Trong vai một “dân nhậu”, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh đã vi hành đến “thủ phủ vịt” Vân Đình (Ứng Hòa, Hà Nội) để “gọi một bát tiết canh”. Nhà hàng đã trả lời là không có. “Tôi hỏi lại, sao lại không có, vậy mổ cho tôi con vịt khác, đánh tiết canh cho tôi” - ông Hạnh kể trong cuộc giao ban Thành ủy - “Nhưng chủ cửa hàng dứt khoát nói không và cho biết, từ hôm nghe tin có dịch cúm gia cầm, cơ quan chức năng kiểm tra yêu cầu không được làm tiết canh".
Cũng vi hành, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Nguyễn Minh Cương đã tới các trạm đăng kiểm trong vai một lái xe.
“Chúng tôi ngồi hàng giờ ở các trạm đăng kiểm để quan sát, ghi nhận thực tế, trực tiếp lấy chứng cứ sai phạm của đăng kiểm viên. Có khi nay kiểm tra một đơn vị ở tỉnh này, mai lại sang tỉnh khác. Hoặc hôm trước kiểm tra ở một trạm, vài hôm sau lại bí mật tái phúc tra. Nhiều đăng kiểm viên chưa biết mặt mình, nên dù các đơn vị đăng kiểm “mật báo” cho nhau đang có đoàn kiểm tra, cũng không thể đối phó” - ông Cương nói trên báo của ngành GTVT.
Và kết quả, ngay cả khi đã được “mật báo”, là có 4/15 trạm đăng kiểm có vi phạm, từ việc “đăng kiểm viên dán tem chứng nhận cho xe tải có thùng hàng vượt kích cỡ quy định”, bánh xe không đúng kích cỡ, cho đến “cấp giấy chứng nhận, mặc dù các ốp nhíp sau thiếu bulong ngang, dầu cầu xe phía sau chảy thành giọt, động cơ chảy nhiều dầu, bánh xe có bulong bị gãy”…
Cuộc vi hành của Phó Giám đốc Sở Y tế cho thấy nhiều điều, rằng ít nhất “thương không gian” để dám “năm ăn năm thua” bằng cách “cứ tiết canh” giữa thời điểm cả nước đang tồn tại tới 39 ổ cúm gia cầm. Còn cuộc vi hành của Cục phó Cục Đăng kiểm chỉ đang chứng minh một chân lý đúng: Sờ đâu chẳng có sai phạm. Không chỉ trong ngành đăng kiểm.
Những cuộc vi hành mà báo chí không để trong dấu ngoặc kép đang cho thấy sai phạm hay vi phạm thực ra nhiều lắm, còn sai phạm, cũng ngay dưới mặt trời thôi, chẳng cần phải điều tra hay kỳ công gì cao siêu, mà ngay chỉ trong vai trò một người dân bình thường, các vị quan chức của chúng ta cũng sẽ rất dễ dàng nhận thấy. Sau chuyến vi hành, Cục Đăng kiểm đã quyết định tạm đình chỉ 5 cán bộ, từ giám đốc cho đến đăng kiểm viên.
Từ “vi hành không ngoặc kép” của một số quan chức "rất nhanh chóng" đến đúng nơi, đúng chỗ, cho đến các chuyến đi của các vị quan chức nay đã trở thành phong trào đi... vi hành.
Nhớ lại chính Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, trong vai một người bình dân, từng vi hành “trời không biết, đất không hay” tới một bệnh viện, để nhìn thấy “một bệnh nhân nằm sấp trên cáng từ sáng sớm vẫn chưa làm xong hết các xét nghiệm, chiếu chụp; một bệnh nhân khác ở Bắc Giang chuyển lên, thiếu giấy tờ nên phải chờ mấy ngày”.
Những chuyến vi hành chớp nhoáng, trong vai, với tư cách và đôi mắt của một người dân - chứ không phải kiểu vi hành mà có đội quân báo chí tiền hô hậu ủng, được “mật báo” và có sự chuẩn bị - mới là thứ vi hành mà người dân đang cần, để những gì họ đang phải chịu đựng có thể thấu đến trời xanh.
Đào Tuấn