Vay tiền chục bị “đội” lên tiền trăm
Nhiều ngày nay, dù cơn bão Sơn Tinh vừa quét qua Hải Phòng khiến ruộng lúa, hoa màu của bà con nông dân xã Tam Cường - Vĩnh Bảo gần như mất trắng, nhưng họ chẳng buồn quan tâm. “Cơn bão" tiền nợ ngân hàng mới thực sự làm họ đứng ngồi không yên thời điểm này.
Theo tìm hiểu, lâu nay, bà Lê Thị Vững – Cán bộ tín dụng ngân hàng Agribank, chi nhánh Nam Am – Hải Phòng, được phân công phụ trách việc cho vay vốn trên địa bàn xã Tam Cường – Vĩnh Bảo – Hải Phòng. Là người có hộ khẩu thường trú tại địa phương này nên bà Vững dễ dàng tạo được niềm tin trong dân.
Chị Đào Thị Lưu sợ hãi với món nợ khổng lồ bỗng dưng đeo bám
Sự việc bắt đầu vỡ lở từ ngày 13/9/2012, khi vợ chồng ông Tịnh, bà Vân (đội 3) mang 30 triệu ra ngân hàng Agribank, chi nhánh Nam Am – Hải Phòng để trả nợ đã vay trước đó. Thế nhưng, bà Vân chết lặng khi một cán bộ ngân hàng tên Hồng kiểm tra trên máy và cho biết, số tiền mà gia đình bà Vân vay nợ là 350 triệu đồng chứ không phải 30 triệu đồng.
“Tôi đi tìm bà Vững, người đã làm thủ tục cho chúng tôi vay tiền trước đó hỏi cho ra nhẽ. Bà Vững kéo tôi ra cầu thang xin lỗi và hứa tối sẽ vào đến nhà nói chuyện”, bà Vân kể lại. Đến tận ngày 5/10/2012, bà Vững xuống nhà bà Vân thực hiện lời xin lỗi của mình và viết giấy hẹn sẽ trả nợ 320 triệu đồng cùng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đồng thời cam kết bằng giấy, nếu không trả bà Vững sẽ chịu hoàn toàn trách nhiệm trước cơ quan pháp luật.
Sau gia đình bà Vân, đến lượt hàng loạt gia đình khác cũng rơi vào cảnh tương tự. Vào ngày 18/10/2012, vợ chồng bà Đặng Thị Viễn và ông Trần Văn Hùng (đội 10) mang 10 triệu đồng đã vay trước đó đến Agribank chi nhánh Nam Am để trả. Tuy nhiên, tại đây cán bộ giao dịch của Ngân hàng cho biết, số tiền vay nợ của gia đình bà Viễn không phải 10 triệu mà là 400 triệu đồng. Bà Viễn cho biết, gia đình bà phải dùng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) để thế chấp ngân hàng, vay ngắn hạn số tiền 10 triệu đồng. Người đứng ra hướng dẫn làm thủ tục cũng như giao số tiền 10 triệu đồng đó là bà Vững.
Cũng bỗng dưng gánh số nợ vài trăm triệu đồng, chị Đào Thị Lưu (34 tuổi, trú tại thôn 10 – xã Tam Cường) cho biết: Vợ chồng chị có vay của ngân hàng Agribank, chi nhánh Nam Am - Hải Phòng số tiền 40 triệu đồng để làm nhà và cũng vay vốn qua “kênh bà Vững”.
Chị Lưu mới vay khoảng 2 tháng nay, vừa rồi nghe chuyện số nợ bị “đội” lên gấp nhiều lần so với thực tế, vợ chồng chị cũng tất tả đến ngân hàng đề nghị được kiểm tra số dư nợ của mình. “Tôi suýt ngất khi biết số nợ của mình là 480 triệu đồng. Hai vợ chồng tôi làm nông nghiệp, nuôi 2 đứa con trai nhỏ, chưa bao giờ nghĩ đến số tiền lớn như thế chứ đừng nói là dám vay…” – Chị Lưu chưa hết sợ hãi cho biết.
Vụ việc bất thường này không chỉ xảy ra với một vài hộ dân mà con số nạn nhân đã lên tới hàng chục, hàng trăm hộ. Nhận được thông tin về các khoản nợ kếch xù này, người bình tĩnh nhất cũng thất thần, hoang mang, nhiều người lo nghĩ quá đâm ốm đau, gầy xọp. Hầu hết các hộ dân có trong danh sách vay vốn ngân hàng đều làm nông nghiệp, kinh tế eo hẹp. Họ hoang mang tột độ, lo sợ một ngày nào đó sẽ bị ngân hàng “xiết nợ”, mất nhà mất đất vì số tiền nợ “trên trời rơi xuống".
Không vay cũng thành con nợ
Có vay nợ và bị ghi "khống” thêm vài trăm triệu đã đành, trên thực tế, không ít hộ dân ở xã Tam Cường không hề làm thủ tục vay vốn cũng bị liệt vào danh sách nợ ngân hàng vài trăm triệu. Điển hình nhất trong số này là trường hợp của bà Phạm Thị Miền (54 tuổi, ở thôn 10 – xã Tam Cường).
Bà Miền chẳng đủ ăn, đủ mặc, nhà thì dựng nhờ trên đất mượn cũng bỗng dưng bị nợ 400 triệu
Tìm đến nhà bà Miền, phóng viên ghi nhận, đó là một ngôi nhà cấp 4 đã xuống cấp, rộng chừng hơn chục mét vuông. Bà Miền cho biết, nhà bà được chính quyền giúp đỡ xây dựng trong chương trình xóa nhà tranh, trị giá khoảng 3 triệu đồng. Đây là nơi trú thân của bà Miền và cậu con trai 17 tuổi bị thiểu năng trí tuệ. Căn nhà được dựng trên diện tích đất mượn của người em trai bà Miền, tức là bà Miền không hề có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để có thể thế chấp ngân hàng vay tiền.
Hỏi bà Miền về số tiền nợ ngân hàng, bà Miền kể: Nghe thông tin có tên trong danh sách những hộ nợ tiền, bà Miền phải nhờ người em lên gặp ngân hàng xác minh và được biết, số tiền nợ là 400 triệu đồng. Nhà bà Miền chỉ có 3 sào ruộng, số thóc gạo thu được chẳng đủ hai mẹ con bà ăn. Mỗi khi giáp hạt, bà Miền phải “cắm lúa non” để chạy ăn từng bữa.
Cách đây khoảng 3 năm, cũng vì đói ăn nên bà Miền xin thôn, xin xã cho vay 600 nghìn từ quỹ hộ nghèo của xã. Những người họ hàng biết chuyện đã tạo mọi điều kiện để bà Miền làm đủ tiền trả khoản nợ ấy. Gần đây, khoảng gần 3 năm sau ngày vay nợ, bà Miền trồng được ít cây thuốc lào, đã thu hoạch, bán được 1 triệu đồng và hoàn trả hết số nợ ấy. Thế rồi, bỗng dưng bà Miền bị nợ 400 triệu đồng.
Ông Phạm Công Tặng, em trai ruột bà Miền, cho biết: “Nhà bà Miền ngoài một hai bao thóc để ăn quanh năm ra, chẳng có vật gì đáng giá chục nghìn đồng, căn nhà cũng rách nát, đất thì ở nhờ… lấy gì ra thế chấp để vay số tiền ấy và biết lấy gì để trả nợ?...”
Tương tự hoàn cảnh bà Miền, gia đình chị Phạm Thị Đều (hay còn gọi là Tấn Thủy, ở thôn 10) cũng sống trong cảnh mẹ góa, con côi, quanh năm chỉ biết đến ruộng vườn nay cũng bỗng dưng phải gánh 400 triệu đồng tiền nợ ngân hàng mà không rõ lý do.
Tính đến thời điểm này, thống kê sơ bộ của xã Tam Cường cho thấy, có đến trên 80 hộ gia đình bị rơi vào hoàn cảnh nợ nần bất thường này. Ngoài ra, còn rất nhiều hộ khác ở cùng xã và các xã lân cận chưa được thống kê.
Vụ việc bất thường ở xã Tam Cường đang gây những bức xúc, bất ổn trong dư luận.