Dị vật hạt lạc. Ảnh: BVCC
Bệnh nhi nhỏ tuổi nhất trong chùm ca bệnh vừa qua là bé N.M.K. (17 tháng tuổi, nam, trú tại Bắc Ninh). Bé được bố cho ăn lạc rang, sau đó bị sặc và tím tái, thiếu oxy với hội chứng xâm nhập rất rõ. Ngay lúc ấy, bé được đưa đi sơ cứu ở Trung tâm y tế huyện và được đặt nội khí quản chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương ngày 8/1.
Sau khi thực hiện thăm khám, bác sĩ Khoa Khám và Thăm dò Hô hấp - Trung tâm Hô hấp đã tiến hành nội soi phế quản phát hiện 1/2 hạt lạc tại khí quản, chiếm gần hết khẩu kính đường thở. Phải mất hơn 1 giờ đồng hồ để phá hạt lạc thành nhiều mảnh nhỏ, và lấy được hết dị vật ra ngoài (bình thường các ca gắp dị vật thường chỉ mất vài phút).
Tiếp đó, trường hợp bé gái N.N.M.C. (21 tháng tuổi, trú tại Nam Định) được mẹ cho ăn kẹo lạc khi đang đi xe máy, sau đó bé bị sặc, ho, khó thở, tím tái. Gia đình đưa đi cấp cứu tại bệnh viện huyện, được đặt nội khí quản và chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương.
Với ca này, hạt lạc có kích thước nhỏ hơn, nên các bác sĩ tiến hành gắp dị vật nhanh chóng. Sau đó, bé được chuyển về Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, tiếp tục thở máy trong 2 ngày. Đến ngày 11/1, sức khỏe bé ổn định và dần hồi phục.
Riêng trường hợp bé N.P.M. (21 tháng tuổi, trú tại Bắc Giang) bị mắc dị vật hạt lạc hơn một tuần ở phế quản gốc bên phải, gây viêm và tổ chức sùi che lấp dị vật, khiến việc tiếp cận lấy dị vật rất khó khăn.
Hiện tại, các bác sĩ Trung tâm Hô hấp đang tiến hành điều trị nội khoa để giải quyết tình trạng viêm và nội soi gắp dị vật sau vài ngày.
ThS.BS Phùng Đăng Việt, Trưởng Khoa Khám và Thăm dò Hô hấp cho biết: "Cho trẻ nhỏ ăn lạc nếu không cẩn thận bị hóc sẽ gây bít tắc đường thở, nguy hiểm đến tính mạng của trẻ. Lạc là loại hạt có dầu, ngoài việc gây tắc đường thở, suy hô hấp còn có thể gây viêm đường thở do dầu lạc. 3 bệnh nhi chúng tôi vừa tiếp nhận những ngày qua đều có tình trạng khó thở, tím tái, viêm phổi với tổn thương lan tỏa, nhiễm trùng tăng cao. Rất may là trẻ được cấp cứu kịp thời".
ThS.BS Phùng Đăng Việt khuyến cáo: Tết Nguyên đán sắp tới, truyền thống của Tết là ăn các loại hạt hướng dương, đậu tương, hạt bí… phụ huynh cũng cần lưu ý để xa tầm tay của trẻ và giám sát chặt chẽ khi con ăn, tránh xảy ra những trưởng hợp đáng tiếc. Cũng không nên bắt ép trẻ ăn khi đang khóc hoặc để trẻ cười đùa trong khi ăn uống.
Trên thực tế, nhiều phụ huynh mất bình tĩnh để nhận định trẻ bị hóc dị vật đường thở, thiếu kiến thức về xử trí sơ cứu nên có thể cố gắng lấy tay hoặc các vật khác đưa vào miệng trẻ để móc dị vật ra: có thể làm dị vật xuống sâu hơn, hoặc gây trầy xước, chấn thương niêm mạc vùng hầu họng của trẻ.
Để đề phòng biến chứng nguy hiểm do hóc hạt, các phụ huynh khi thấy trẻ ho, khò khè kéo dài thì nên đưa trẻ đi khám. Trong trường hợp ho sặc rồi bị hóc, nếu không biết sơ cứu thì phải đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất.