Lúng túng
Sau khi được HĐND thông qua, mới đây, UBND TP. Hà Nội đã có quyết định thu phí bảo trì đường bộ đối với xe máy bắt đầu từ ngày 21/7. Việc thu phí đường xe máy được giao cho UBND cấp phường, xã thực hiện.
Tuy nhiên, tại các phường xã trên địa bàn Thủ đô Hà Nội hiện nay, hầu hết các đơn vị đều chưa thể tổ chức triển khai thu phí.
Hà Nội chưa thể thu phí đường xe máy.
Ông Lê Văn Việt, Chủ tịch UBND xã Tây Tựu (huyện Từ Liêm) cho hay, hiện xã đang giao các lực lượng như công an xã, dân phòng đi kê khai cụ thể số lượng xe máy của từng hộ gia đình. Ước tính, số lượng xe máy cần phải thu phí bảo trì của phường Tây Tựu lên tới vài nghìn chiếc. Sau khi có con số, xã sẽ lên phương án tổ chức thu.
Tuy nhiên, ông Việt cho rằng, việc thu phí hiện nay phần lớn trông chờ vào sự tự nguyện, đồng thuận của người dân, bởi không có chế tài bắt buộc người sử dụng xe máy phải đóng phí.
Cũng theo một số cán bộ xã, thị trấn ngoại thành Hà Nội, hiện tại, trên địa bàn vẫn chưa tiến hành thu phí đường xe máy. Tổ dân phố chỉ thống kê con số phương tiện và chờ hướng dẫn, chỉ đạo chủ trương thu của cấp trên. “Khi nào có quyết định thu và hướng dẫn thu phí từ UBND huyện thì xã mới tính đến phương án thu”, cán bộ một xã thuộc huyện Từ Liêm bày tỏ.
Tương tự, bà Phạm Thị Thu Hương, Phó chủ tịch UBND phường Phan Chu Trinh (quận Hoàn Kiếm) cũng cho biết: Thực tế hiện nay không ít tổ trưởng tổ dân phố đã chỉ ra những khó khăn trong quá trình thực hiện việc thu phí. Cụ thể, tổ trưởng tổ dân phố không thể gõ cửa từng nhà, bởi họ không phải là cán bộ công quyền, nên không chịu trách nhiệm việc thu phí…
Khó thu phí xe không chính chủ
Bà Hương cũng đánh giá, hiện nay nhiều xã, phường trên địa bàn Hà Nội mới chỉ thống kê số lượng xe và có thể thực hiện thu với xe máy chính chủ. Trong khi, xe không chính chủ hiện nay vẫn bỏ ngỏ.
“Hiện trên địa bàn phường có khoảng 450 xe máy không chính chủ. Căn cứ vào đâu để thu phí loại xe này? Cơ sở nào để tổ trưởng dân phố đấu tranh với chủ sở hữu phương tiện xe máy không chính chủ?”, bà Hương đặt ra câu hỏi.
Theo ông Nguyễn Quốc Hoa, Phó chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm, hiện nay quận có khoảng 57.000 xe máy, trong đó khoảng 30% là xe máy không chính chủ. Quận đã chỉ đạo các phường làm điều tra về số lượng xe của các hộ, qua đó nắm được từng gia đình có bao nhiêu xe được sử dụng. “Giai đoạn đầu việc thu phí sẽ khó khăn, vất vả vì cán bộ phường phải đến từng nhà điều tra, kê khai số xe…”, ông Hoa nói.
Ông Hoa cũng chỉ ra những vấn đề các phường, xã còn đang băn khoăn trong việc thu quỹ bảo trì đường bộ. Trong đó nêu rõ, cơ quan chức năng cần làm rõ và hướng dẫn thêm đối với trường hợp người điều khiển phương tiện mất giấy tờ, hoặc mất đăng ký, thì sẽ căn cứ vào đâu để thu.
Đối với số tiền 10% trích lại cho cấp phường (20% đối với cấp xã) từ tổng số tiền thu lại trong phương án thu phí đường bộ chưa biết được sử dụng thế nào, theo ông Hoa việc này phải có hướng dẫn rõ ràng thì địa phương mới mong minh bạch và kiểm soát được. “Cũng cần phải nói rõ làm thế nào để kiểm soát xe nào nộp phí, xe nào chưa? Nếu không có chế tài rõ ràng thì quy định sẽ không thực hiện được như đã đề ra”, ông Hoa băn khoăn.
Để việc thu phí và kiểm soát các chủ phương tiện đã nộp phí được minh bạch, dễ dàng, ông Hoa kiến nghị, ngành giao thông nên nghiên cứu việc sử dụng tem chứng nhận (chịu được nắng, mưa) khi chủ phương tiện đã nộp phí để dán lên xe máy , tại một vị trí nhất định.
