Tại Việt Nam, tỷ lệ vô sinh đang gia tăng, trong đó khoảng 50% cặp vợ chồng vô sinh có độ tuổi dưới 30.
Bác sĩ Nguyễn Tuấn Đạt, Khoa Nam học - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết hiện nay, tình trạng vô sinh hiếm muộn ở các cặp vợ chồng đang gia tăng và có xu hướng trẻ hóa.
Theo thống kê trên thế giới, tỷ lệ vô sinh chiếm khoảng 8 – 15% các cặp vợ chồng. Ở Việt Nam hiện nay, vô sinh chiếm 12 – 13% tổng số cặp vợ chồng, tương đương với gần một triệu cặp vợ chồng.
Vô sinh hay hiếm muộn là tình trạng khi một cặp đôi quan hệ tình dục bình thường không dùng bất cứ biện pháp tránh thai nào liên tục trong một năm mà không thể có thai tự nhiên.
Lý giải về nguyên nhân tỷ lệ vô sinh nam ngày càng tăng, bác sĩ Tuấn Đạt cho rằng có nhiều nguyên nhân, trong đó có 4 nhóm chính, cụ thể.
Vô sinh đang gia tăng và trẻ hóa (ảnh minh hoạ)
Thứ nhất, nguyên nhân sinh học, di truyền: Vô sinh nam có liên quan đến các yếu tố nguy cơ di truyền, chẳng hạn như bất thường về nhiễm sắc thể, mất đoạn vi thể trong nhiễm sắc thể Y, đột biến gen và đa hình thái ở các gen ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh, giãn tĩnh mạch tinh, tắc ống dẫn tinh,…
Thứ hai, vô sinh hiếm muộn nam còn liên quan tới hành vi, lối sống, ví dụ như nam giới hút thuốc, lạm dụng bia rượu, mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục… sẽ có nguy cơ vô sinh cao hơn so vơi người bình thường.
Thứ 3, yếu tố môi trường cũng tác động làm tăng tỷ lệ vô sinh hiếm muộn. Các nghiên cứu đánh giá về các yếu tố nguy cơ gây vô sinh nam xác định nếu nam giới thường xuyên làm việc, tiếp xúc với kim loại độc hại như chì, kẽm, thuốc trừ sâu, hóa chất công nghiệp và độc tố nấm mốc có thể có nguy cơ cao hơn.
Ngoài ra, có một số thuốc hóa trị liệu, phơi nhiễm phóng xạ và một số dược phẩm hoạt động như chất độc trực tiếp với tinh trùng hoặc tinh hoàn.
Thứ 4, tuổi tác cũng là yếu tố làm gia tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn.
Điều trị vô sinh nam phụ thuộc vào nguyên nhân, đã bị vô sinh bao lâu, tuổi và sở thích cá nhân. Trong mọi trường hợp vô sinh, các đối tác nữ cũng cần phải được kiểm tra và có thể cần điều trị.
Bác sĩ Tuấn Đạt cho biết nam giới khi gặp vấn đề khó sinh con thì nên đi khám sớm. Bác sĩ khuyên nên đi khám cả hai vợ chồng để biết rõ nguyên nhân. Có những trường hợp nam giới khoẻ mạnh, sinh hoạt đều nhưng có những vấn đề tiềm ẩn như mất cân bằng nội tiết tố, rối loạn di truyền, giãn tĩnh mạch tinh hoàn hay tắc nghẽn ống dẫn tinh.
Một số trường hợp có bất thường trong chức năng tình dục như:
- Khó xuất tinh, giảm ham muốn giao hợp, khó duy trì sự cương cứng (rối loạn cương dương);
- Sưng, đau, khó chịu tại dương vật hay có cục u ở tinh hoàn;
- Vú tăng trưởng bất thường;
- Lông giảm trên mặt hay một số vùng cơ thể…
Các trường hợp này nên tới gặp bác sĩ chuyên khoa sớm.
Ngoài việc đi khám sớm, khi có bất thường hoặc lâu có con, bác sĩ cũng khuyên cần có chế độ sinh hoạt tình dục lành mạnh một vợ một chồng; lối sống khoa học và dinh dưỡng đầy đủ. Nam giới nên từ bỏ những thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu bia; cần tăng cường vận động thể dục thể thao để có một sức khoẻ thể trạng tốt.
Nam giới cũng cần tránh stress vì căng thẳng trong cuộc sống và công việc cũng làm ảnh hưởng tới chức năng sinh lý. Dù làm việc, nam giới cũng cần có thời gian nghỉ ngơi, tránh thức khuya.