Đây không đơn thuần là chiến dịch quân sự tuyệt mật của Quân đội Israel, mà còn chính là lời cảnh báo của Tel aviv gửi tất cả các quốc gia đang có tham vọng phát triển công nghệ hạt nhân trong khu vực Trung Đông.
Chiến dịch không kích mang mật danh Orchard
Theo lời cựu Bộ trưởng Quốc phòng Israel Amir Peretz, trong các ngày 5 và 6-9-2007, Không quân Israel sử dụng các máy bay bay chiến đấu F-16I "Sufa" và F-15I Ra'am đã tập kích và phá hủy một cơ sở hạt nhân đang trong giai đoạn hoàn thiện của Syria ở tỉnh Deir ez-Zor.
Ông A. Peretz cho rằng, đây là hành động cần thiết để tránh nguy cơ leo thang xung đột, cuộc đua phát triển vũ khí hạt nhân và đảm bảo an toàn không chỉ cho Israel và các quốc gia khác tại Cận Đông. Mặc dù toàn bộ chiến dịch không kích chỉ diễn ra trong khoảng 4 giờ, nhưng việc chuẩn bị cho hành động quân sự đặc biệt mang mật danh Orchard này kéo dài nhiều tháng trước đó.
Trung tâm nghiên cứu của Syria bị phá hủy.
Ngay từ đầu tháng 3-2007, Cơ quan tình báo Israel Mossad đã cung cấp thông tin và hình ảnh về những tòa nhà bí mật của Syria nằm gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq. Đây là những địa điểm được cho là cơ sở phát triển công nghệ hạt nhân của Syria với sự hỗ trợ kỹ thuật từ Triều Tiên.
Một trong những vấn đề ngăn cản khả năng phá hủy các cơ sở quân sự bí mật đó là vị trí của chúng.
"Việc tiến hành tấn công cần căn cứ vào nhiều yếu tố, đặc biệt là lò phản ứng hạt nhân đang hoạt động. Một vụ tấn công như vậy có thể là biến lưu vực sông Euphrates thành vùng đất chết trong vòng 100 năm tới", ông A. Peretz kể lại.
Một vấn đề khác là nếu Israel cần chia sẻ thông tin về chiến dịch Orchard với đồng minh, trong đó có Mỹ, nhưng vẫn phải đảm bảo bí mật đối với báo giới để tránh làn sóng phản đối từ công chúng.
Mọi đầu mối để tiến hành chiến dịch Orchard được xác định sau khi thông tin về hai chuyến hàng đặc biệt từ Triều Tiên tới Syria bị ngăn chặn được gửi tới Liên Hợp quốc. Điểm đến của các chuyến hàng này là Trung tâm nghiên cứu khoa học của Syria, nơi được cho là đang phát triển công nghệ hạt nhân, tên lửa đạn đạo và phòng không của quốc gia Cận Đông này.
Một phi công Israel tham gia chiến dịch Orchard cho biết, nhóm tác chiến không quân Israel đã tham gia khóa huấn luyện đặc biệt cho chiến dịch này trong vài tháng. Họ không được thông báo bất kỳ thông tin gì và chỉ biết về nhiệm vụ đặc biệt này vào giây phút cuối.
Vào ngày chiến dịch Orchard diễn ra, chỉ vài giờ sau khi Thủ tướng Ehud Olmert và Hội đồng An ninh Israel thông qua kế hoạch tấn công, Tư lệnh Không quân Israel Eliezer Shkedi đã trực tiếp phổ biến nhiệm vụ tới nhóm tác chiến không quân đặc biệt.
"Chúng tôi không có thời gian để nghĩ về sự việc đang diễn ra. Tuy nhiên, ngay khi biết thông tin về chiến dịch đặc biệt chúng tôi sẽ tham gia, tôi lặng người và thốt lên: Wow", người phi công giấu tên cho biết.
Chiến dịch Orchard diễn ra đúng kế hoạch, cơ sở nghiên cứu của Syria bị phá hủy hoàn toàn và không thể phục hồi.
"Những hình ảnh thu thập tại hiện trường cho thấy, đối tượng đã bị phá hủy hoàn toàn và không thể khôi phục", nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Israel cho biết về chiến dịch Orchard.
Khi nói về chiến dịch đặc biệt này, cựu lãnh đạo cơ quan tình báo Israel, Amos Yadlin tuyên bố, vụ tấn công chính là thông điệp của Israel gửi tới các cường quốc rằng: Israel sẽ làm mọi điều có thể để bảo vệ công dân của mình, bất chấp nó có được quốc tế ủng hộ hay không.
Đây không phải là lần đầu tiên Israel bất ngờ tập kích phá hủy cơ sở nghiên cứu bị tình nghi phát triển công nghệ hạt nhân của nước ngoài. Năm 1981, Israel từng tiến hành không kích phá hủy cơ sở hạt nhân Osirak của Iraq.
Thông điệp rõ ràng gửi tới Iran
Ngay sau khi thông tin về chiến dịch Orchard được công bố, lãnh đạo Cơ quan tình báo Israel, Yisrael Katz tuyên bố: "Israel sẽ không bao giờ cho phép vũ khí hạt nhân nằm trong tay các quốc gia đe dọa sự tồn vong của đất nước Do Thái như Syria trước kia và Iran hiện tại".
Hiện tại, cả Israel và Mỹ đều cáo buộc Iran đang triển khai căn cứ quân sự với mục đích duy trì sự hiện diện lâu dài tại Syria. Tuy nhiên, Tehran luôn phủ nhận cáo buộc này và khẳng định chỉ cử chuyên gia tới hỗ trợ lực lượng chính phủ Syria, chứ không tham chiến chính thức.
Tel aviv đánh giá, Iran đang ẩn chứa nguy cơ rất lớn đối với an ninh của Israel. Tại Syria, Không quân Israel đã không ít lần tiến hành các đợt không kích nhằm vào các vị trí nghi là căn cứ của lực lượng quân sự Iran đồn trú.
Một vấn đề quan trọng hơn là chương trình hạt nhân của Iran hiện là mối quan ngại rất lớn của Israel. Mặc dù, thỏa thuận của nhóm P5+1 đã có hiệu lực và chương trình hạt nhân của Iran đang được giám sát bởi cộng đồng quốc tế, nhưng rõ ràng, nếu xung đột tiếp tục leo thang, liệu Israel có tổ chức chiến dịch không kích đặc biệt lần thứ 3?
Dù không đưa ra lời cảnh báo chính thức, nhưng Bộ trưởng Quốc phòng Israel nhấn mạnh: "Dù mối đe dọa nhằm vào Israel tăng rất nhiều trong những năm gần đây, nhưng năng lực chiến đấu của Quân đội và lực lượng tình báo Israel đã được tăng cường đáng kể so với năm 2007. Mọi người tại Trung Đông nên biết rõ điều này".
Tiêm kích F-16 của Israel thổi bay lò phản ứng hạt nhân Syria