Chùm xơ dây thanh quản
Bà Nguyễn Thị Hà – Hoài Đức, Hà Nội từng làm giáo viên cấp 1 và khi về hưu bà không thể nói rõ được tiếng bởi giọng khàn đặc của mình. Nhiều lần đi kiểm tra sức khoẻ bác sĩ cho biết bà bị hạt xơ dây thanh quản khiến giọng nói khàn.
Gần đây, tình trạng khàn giọng, ho càng nhiều nên bà Hà đi kiểm tra lại. Nội soi tai mũi họng bác sĩ phát hiện dây thanh quản của bà Hà có cả chùm polyp hàng hơn chục những hạt mụn nhỏ nhỏ bám chặt vào dây thanh.
Gần đây bệnh nhân Bùi Thị T. (57 tuổi, Văn Chấn, Yên Bái) có tiền sử khản tiếng kéo dài từ 10 năm trước đây. Bệnh tái phát nhiều đợt, tăng dần, không gây khó thở, không ho khạc máu nhưng 2 tháng nay, bệnh nhân khản tiếng nặng hơn.
Bệnh nhân được điều trị nội khoa 3 đợt nhưng không đỡ. Bà T kể mình bán hàng ở chợ nhiều năm liền và từ khi giọng khàn khiến việc buôn bán của bà cũng gặp nhiều bất lợi.
Ảnh minh hoạ
Các bác sĩ Bệnh viện E trung ương đã cho bệnh nhân tiến hành các xét nghiệm, chiếu chụp cần thiết. Kết quả cho thấy, bệnh nhân bị polyp 1/3 giữa dây thanh phải. Các bác sĩ chỉ định mổ nội soi vi phẫu thanh quản cắt polyp cho bệnh nhân.
Những ai dễ bị
Thạc sĩ – Bác sĩ Vũ Công Trực, Phòng khám Tai mũi họng Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết Polyp dây thanh quản là một bệnh gặp ở mọi lứa tuổi nhưng người trưởng thành mắc bệnh với tỉ lệ cao hơn nhiều. Bệnh ảnh hưởng đến giọng nói, nếu không điều trị dứt điểm có thể dẫn đến khàn tiếng kéo dài.
Thanh quản nằm ở giữa đáy của lưỡi và khí quản. Thanh quản có thể gọi là hộp thanh vì nó có chứa các dây thanh. Các cơ của thanh quản căng và duỗi dây thanh khi thở khiến cho chúng tạo thành một hình chữ V để cho không khí đi qua.
Khi nói, chúng kéo các dây thanh gắn vào các cơ làm cho lỗ mở hẹp lại, sau đó khi đẩy không khí ra từ phổi đi qua thanh quản, không khí làm rung động các dây thanh đang căng và phát ra âm thanh, các dây thanh càng căng, âm thanh phát ra càng lớn, ngược lại, các dây thanh càng chùng, âm thanh phát ra càng thấp.
Hạt xơ hình thành niêm mạc viêm dày xơ hoá các chất xơ tập trung ở đó gọi là xơ dây thành. Còn Polyp không phải xơ mà nó chỉ bị một bên có màu hồng nhạt. Cả hai triệu chứng hạt xơ, polyp đều ảnh hưởng đến tiếng nói.
Theo bác sĩ Trực, Polyp dây thanh đó là những u nhỏ ở dây thanh nằm ở mặt trên bở trong lòng thanh quản. Polyp thường to bằng hạt tấm hoặc có khi kích thước bằng hạt đậu xanh, thường gặp nằm ở vị trí 1/3 giữa dây thanh quản, hình dáng nhẵn bóng, mọng, màu trắng hồng.
Tác hại của polyp dây thanh quản là làm cho giọng nói khàn hoặc giọng đổi (khi polyp có kích thước lớn). Hầu hết bệnh là lành tính chủ yếu làm hưởng đến giọng nói.
Triệu chứng của bệnh tự nhiên khàn tiếng là triệu chứng cơ năng của polyp thanh quản, một số người có dấu hiệu ho.
Có thể phát hiện qua nội soi tai mũi họng
Theo bác sĩ Trực hai nhóm đối tượng dễ mắc sau đợt viêm đường hô hấp, đối tượng này chiếm tỷ lệ ít hơn.
Những người phải nói nhiều như giáo viên, bán hàng, thuyết trình do dây thanh phải hoạt động nhiều nên tạo thành các hạt xơ, polyp nhiều hơn,
Khi polyp còn nhỏ có thể dùng khí dung bơm thuốc vào làm giảm viêm hạt xơ và polyp. Còn trường hợp hạt xơ, polyp phải cắt qua phẫu thuật.
Cắt bỏ polyp dây thanh quản có nhiều phương pháp. Kỹ thuật soi thanh quản gián tiếp cắt polyp bằng kìm Frankel đối với polyp có cuống nhỏ (hiện nay phương pháp này ít được sử dụng) hoặc soi thanh quản trực tiếp cắt bỏ polyp bằng dụng cụ vi phẫu thanh quản hoặc cắt bỏ polyp dưới kính hiển vi phẫu thuật (vi phẫu) hoặc cắt bỏ polyp bằng laser CO2
Để phòng bệnh, bác sĩ Trực cho rằng các đối tượng dễ mắc hạt xơ polyp cần phải giảm lưu lượng nói liên tục trong ngày bằng cách ngắt quãng nói ra. Giữa các khoảng phải nói dùng nước ấm đỡ khô họng. Dùng mic để khếch đại âm thanh đỡ phải nói to. Khi đi hát karaokie về phải sử dụng các thuốc, nước xúc miệng để giảm phù nề thanh quản.