Rút một lá bài hay soi vào quả cầu pha lê? Đó là cách một pháp sư có thể nhìn thấy cái chết của bạn. Nhưng đối với các bác sĩ, họ sẽ nhìn vào kết quả xét nghiệm máu.
Một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Nature Communications cho thấy: Định lượng 14 chất chuyển hóa trong máu có thể dự đoán liệu một người có nguy cơ tử vong trong vòng 5-10 năm nữa hay không.
Và khi đã nói đến khoa học, những tỷ lệ về độ chính xác sẽ không dừng lại ở mức bói toán.
Xét nghiệm máu có thể dự đoán trước cái chết
Nghiên cứu mới được thực hiện bởi một nhóm các nhà khoa học dữ liệu Hà Lan. Họ đã thu thập dữ liệu y tế của 44.168 người trong độ tuổi từ 18 đến 109. Bộ dữ liệu bao gồm hồ sơ tử vong và kết quả xét nghiệm đo 226 chất khác nhau trong máu.
Trong số 44.168 người, 5.512 người đã chết trong thời gian theo dõi kéo dài gần 17 năm. Dựa vào phân tích kết quả này, các nhà nghiên cứu đã rút ra được 14 chỉ dấu sinh học độc lập để dự đoán tỷ lệ tử vong.
Sau đó, họ kiểm tra bộ lọc tử thần của mình bằng cách dùng 14 chỉ dấu này để cố gắng dự đoán tỷ lệ tử vong của một nhóm 7.603 người Phần Lan, những từng xét nghiệm máu vào năm 1997.
Trong số những người đó, 1.213 người đã chết. Ngạc nhiên thay, tới 83% những cái chết này đã được dự đoán bằng 14 chỉ số xét nghiệm máu khi chúng xảy ra trong vòng 5-10 năm. Mặc dù, độ chính xác đó đã giảm xuống 72% khi dự đoán tỷ lệ tử vong cho những người trên 60 tuổi, đó vẫn là một con số rất ấn tượng so với nhiều dự đoán tử vong khác.
"Các dấu ấn sinh học rõ ràng cải thiện dự đoán rủi ro về tỷ lệ tử vong 5 và 10 năm so với các yếu tố rủi ro thông thường ở mọi lứa tuổi", các nhà nghiên cứu nhấn mạnh.
Dự đoán tử vong bây giờ không còn là một hướng nghiên cứu y tế quá xa lạ.
Dự đoán tử vong bây giờ không còn là một hướng nghiên cứu y tế quá xa lạ. Một số yếu tố đã được xác định như chiếc đồng hồ đếm ngược tới cái chết, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, tim mạch và ung thư.
Thủ phạm gây ra các căn bệnh này có thể được truy ngược về kết quả xét nghiệm máu, bao gồm đường huyết, cholesterol, glycoprotein acetyls, axit béo không bão hòa, albumin... Đó là những chất có liên quan đến viêm mạn tính và có thể tiên đoán trước các vấn đề thận và gan.
Một số chỉ dấu sinh học khác trong máu, chẳng hạn như acetoacetate chưa liên kết quá rõ ràng với tỷ lệ tử vong. Nhưng các nhà khoa học vẫn nghi ngờ có dấu tay của thần chết phía sau nó. Các nghiên cứu hiện vẫn đang được tiếp tục.
Bây giờ, nghiên cứu tìm ra 14 chỉ dấu sinh học trong máu có thể dự đoán tốt tỷ lệ tử vong sớm của một người có ý nghĩa rất lớn trong điều trị, đặc biệt là với những bệnh nhân đã có các dấu hiệu lâm sàng khác.
Chẳng hạn, nó có thể là điều kiện cho các bác sĩ cân nhắc có nên thực hiện một phẫu thuật xâm lấn cao trên bệnh nhân hay không? Ngược lại, bệnh nhân cũng có thể nhìn vào các con số để nỗ lực cải thiện sức khỏe của mình thông qua lối sống.
Lối sống thay đổi sẽ thay đổi được các chỉ số máu, và số phận của họ cũng sẽ thay đổi.
Cuối cùng, lần ra dấu vết của cái chết trong cơ thể, biết đâu, sẽ giúp các nhà khoa học tìm ra cách đánh lừa thần chết bằng các phương pháp điều trị hoặc can thiệp mới trong tương lai. Từ đây cho tới đó vẫn còn một chặng đường dài, nhưng chúng ta hoàn toàn có quyền hi vọng.
Tham khảo Arstechnica, Sciencealert