GS.TS Nguyễn Gia Bình, nguyên Trưởng khoa Hồi sức tích cực, BV Bạch Mai, Chủ tịch Hội Hồi sức cấp cứu và chống độc Việt Nam cảnh báo, với kiểu sống mà nhiều người vẫn coi là bình thường như thói quen uống rượu bia quá nhiều, nhậu nhẹt triền miên, ăn quá nhiều chất đạm, chất béo và chất dinh dưỡng nhưng lại lười vận động, ra khỏi nhà là trèo lên xe máy, xe hơi là một trong những nguyên nhân của bệnh viêm tụy cấp rất đáng lo ngại hiện nay.
Tuyến tụy được ví như một “lão quản gia” trung thành và cần mẫn. Nó là một phần của hệ tiêu hóa và hệ thống nội tiết.
Tuyến Tuỵ có kích thước hết tầm khoảng hơn 15cm) hình chữ nhật và cong cong giống chữ J. Nó như một hệ thống ống dẫn thần kỳ để ổn định sức khoẻ, nó đa năng ở chỗ vừa là tuyến nội tiết và ngoại tiết.
Chính vì chức năng đặc thù là tách dinh dưỡng từ thức ăn nên tuỵ được tạo hoá bố trí nằm ngay sau dạ dày.
Tuỵ hỗ trợ tiêu hoá bằng cách tiết ra một loại chất lỏng diệu kỳ với thành phần là: Nước, Natri HydroCacbonat (NaHCO3) và men (Enzim) để tiêu hoá thức ăn.
Tụy còn có một nhiệm vụ tối quan trọng khác đó là cân bằng lượng đường trong máu. Vì sao phải cân bằng đường trong máu?
Nếu có quà nhiều nhiều hay quá ít nồng độ đường trong máu đều nguy hiểm đến tính mạng. Nên tuyến tuỵ có chức năng kiểm soát tình trạng này.
Vậy nên, sau khi ăn một bữa tiệc linh đình thì đường trong máu tất yếu tăng cao. Để xử lý và cân bằng đường trong máu, Tuỵ sử dụng 2 hoocmon có tên: Insulin và Glucagon, hai hoocmon này luôn luôn phải đảm bảo sự cân bằng.
Nếu tụy bị viêm thì mất công bằng trong phân bổ 2 chất này, nghĩa là sự cân bằng lành mạnh bị phá huỷ.
Isulin giảm hoặc mất hẳn khi ấy đái tháo đường xuất hiện, và đó là lý do người tiểu đường luôn có chỉ số Glucagon cao hơn. Cơ thể lúc này bị rối loạn trong việc hấp thụ chất.
“Không chỉ gây viêm tụy, các thói quen ăn nhiều, lười vận động cũng đang làm các bệnh tim mạch (tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, huyết khối tắc mạch,...) hay đái tháo đường gia tăng một cách nhanh chóng.
Vì vậy hiện nay chúng ta có điều kiện sống tốt hơn nhưng nếu chúng ta không biết điều chỉnh lối sống cho phù hợp thì chỉ làm hại cho chính chúng ta mà thôi"- GS. Bình khuyến cáo.
Triệu chứng của viêm tuỵ cấp:
Dấu hiệu hay gặp nhất là đau đột ngột vùng trên rốn, đôi khi có thể từ từ, mới đầu nhẹ sau đó tăng dần. Sau đó đau lan dần ra sau lưng, tính chất đau rất thay đổi.
Có thể đau liên tục vừa phải và kéo dài, có khi đau dữ dội như dao đâm, đau vật vã làm cho bệnh nhân nghẹt thở.
Khi bệnh nhân ngồi gập bụng cảm thấy đỡ đau nhưng khi nằm ngửa thì đau tăng lên.
Vị trí đau thường ít thay đổi, nếu có lệch sang phải hay bên trái thì là dấu hiệu tổn thương ở đầu hay đuôi tụy. Bệnh nhân thường kèm theo nôn và nôn ngay cả khi dạ dày trống rỗng. Dấu hiệu này giúp phân biệt với các trường hợp đau dạ dày cấp tính.
Đa số người bệnh có nôn hoặc buồn nôn, lúc đầu nôn ra thức ăn, sau đó nôn ra dịch, nôn xong có thể đỡ đau hoặc không.
Người bệnh bị bí trung đại tiện: Do tình trạng liệt ruột , người bệnh không trung tiện, không đi ngoài, bụng trướng và đầy tức khó chịu.