất gây ảo giác. Bệnh nhân được chỉ định làm xét nghiệm hóa sinh và kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh. Kết quả xét nghiệm sàng lọc nhanh phát hiện dương tính với THC (cần sa – marijuana).
Bác sĩ Tuấn cho biết sử dụng cần sa, hút thuốc lá điện tử hay hút bóng cười có thể mang lại cho người sử dụng cảm giác hưng phấn, thư thái, khoái cảm… nhưng việc sử dụng những chất gây nghiện này cũng sẽ gây hại cho sức khỏe.
Hoạt chất chính trong cần sa là Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC), chất này kích thích não giải phóng một chất được gọi là dopamine, mang lại cho người sử dụng cảm giác hưng phấn, thư thái, khoái cảm.
Bác sĩ Tuấn khuyến cáo, cần sa ảnh hưởng đến cơ thể rất nghiêm trọng và lâu dài, ảnh hưởng tới não bộ, thể chất, tâm thần. Ở thanh thiếu niên, việc sử dụng cần sa có thể làm suy giảm khả năng suy nghĩ, trí nhớ, học tập. Ngoài ra, hút cần sa có thể ảnh hưởng tới hệ hô hấp, tăng nhịp tim, gây buồn nôn, nôn dữ dội.
Thuốc lá điện tử có thành phần chính là Nicotine - một chất gây nghiện và là nguyên nhân gây ra các bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa và ung thư. Ngoài ra, trong thuốc lá điện tử còn có dung dịch tạo khói (nước, Propylene Glycol và Glycerin) và chất tạo mùi.
Bóng cười là loại bóng được bơm thêm khí N2O. Đây là một chất hóa học không màu, không vị, không mùi. Hít phải loại khí này sẽ khiến cơ thể có cảm giác hưng phấn, vui vẻ, có thể cười nói luyên thuyên, mất kiểm soát, gây ảo giác… Lạm dụng N2O có thể dẫn tới rối loạn thần kinh như co giật, mất kiểm soát, trầm cảm, rối loạn cảm giác, rối loạn giấc ngủ, liệt vận động, tổn thương thần kinh trung ương…
Bác sĩ Tuấn lưu ý, những trường hợp sử dụng chất gây nghiện như hút bóng cười, cần sa, hút thuốc lá điện tử thường là các đối tượng không có việc làm ổn định, gia đình buông lỏng hoặc không quản lý chặt chẽ.
Đáng lưu ý là tình trạng hút thuốc lá điện tử ở học đường ngày càng gia tăng, do lớp trẻ coi đây như một trào lưu thời thượng, là sự khẳng định bản thân. Do đó, dù ban đầu giới trẻ chỉ muốn thử cảm giác, nhưng sau đó đã bị lôi cuốn bởi cảm giác sảng khoải, vui vẻ, hưng phấn và không chấm dứt được.
Giúp giới trẻ tránh xa "thú vui" gây hại
Theo BS Tuấn, bệnh rối loạn tâm thần, hành vi là một trong những hậu quả từ việc sử dụng các chất gây nghiện kể trên. Đáng nói, tình trạng sử dụng các chất gây nghiện này đang có xu hướng gia tăng ở giới trẻ. Triệu chứng người bệnh khi đến khám thường do mệt mỏi, hay cáu gắt, tê bì tay chân, tức ngực, run tay chân, rối loạn giấc ngủ.
Vì vậy, để kiểm soát và ngăn chặn tình trạng trẻ thử các chất gây nghiện trên, mỗi bậc cha mẹ cần:
- Dành thời gian quan tâm, lắng nghe và theo dõi con sát sao.
- Khi con có dấu hiệu chểnh mảng học tập, trốn học, kém tập trung, hay quên, ăn ngủ thất thường, chóng mặt, mệt mỏi, hoặc hoang tưởng, hốt hoảng một cách vô cớ… cha mẹ nên cho con đi kiểm tra để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
- Trang bị cho con kiến thức, thông tin về tác hại của việc sử dụng chất gây nghiện, từ đó giúp trẻ phòng tránh nguy cơ bị người khác lôi kéo.
- Tạo cho con sân chơi lành mạnh, bổ sung các hoạt động ngoại khóa để học sinh giảm căng thẳng sau giờ học.
- Gia đình cần phối hợp chặt chẽ với nhà trường và xã hội để loại bỏ thuốc lá điện tử và các chất gây nghiện ra khỏi môi trường học đường.