Quân đoàn 1 đảm nhiệm tấn công từ hướng Bắc tiêu diệt Sư đoàn 5 và đánh chiếm Bộ Tổng tham mưu ngụy..., trong đó, Sư đoàn 320B đảm nhiệm hướng thọc sâu, mục tiêu là Bộ Tổng tham mưu ngụy.
Đi cùng Sư đoàn 320B (hướng thọc sâu) có Tiểu đoàn pháo 130mm. Khi ấy tôi đang công tác ở Phòng Pháo binh Quân đoàn 1, được cử xuống Tiểu đoàn pháo 130mm giúp đơn vị chuẩn bị kỹ thuật, chỉ huy bắn.
Nhận nhiệm vụ, tôi không khỏi lo lắng. Tác chiến lần này có nhiều điểm mới, đó là tấn công trong hành tiến, hỏa lực đi cùng không phải là cối hay ĐKZ mà là pháo 130mm (nặng 8,5 tấn); địa hình lạ, sâu trong lòng địch, mục tiêu nằm trong thành phố, đông dân cư, nhà cửa san sát, nếu một quả đạn rơi chệch là hậu quả khôn lường.
Rạng sáng 29-4, toàn sư đoàn bắt đầu tiến quân. Tiếng động cơ của hàng trăm chiếc xe phá tan bầu trời yên tĩnh bờ nam sông Bé. Trên Đường 16, ánh trăng khi tỏ khi mờ trong khói bụi. Đoàn xe nối tiếp nhau nhằm hướng Sài Gòn xốc tới. Sáng 29-4, bộ phận đi đầu chạm địch ở Tân Uyên. Trận đánh ngoài ý định diễn ra nhanh gọn; ta tiêu diệt Tiểu đoàn 316 địch, rồi tiến qua Tân Uyên vào Sài Gòn. Nhưng đoạn đường phía trước địch bố trí nhiều mìn, buộc đơn vị thọc sâu phải tìm đường vòng tránh.
Tối hôm ấy chúng tôi nghỉ lại khu rừng non gần ấp Khánh Vân, 3 giờ sáng hôm sau (30-4), đội hình tiếp tục lên đường. Khi đến vị trí tập kết, tôi chạy lên một quả đồi thấp, chọn địa hình để đặt vị trí khẩu đầu đàn, đối chiếu thực địa với bản đồ rồi tìm điểm gốc để triển khai đo đạc. Lúc sau, Đại đội 806, thuộc Tiểu đoàn pháo 130mm đến. Tôi chỉ trận địa cho đồng chí Phong, Tiểu đoàn trưởng và cán bộ Đại đội 806, đồng thời chỉ thị đơn vị đưa pháo vào vị trí sẵn sàng chiến đấu.
10 giờ sáng 30-4, công tác chuẩn bị đã xong. Khẩu lệnh bắn lập tức được tiến hành, từng loạt pháo 130mm bắn thẳng vào sào huyệt cuối cùng của quân ngụy. 4 phút sau thì có lệnh của Tư lệnh sư đoàn: Tạm ngừng bắn! Đồng chí Lưu Bá Xảo báo tin: Bộ binh đã cắm cờ trên nóc Bộ Tổng tham mưu ngụy. Tôi xin phép đồng chí Xảo cho phân đội chỉ huy vào xác định kết quả bắn.
Xe chúng tôi chạy trên Đường 13; cách trận địa khoảng 4km, chúng tôi gặp xác xe tăng địch ngổn ngang. 4 giờ sáng 1-5-1975, chúng tôi vào Bộ Tổng tham mưu ngụy. Từ xa, tôi nhìn thấy chỗ trúng đạn trên nóc nhà cơ quan Bộ Tổng tham mưu ngụy, từng vạt ngói bị bóc đi, vương vãi khắp nơi. Sơ bộ, tôi và đồng chí Diệu cũng xác định được trung tâm cụm đạn pháo rơi nhiều ở khu nhà Trung tâm chỉ huy hành quân, trước tòa nhà 3 tầng của Bộ Tổng tham mưu ngụy.
Vậy là những loạt pháo của chúng ta coi như đòn điểm huyệt, hạ gục sức kháng cự cuối cùng của kẻ thù vào những ngày tháng Tư lịch sử cách đây 39 năm. Và một điều trùng hợp lý thú: Đại đội pháo binh 806 bắn vào Bộ Tổng tham mưu ngụy ngày 30-4-1975 cũng chính là đơn vị bắn vào cứ điểm Him Lam mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa.
(Theo lời kể của Đại tá Tô Lạc, nguyên Phó chủ nhiệm Pháo binh Quân đoàn 1)
