Chuyên gia Bob Seitz, thành viên của Ủy ban cố vấn khoa học Chữ thập đỏ Hoa Kỳ và là giáo sư y học khẩn cấp tại Đại học Pittsburgh, tổng hợp ra 8 phương pháp sơ cấp cứu phổ biến nhất mà một người trong các tình huống thông thường cần nắm rõ để áp dụng khi cần thiết.
Sau đây là chi tiết 8 cách sơ cấp cứu bạn có thể ghi nhớ hoặc lưu lại để sử dụng, vì các sự cố xảy ra là hoàn toàn bất ngờ, không thể biết trước.
1. Xử lý vết thương khi bị bỏng
Dựa vào mức độ nghiêm trọng của vết bỏng, diện tích và vị trí của vết bỏng để xác định phương pháp điều trị cụ thể.
Nếu bị bỏng độ ba (da đen hoặc khô) và vùng bỏng lớn hơn 3 inch (khoảng 7,6 cm), hoặc bỏng xảy ra ở tay, chân, mặt, háng, mông, khớp lớn, hãy gọi ngay đến số điện thoái cấp cứu khẩn cấp.
Khi mức độ bỏng nhẹ, bạn có thể sử dụng nước lạnh để rửa vùng bị ảnh hưởng trong 10 ~ 15 phút. Vết thương sau đó được phủ lỏng bằng gạc vô trùng. Không sử dụng nước đá hoặc bôi thuốc mỡ, không làm thủng mụn nước.
2. Xử lý vết thương khi bị cắt, cứa rách
Sau khi vết cắt xảy ra, đầu tiên bạn có thể nhanh chóng dùng một miếng gạc sạch trực tiếp quấn vào vết thương. Sau khoảng 30 phút ấn vào vết thương giúp cầm máu, nếu vẫn chảy máu thì cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Rửa vết thương bằng nước sau khi cầm máu, nhưng không sử dụng nước xà phòng. Sau đó, quấn vết thương bằng các loại băng hỗ trợ hoặc băng gạc sạch, băng bó vết thương hoặc các miếng vải gạc băng phải được thay thế ngay khi nó bị ướt hoặc bẩn.
Nếu vết thương bị sâu hoặc lởm chởm, hãy tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên nghiệp trong việc sơ cứu và chữa lành vết thương sao cho an toàn và thẩm mỹ.
3. Xử lý vết thương do bỏng lạnh (đá lạnh)
Các triệu chứng của kiểu bỏng lạnh là cảm giác tê cóng bao gồm tê, sưng, ngứa ran, đau hoặc phồng rộp giống như bỏng.
Trong trường hợp bị tê cóng, nên vào phòng ngay để cởi bỏ quần áo lạnh và ướt ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng (cơ thể, chân, tay).
Ngâm phần cơ thể bị bỏng lạnh đó bằng nước ấm (không chà xát) cho đến khi da trở nên mềm mại và cảm giác được phục hồi. Cách làm này có thể được coi là bọc vùng bị ảnh hưởng bằng băng khử trùng sau đó chú ý đến các triệu chứng giúp điều chỉnh thân nhiệt.
Vì vấn đề bỏng lạnh (ở những nơi có băng tuyết), tốt nhất là tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức thay vì tự xử lý ở nhà. Điều này đặc biệt quan trọng khi vùng vết thương bị đổi màu, cứng hoặc hoại tử.
4. Xử lý tình huống khi bị đột quỵ nhiệt
Đầu tiên, bạn nên biết các dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa các cơn say nắng và các triệu chứng say nắng như buồn nôn, nhức đầu và chóng mặt.
Nếu bạn có triệu chứng say nắng, bạn nên đi ngay vào vùng bóng râm. Nếu bạn có thể đứng trước quạt, thổi nó trong phòng hoặc ngâm chân tay trong nước lạnh.
Nếu bạn vẫn cảm thấy không thoải mái sau 30 phút, tốt nhất nên đi khám bác sĩ.
5. Xử lý tình huống khi bị vật chèn đường thở
Khi bị vật gì đó rơi vào cổ hoặc bị mắc kẹt trong cổ họng, bệnh nhân sẽ vô thức giữ phần cổ họng bằng cả hai tay, và cơn đau xảy ra sẽ khiến họ không thể chịu đựng được.
Các dấu hiệu bị nghẹt thở khác bao gồm: Khó thở, không thể nói hoặc ho, màu sắc móng tay và môi thay đổi (tím tái) và thậm chí bất tỉnh trong trường hợp nặng. Nếu bạn tìm thấy các triệu chứng như vậy, bạn phải hành động ngay lập tức hoặc tìm kiếm sự chăm sóc y tế càng nhanh càng tốt.
6. Xử lý khi bị ngộ độc thực phẩm
Khi có triệu chứng ngộ độc thực phẩm hoặc nuốt phải hóa chất, cần gửi người bị tai nạn ngay đến bệnh viện để cấp cứu. Đừng tự ý sử dụng thuốc.
Hoặc bạn nên nhanh chóng gây nôn. Nếu người bị ngộ độc bất tỉnh, bạn vẫn nên giúp người bệnh gây nôn. Nếu có bất kỳ sự bất thường nào xảy ra ở người bệnh vì ăn phải những thứ gây ngộ độc thì người nhà cần nói với bác sĩ để có thêm thông tin xử lý tình huống hiệu quả hơn.
7. Xử lý khi gặp người bị đột quỵ
Bạn cần nhớ nguyên tắc FAST trong việc xử lý tình huống khi gặp người bị đột quỵ. Đây là cách hiệu quả để xử lý tình huống đã được các nhà khoa học tại Đại học Cincinnati tạo ra rất đơn giản và dễ dàng. Bốn chữ cái của FAST đại diện là Face, Arm, Speech và Time.
Cụ thể triệu chứng:
Mặt gục xuống hoặc tê liệt (khi bệnh nhân cười, không còn có đối xứng trên khuôn mặt, hoặc được gọi là lệch mặt), miệng méo hoặc mắt mũi lệch, miệng co quắp…
Tay bị tê hoặc yếu, không có sức lực (xem bệnh nhân có thể giơ tay lên không).
Nói khó khăn (cho dù bệnh nhân có thể nói trôi chảy và rõ ràng, có hoặc không có rối loạn chức năng ngôn ngữ); nếu bệnh nhân đột quỵ có thể được điều trị kịp thời trong vòng 3 giờ, xác suất tổn thương não sẽ giảm.
Hãy gọi bất kỳ số điện thoại cấp cứu y tế khẩn cấp ngay lập tức nếu bạn nhìn thấy bất kỳ triệu chứng trên hoặc khi có sự nghi ngờ đến các dấu hiệu đột quỵ xảy ra.
8. Xử lý khi gặp tình huống bệnh tim
Các triệu chứng đau tim không phải lúc nào cũng rõ ràng. Ngoài đau ngực, khó chịu ở ngực, cảm thấy áp lực ở ngực hoặc cảm giác đau, khó chịu ở phần trên cơ thể, khó thở, đổ mồ hôi lạnh, mệt mỏi, buồn nôn hoặc chóng mặt đột ngột có thể là triệu chứng của bệnh tim.
Nếu bạn tìm thấy các triệu chứng như vậy, bạn nên gọi số điện thoại cấp cứu khẩn cấp trước, sau đó cho bệnh nhân nhai và nuốt một viên aspirin. Việc này nên được tư vấn trước với bác sĩ trong trường hợp bạn có vấn đề về tim mạch.
Trên đây là 8 cách xử lý tình huống khẩn cấp mà bất kỳ ai cũng nên học thuộc và chú ý thực hành nếu thấy cần thiết. Bởi tai nạn và rủi ro thường xảy ra bất ngờ, xử lý không kịp thời có thể dẫn đến hậu quả vô cùng đáng tiếc.
*Theo Health/Lifetimes