Chỉ là câu chuyện hư cấu!
Theo phong tục, người Chăm có tục hỏa thiêu. Đồng thời với đó, tục địa táng cũng được áp dụng. Tục này hầu hết chỉ áp dụng cho tầng lớp vua quan, quý tộc.
Khi chết, thi thể người chết cùng với của cải khi sống sẽ được chôn theo. Vì thế, thông thường những ngôi mộ người Chăm hay ngụy trang để làm nơi cất giấu vàng bạc, châu báu.
Những vị cao niên trong làng vẫn thường kể rằng vào những đêm không trăng, họ thường thấy hàng đoàn người không đầu hiện lên than khóc tạo nên những ám ảnh vô hình đối với người dân.
Chưa hết, đến đầu thế kỷ XX, các nhà khoa học thuộc Viện Viễn Đông Bác cổ Đông Dương đã phát hiện tháp Đồng Dương (làng Đồng Dương, xã Bình Định Bắc, huyện Thăng Bình, Quảng Nam) có 229 kiệt tác phong cách nghệ thuật và điêu khắc Đồng Dương quý hiếm bậc nhất nền văn hóa Chăm Pa cổ đại.
Từ đó, tin đồn về kho báu vua Chăm được thêu dệt hết sức ly kỳ, hoang đường.
Nhiều người vẫn tin rằng, nơi đây xưa từng là hầm đúc vàng của vương quốc Chăm Pa, dưới chân ngọn Tháp Sáng còn sót lại và rải rác khắp nơi khác hiện vẫn còn kho báu vàng và nhiều cổ vật quý hiếm mà các vị vua đã từng chôn giấu dưới lòng đất cách đây ngàn năm.
Huyễn hoặc hơn khi nhiều người vẫn tin rằng cứ vào mỗi đêm rằm trăng tròn, ngay đỉnh đầu của Tháp Sáng linh thiêng, kho vàng cổ sẽ tự lộ thiên, vàng bạc châu báu nhiều đến nỗi không đếm xuể.
Từng miếng vàng Hời rơi rớt khắp nơi, các cổ vật ngàn năm tuổi tự ngoi đầu lên mặt đất, “phơi mình” ngay bên dòng nước sáng lóng lánh.
Theo ông Trà Tấn Tôn, người đã từng nghe kể nhiều câu chuyện hoang đường về những bóng “ma Hời” vất vưởng quanh những khu tháp cổ.
Đó là những bóng “ma Hời” nơi tháp cổ, là vong linh những chiến sĩ, dân thường tử trận trong bom đạn ác liệt thời chiến tranh chống Mỹ không tìm được đường về quê hương, bản quán, mãi mãi nằm lại nơi đây.
Hay chuyện đào gạch từ tháp cổ về xây nhà thời sau giải phóng chỉ có con cháu mang họ Trà mới sử dụng.
Nếu không phải là con cháu họ Trà mà tự ý lấy gạch Chăm về xây nhà thì bị đau ốm triền miên.
Cuộc săn “vàng máu”?
Dù những câu chuyện ấy rên rỉ bên tai nhưng những người săn lùng kho báu vẫn ngày đêm lén lút xâm nhập vào Đồng Dương với hy vọng có cơ may truy tìm được kho báu ngàn năm tuổi.
Đến nay hầu hết các ngôi mộ cổ này đã gần như bị xóa sổ hoàn toàn. Câu chuyện săn tìm mộ tìm vàng chấm dứt từ đây và để lại nhiều câu chuyện đau nhói lòng.
Còn nhớ câu chuyện cách đây 20 năm trước, tại khu vực này, những người đào bới đã tìm thấy từng mảnh vàng, đồ trang sức, hạt vàng nhỏ trong đống gạch đất bị vùi sâu trên đỉnh núi Ngang.
Từ đó, dòng người từ mọi nơi đổ về Đồng Dương ngày càng đông để nhận những kết cục bi thảm của những kẻ săn tìm vàng mãi đến hôm nay vẫn còn lưu truyền trong người dân địa phương.
Nhiều người dân xem đó là những câu chuyện ám ảnh cả đời.
Chuyện phát hiện hũ vàng Hời trong lúc đi nhặt ve chai của anh em ông Thái (người địa phương) đến nay vẫn còn đó những câu chuyện nhuốm màu li kì.
Sau đó chiếc ấm được bán cho một tiệm vàng ở Hà Lam. Kể từ đó anh em nhà ông Thái giàu lên, bỏ nghề rà tìm phế liệu.
Chuyện đào được hũ vàng của anh em ông Thái cứ thế được đồn thổi đã khiến nhiều kẻ khát tìm kho vàng bắt đầu quay trở lại khu vực quanh tháp để tìm kiếm.
Họ hy vọng sẽ tìm được những hũ vàng Hời tương tự như gia đình ông Thái.
Nhưng không ai ngờ rằng, chỉ sau đó thời gian, anh em ông Thái bị chết tức tưởi trong một vụ tai nạn kinh hoàng trên quốc lộ 1A.
Đến nay, có một câu chuyện về một người thợ kim hoàn nổi tiếng vùng đất Thăng Hoa (nay là huyện Thăng Bình) người dân vẫn còn nhớ rõ, là thời đó, cơ sở của người chủ này chuyên thu mua vàng Hời cho biết tuổi vàng Hời rất thấp, nên giá trị không cao, cùng với quan niệm buôn bán vàng Hời gặp xui xẻo nên rất ít người muốn mua loại vàng này, duy chỉ có gia đình ông.
Thu mua vàng ở tháp cổ sau một thời gian con cái ông bị chết do tai nạn và bản thân chủ tiệm gặp rất nhiều tai nạn dẫn đến tán gia bại sản.
Sau đó, người chủ này đã mang số vàng mua được bí mật chôn trở lại nơi tháp cổ nên gia đình mới qua kiếp nạn.
Mãi sau này, người chủ tiệm vàng này mới tin rằng kho báu người Hời có một lời nguyền nên hễ ai đụng chạm đến sẽ bị trừng phạt.
Không riêng gì những kẻ săn tìm kho báu này gặp nạn mà nhiều người mê cổ vật Chăm đã từng tìm đến tháp Đồng Dương để ngắm nhìn cũng bị quở trách.
Cách đây vài năm, tại Đà Nẵng, chuyện về hai “đại gia cổ vật” lên tận Đồng Dương mua tượng Chăm cổ nhưng trên đường về giữa đêm đã đâm vào trụ điện khiến cả hai thương vong.
Tin này nhanh chóng được đồn thổi khiến những kẻ săn đồ Chăm cổ phải nhiều phen khiếp vía.
Chính vì đức tin, lòng thành tuyệt đối của người dân nơi đây đến chủ nhân vùng đất này nên chính quyền luôn gìn giữ và bảo vệ những di sản tổ tiên để lại.
Việc lưu truyền và cất giữ cổ vật này tính đến nay đã được nhiều đời chủ tịch xã xem như là tôn chỉ hành động của mình.
Đến nay đã trải qua 7 đời chủ tịch xã Bình Định Bắc cũng đều thay nhau gìn giữ và bảo vệ di sản ông cha để lại.
Theo lời ông Trương Văn Việt, Bí Thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch UBND xã Bình Định Bắc chia sẻ rằng:
Ngoài trách nhiệm của Nhà nước giao phó cho mỗi cán bộ thì còn phải nhận một nhiệm vụ rất đặc biệt do dân làng giao phó, đó là tiếp nhận và bảo vệ “báu vật” của làng Đồng Dương, và xem đó như là những “báu vật” thiêng liêng nhất của cả làng, nếu ai đụng chạm đến sẽ bị trừng phạt thích đáng.
Trung tâm Phật viện Đông Nam Á đến nay không còn độ “siêu hoành tráng” và “siêu quy mô” như trước đây, nhưng những gì mà lịch sử đã ghi nhận vẫn mãi trường tồn.
Những câu chuyện nhuốm màu huyền bí vẫn còn đó trong niềm khắc khoải của biết bao thế hệ con cháu tộc Trà người Chăm trên vùng đất thiêng Đồng Dương.
Vẫn biết là câu chuyện “kho báu vua Hời” chỉ là truyền thuyết, cổ sử, nhưng ngày qua ngày, trên vùng đất này, những kẻ săn lùng cổ vật, kho báu vẫn ngày đêm nhòm ngó, lăm le để cố mong sao khám phá kho báu bí ẩn chôn giấu ngàn năm tuổi ở Đồng Dương.
