LTS: Kỷ niệm 40 năm Hải chiến Hoàng Sa, Tuần Việt Nam có cuộc trò chuyện với bà Huỳnh Thị Sinh, vợ thiếu tá VNCH Ngụy Văn Thà, hạm trưởng tàu Nhật Tảo HQ 10, đã tử trận trong trận hải chiến ngày 19/1/1974.
Hạnh phúc ngắn ngủi
Thưa bà, bà còn nhớ gì về những ngày cuối cùng của ông Thà, trước khi tạm biệt gia đình, đi chiến đấu ở Hoàng Sa?
Đã 40 năm trôi qua, tôi vẫn không sao quên được lần cuối cùng anh ấy ra đi. Trước đó mấy ngày, anh khoe với tôi: "Tôi được thăng chức trung tá rồi bà ơi, tháng sau sẽ công bố chính thức!", rồi đem lon trung tá ra cho tôi xem.
Tôi hơi lo lắng vì không biết có điềm gì chăng, vì chưa được phong chức chính thức mà anh ấy đã cầm lon trung tá về trước. Dù không nói ra song trong tôi cứ ám ảnh một nỗi lo mơ hồ.
Khoảng ngày 15, anh về nói với tôi chuẩn bị đi công tác ở Đà Nẵng. Buổi sáng anh xách vali xuống bến Bạch Đằng, nhưng tầm 3 giờ chiều lại trở về đứng dưới nhà gọi tôi. Tôi ngạc nhiên: "Sao anh trở về?", anh nói: "Tàu bị hư, sửa chưa xong". Hôm sau anh lại xuống bến Bạch Đằng, lần này tàu đã sửa xong.
Tôi nhẩm tính chỉ còn mấy ngày nữa là Tết. Mong anh đi công tác xong trở về ăn Tết cùng mẹ con tôi.
Bà biết tin ông nhà tử trận như thế nào?
Ngày 20/1/1974, tôi nghe tin trên đài là có đánh nhau với Trung Quốc ở Hoàng Sa, tàu của mình bị chìm. Tôi lo lắm. Ngày 21/1/1974, báo chí đăng hàng loạt tin tức về trận hải chiến Hoàng Sa, nhiều binh sĩ hy sinh.
Trong danh sách tử trận có chồng tôi, Ngụy Văn Thà. Tôi ngã quỵ xuống, choáng váng. Ba đứa con gái của tôi đều còn nhỏ. Con gái lớn là Ngụy Thị Thu Trang mới 8 tuổi, cầm tờ báo lên đọc và hỏi tôi: "Mẹ ơi báo đăng ba đã tử trận! Không đúng đâu. Ba không thể chết được. Ba sẽ trở về ăn Tết với mẹ con mình phải không mẹ?". Tôi ôm chặt con vào lòng, nước mắt đầm đìa, lòng rối bời mà miệng vẫn phải an ủi con: "Ừ, ba không chết được đâu. Mai mốt ba về ăn Tết với mẹ con mình".
Các con thấy tôi khóc cũng khóc theo, lao nhao: "Ba không chết được đâu. Báo viết sai rồi..."
Chồng mất, ôm ba đứa con nhỏ, lòng tôi tan nát, chẳng còn hơi sức đâu nghĩ đến Tết. Tôi khóc suốt mấy ngày.
Lúc còn sống, anh Thà rất hiền lành, vui tính và đặc biệt rất thương con. Sau mỗi đợt công tác về là ở nhà chăm sóc, sắm sửa cho con. Anh không nhậu nhẹt rượu bia, không cà phê, chỉ hút thuốc. Anh nói: "Đi tàu trên biển lạnh lắm. Hút thuốc cho ấm!".
Mấy ngày trước khi mất anh còn dẫn con đi mua dép, tắm rửa, đùa giỡn với con, đánh giày dép cho chúng sạch bóng. Vậy mà anh đã mất, xác thì nằm dưới biển. Có ngờ đâu hạnh phúc của mẹ con tôi ngắn ngủi quá. Khi ấy, anh mới 32 tuổi, còn tôi 26 tuổi...
Hôm sau có người của Bộ tư lệnh Hải quân Việt Nam Cộng hòa đến thông báo chính thức và làm lễ truy điệu tại nhà ba mẹ tôi, vì nhà ở của vợ chồng tôi ở chung cư, không làm lễ được. Chỉ có di ảnh chứ không có xác anh ấy.
Mấy ngày Tết xung quanh rộn ràng tiếng pháo, còn tôi và 3 con thì ngập đầy nước mắt! Dù bạn bè, đồng đội của anh an ủi động viên rất nhiều, song nỗi đau quá lớn và ập đến bất ngờ khiến tôi không thể giữ được bình tĩnh.
Nhờ ba con mà tôi cố gắng không ngã quỵ. Phải sống để lo cho con nên người.
Chỉ mong có một chỗ để thờ chồng
Xin hỏi bà một câu riêng tư, đó là, có khi nào bà tính đi bước nữa? Bởi khi ấy bà mới 26 tuổi?
Tôi không bao giờ có ý định đi bước nữa. Lúc sống, anh ấy là người hiền lành, hết lòng yêu thương mẹ con tôi. Anh mất vì thực hiện bổn phận với đất nước, sao tôi có thể phụ lòng anh để đi bước nữa?
Từ khi hay tin anh ra đi tôi đã nguyện trong lòng sẽ thay anh nuôi 3 con khôn lớn và ở vậy thờ phụng anh cho đến khi tôi nằm xuống, sẽ về với anh!
Suốt 40 năm nay, năm nào tôi cũng tổ chức giỗ anh dù xác anh vẫn không tìm thấy. Mỗi lần cúng, tôi lại nhớ đến khoảng thời gian hạnh phúc ngắn ngủi của đời mình! Ngắn ngủi thật nhưng vô cùng lớn lao, không gì có thể thay thế được.
Hiện nay, căn nhà chung cư của tôi bị giải tỏa, tôi phải về sống nương nhờ nhà ba mẹ. Ba mẹ tôi đã mất, giờ chỉ còn mấy chị em chen chúc nhau qua ngày.
Ba con gái tôi nay đã trưởng thành, cháu lớn Ngụy Thị Thu Trang đã 47 tuổi. Các cháu đã lập gia đình, hoàn cảnh cũng tạm thôi, phải lo cơm áo gạo tiền cũng vất vả. Thỉnh thoảng các con ghé qua thăm tôi biếu mẹ một hai trăm chi xài.
Gần đây, nhiều ý kiến cho rằng đất nước cần tri ân những người lính Việt Nam Cộng hòa đã hy sinh trong trận chiến bảo vệ Hoàng Sa năm 1974 như thiếu tá Ngụy Văn Thà. Bà đã mong mỏi điều này như thế nào?
Sau một thời gian dài cái chết của chồng tôi và các anh em khác tưởng rơi vào quên lãng, nhưng mấy năm nay lại được nhắc đến, tôi vui lắm. Chắc anh ấy dưới kia cũng mãn nguyện. Cái chết của anh rất có ý nghĩa, tôi tự hào và thấy yên lòng hẳn.
Có nhiều bậc trí thức, các nhà báo trong và ngoài nước quan tâm, đến tìm hiểu, an ủi, chia sẻ, tôi cảm động lắm.
Bốn năm nay do phải ở nhờ, không có chỗ lập bàn thờ cho anh Thà là điều tôi đau lòng nhất. Cứ gần Tết đến ngày giỗ của anh, lòng tôi ngậm ngùi. Cầu mong anh phù hộ cho có được nơi chốn ở, lớn nhỏ không quan trọng, cái chính là có nơi để lập bàn thờ có di ảnh của anh đàng hoàng. Đó là niềm mong ước cuối đời của tôi.
