Polybolos là một loại vũ khí được sử dụng trong thế giới cổ đại. Đây được coi là phiên bản tự động hóa của Ballista, cỗ máy bắn tên được sử dụng rất phổ biến trong đế chế Hy Lạp và La Mã cổ đại.
Khác với Ballista phải nạp các mũi tên nặng sau một vài lần bắn, Polybolos ưu việt hơn vì có hộp nạp tên và hệ thống bánh xích giúp người sử dụng có thể bắn liên tiếp mà không cần nạp lại. Đó có thể là lý do khiến người ta cho rằng Polybolos được ví như "súng máy" thời cổ đại.
Polybolos là phiên bản tự động hóa của cỗ máy bắn tên lừng danh Ballista.
Cả Ballista và những phiên bản cải tiến như Polybolos đều khiến những cư dân cổ đại nhanh chóng nhận ra sức mạnh to lớn và uy lực khủng khiếp của chúng trên các chiến trường.
Máy bắn tên Ballista được sử dụng rất phổ biến trên các chiến trường thời cổ đại. Ảnh: Ebay
Cải tiến từ máy bắn đá: "Súng máy" uy lực thời cổ đại
Ngoài Polybolos, Ballista còn có một phiên bản chuyên được sử dụng cho nhiệm vụ công thành, nhưng vật liệu là đạn đá chứ không phải những mũi tên. Những cỗ máy bắn đá này thường có kích cỡ rất lớn.
Polybolos được coi là một trong những phát minh tuyệt vời về vũ khí quân sự thời cổ đại. Ảnh: Flickr
Theo các tài liệu nghiên cứu, máy bắn đá có thể đã được sử dụng từ thế kỷ thứ 9 TCN và dần trở nên nổi tiếng khắp khu vực Địa Trung Hải vào thế kỷ thứ 4 TCN.
Máy bắn đá là vũ khí tầm xa có uy lực rất lớn. Trong thời kỳ Hy Lạp cổ đại, những cỗ máy bắn đá đầu tiên dùng tính đàn hồi của cần và nguyên lý đòn bẩy để bắn đá.
Chúng được cải tiến mạnh mẽ và được sử dụng trong những cuộc chiến trên sa trường của vua Phillip II xứ Macedonia và con trai ông là Alexander Đại đế.
Trên thực tế, có hai loại máy bắn đá chính. Loại thứ nhất sử dụng lực của dây lò xo xoắn để đẩy đá lên, còn loại thứ hai thì dùng lực đòn bẩy được tạo ra từ vật nặng ở đầu bên kia của cần nên có thể bắn đá xa và chính xác hơn.
Cỗ máy bắn đá có khả năng công thành, công phá những bức tường kiên cố. Ảnh: Internet
Polybolos được coi là vũ khí được cải tiến dựa trên công nghệ của máy bắn đá đã tồn tại trước đó. Cỗ máy "đáng sợ" này được Dionysius, một kỹ sư người Hy Lạp đang làm việc ở xưởng công binh Rhodes, phát minh vào khoảng thế kỷ thứ 3 TCN.
Trong khoảng thời gian đó, người ở vùng Rhodes có mối quan tâm đặc biệt về pháo binh và đã theo dõi sát sao những cải tiến mới nhất liên quan tới chúng.
Cấu tạo của Polybolos được cho là cải tiến và vượt trội hơn nhiều so với Ballista vì có khả năng tự động hóa.
Không giống như máy bắn đá, "súng máy" Polybolos có thể bắn được nhiều tên trước khi cần được nạp lại. Nhờ hệ thống bánh xích hoạt động như những bánh răng ngược và hộp nạp tên được liên kết, giúp người lính có thể điều khiển cỗ máy bắn tự động mà không cần nạp nhiều lần.
Hơn nữa, những mũi tên trong hộp tên được luân chuyển trên một khay xoay trước khi được bắn ra, do đó, tốc độ bắn của cỗ máy Polybolos cao hơn nhiều so với các loại pháo binh lúc bấy giờ.
Khi tiêu diệt mục tiêu, "súng máy" bắn tên này có độ chính xác rất cao.
Khác với Ballista có sức xuyên thấu mạnh hơn so với máy bắn đá, có thể sử dụng để công phá thành cổ, hay những bức tường kiên cố, Polybolos được sử dụng chủ yếu nhằm mục đích tấn công, tiêu diệt sinh lực địch thuộc mục tiêu nhắm đến.
Một trong những lý do chủ yếu là nhờ "súng máy" thời cổ đại này có thể khóa và tiêu diệt vào một mục tiêu có độ chính xác cao.
Tuy nhiên, quá chính xác cũng có thể là một nhược điểm của vũ khí này.
Một nhà văn thời cổ đại đã từng phàn nàn rằng cỗ máy Polybolos quá chính xác và thiếu sự phân tán trong mô hình bắn. Do vậy, sử dụng chúng để tiêu diệt một đội quân lớn là việc gần như "quá sức".
Dẫu vậy, bên cạnh những cỗ máy công thành khét tiếng, Polybolos vẫn là vũ khí quân sự đáng sợ trên chiến trường thời cổ đại.
Tham khảo ảnh/nguồn: Ancientorigins, Kotsanas