Khu công nghiệp Mỹ Trung nằm sát QL10, thuộc địa bàn xã Mỹ Trung (huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định), có tổng diện tích trên 150ha, trong đó có trên 103ha là đất thương mại.
Cho đến thời điểm này, cả phía chủ nợ - SBIC, Công ty Tài chính công nghiệp tàu thủy (VFC); bên vay là Công ty cổ phần Công nghiệp tàu thủy Hoàng Anh (Công ty Hoàng Anh) và UBND tỉnh Nam Định vẫn chưa thể chốt phương án xử lý dự án khu công nghiệp (KCN) Mỹ Trung.
Được biết, việc xử lý dự án KCN Mỹ Trung vốn bị bỏ hoang nhiều năm trở lại đây có tính chất quyết định đến khả năng thu hồi khoản công nợ hiện đã lên tới 23,3 triệu USD mà SBIC cho Công ty Hoàng Anh vay từ hồi vẫn còn “khoác áo” Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin).
Sự việc bắt đầu vào năm 2006 khi UBND tỉnh Nam Định đã có quyết định giao Công ty CP Công nghiệp tàu thủy Hoàng Anh (trước đây thuộc Tập đoàn Vinasin, nay thuộc Tổng Công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam) làm chủ đầu tư, kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp Mỹ Trung, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định với diện tích 150,68ha, tổng mức đầu tư 358,6 tỷ đồng với tiến độ thực hiện là phải hoàn thành trong năm 2007.
Sau khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư, Công ty Hoàng Anh đã tổ chức thực hiện một số hạng mục san lấp mặt bằng, xây tường bao, đường giao thông nội bộ, hệ thống thoát nước tại dự án này và thu hút được 14 nhà đầu tư thứ cấp với diện tích khoảng 30ha.
Tuy nhiên, do khó khăn về nguồn lực tài chính và để thực hiện tái cơ cấu Vinashin, chủ đầu tư đã dừng dự án vào năm 2010. Phần diện tích đất còn lại tại KCN Mỹ Trung rộng 80 ha bị chủ đầu tư để hoang.
Kể từ khi Tập đoàn Vinasin bị sụp đổ. Hàng loạt dự án đầu tư của Tập đoàn, trong đó có dự án đầu tư, kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Mỹ Trung (thông qua công ty con là Hoàng Anh Vinasin) bị đóng băng.
Hiện Công ty Hoàng Anh đang nợ các tổ chức tín dụng khoảng 20 triệu USD, phần lớn trong số này có nguồn gốc từ nguồn Trái phiếu quốc tế do Chính phủ phát hành. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khu công nghiệp Mỹ Trung từ lâu đã được Công ty Hoàng Anh mang đi thế chấp để vay vốn.
Do đầu tư dở dang, nên KCN Mỹ Trung không thể mang lại nguồn thu như kỳ vọng cho Công ty Hoàng Anh. Hiện mới chỉ có vỏn vẹn 13 nhà đầu tư vào thuê đất, xây dựng nhà máy trên diện tích hơn 26 ha; hơn 83 ha đất thương mại còn lại của khu công nghiệp nhiều năm nay bị bỏ hoang...
Ông Cao Thành Đồng, quyền Chủ tịch HĐTV SBIC từng trải lòng trên Báo Đầu tư rằng, Công ty Hoàng Anh cam kết thế chấp tài sản hình thành từ vốn vay là quyền sử dụng đất và tài sản trên đất của KCN Mỹ Trung, gồm 12 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, tính đến thời điểm tháng 12/2018, mới chỉ có 5 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được VFC thực hiện thủ tục đăng ký giao dịch bảo đảm với diện tích 71,4ha; 7 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của phần diện tích còn lại dù đã được Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nam Định cấp, nhưng Công ty Hoàng Anh chưa bàn giao cho VFC để hoàn thiện việc thế chấp tài sản.
Phía SBIC cũng xác nhận, không những không thể trả nợ đúng hạn, hiện tổng dư nợ mà Công ty Hoàng Anh nợ VFC đã lên tới 23,335 triệu USD (tương đương 560 tỷ đồng), trong đó, nợ lãi tạm tính đến ngày 31/7/2018 là 13,726 triệu USD.
Nhằm tháo gỡ cho khu đất vàng này, chính quyền tỉnh Nam Định từng đề nghị Chính phủ, các bộ ngành liên quan và Tổng Công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam cho phép tỉnh thu hồi lại hơn 150 ha đất đã giao cho Công ty Hoàng Anh; tìm kiếm nhà đầu tư mới thay thế Công ty Hoàng Anh; mời cơ quan chuyên môn của Bộ Tài chính định giá tài sản Công ty Hoàng Anh đã đầu tư trên đất khu công nghiệp Mỹ Trung...
Nhưng trớ trêu thay, hiện các tài sản đảm bảo cho khoản vay từ VFC chưa hoàn thành, nên Công ty Hoàng Anh không có quyền quyết định tự nguyện trả lại Dự án cùng tài sản trên đất như phương án của UBND tỉnh Nam Định.