Trong chương trình Tiêm chủng mở rộng, trẻ dưới 1 tuổi cần tiêm chủng đầy đủ các loại vaccine phòng 8 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm sau: lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/ viêm màng não mủ do Hib, bại liệt, sởi.
Trẻ 18-24 tháng tuổi được tiêm nhắc lại vaccine bạch hầu - ho gà - uốn ván mũi 4 và tiêm vaccine sởi-rubella.
Tuy nhiên trên thực tế, nhiều gia đình còn chưa biết vì sao sau 1 tuổi trẻ vẫn cần tiêm nhắc lại đầy đủ các mũi vaccine.
Trong năm 2017, trên quy mô toàn quốc: tỷ lệ tiêm vaccine bạch hầu - ho gà - uốn ván mũi 4 mới đạt 90,2%; tỷ lệ tiêm vaccine sởi mũi 2/sởi-rubella mới đạt 91,9%. Cá biệt một số huyện chỉ đạt tỷ lệ dưới 80%.
Tỷ lệ tiêm thấp có thể do cha mẹ quên hoặc xao nhãng mũi tiêm này do tâm lý chủ quan cho rằng: đã tiêm chủng cho trẻ khi trẻ còn nhỏ thì có thể bảo vệ trẻ khỏi mắc các bệnh truyền nhiễm.
Tuy nhiên, các chuyên gia luôn khuyến cáo: một số vaccine, trẻ cần được tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch cả các mũi tiêm nhắc lại để giúp cơ thể được bảo vệ ở mức tốt nhất. Nếu không xác suất mắc bệnh vẫn có thể xảy ra.
Cụ thể, sở dĩ cần có các mũi tiêm nhắc lại vì đối với một số vaccine, sau khi tiêm đủ liều cơ bản thì kháng thể chỉ có tác dụng bảo vệ trong một thời gian nhất định.
Khi lượng kháng thể này giảm đi, có thể bé không có khả năng bảo vệ trước sự tấn công của mầm bệnh. Vì vậy cần tiêm nhắc cho bé để hệ miễn dịch được tăng cường sức bảo vệ.
Với các liều vaccine tiêm nhắc lại hoặc tiêm bổ sung, về cơ bản, tính an toàn không khác biệt các liều tiêm trước đó. Trước khi tiêm chủng, trẻ sẽ được cán bộ y tế khám sàng lọc và chỉ định tiêm chủng thích hợp.
Những trường hợp có phản ứng mạnh với lần tiêm chủng trước như sốc, sốt cao trên 39°C kèm co giật hoặc dấu hiệu não/màng não, tím tái, khó thở… sẽ chống chỉ định với liều tiêm tiếp theo cũng như các mũi tiêm nhắc lại có cùng thành phần.
Đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch các loại vaccine phù hợp theo lứa tuổi, đặc biệt lưu ý không quên các mũi tiêm nhắc lại là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất.