Theo thông tin tố cáo đăng trên báo chí, tại Tổng công ty Bảo đảm an toàn hàng hải miền Nam (VMS-South) có nhiều người làm việc tại đây có quan hệ gia đình, họ hàng với Tổng Giám đốc.
Từ thông tin tố cáo, Tổ xác minh của Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã làm việc trực tiếp với 30 người có tên trong đơn tố cáo.
Kết luận số 13802/KL-BGTVT do Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng ký xác định 15 người có quan hệ gia đình, họ hàng với Tổng Giám đốc.
Có 8 người có quan hệ gia đình là chị ruột, cháu ruột, cậu ruột, em họ của Tổng Giám đốc.
Trong đó, có 5 người giữ các chức vụ là Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty, Chánh Văn phòng, Phó giám đốc công ty, Trưởng phòng kế hoạch và 1 người giữ chức Phó phòng Kế toán công ty; 3 trong 8 người có quan hệ gia đình với Tổng Giám đốc không có chức vụ. Những người có quan hệ họ hàng gồm 7 người, là cháu rể, anh rể, cháu dâu, cháu vợ của Tổng Giám đốc.
Tổ xác minh của Bộ GTVT khẳng định, trong số 15 người có quan hệ gia đình, họ hàng với Tổng Giám đốc VMS-South thì có 8 người thuộc quyền bổ nhiệm của Tổng Giám đốc.
Còn lại, 1 người thuộc thẩm quyền bổ nhiệm của Hội đồng thành viên được bổ nhiệm ngày 28/7/2015 và 1 người thuộc thẩm quyền bổ nhiệm của Đảng ủy tổng công ty được bổ nhiệm ngày 23/6/2014.
Về công tác bổ nhiệm, Tổ xác minh đã xác minh hồ sơ bổ nhiệm thuộc thẩm quyền của Hội đồng Thành viên và Tổng giám đốc. Kết quả cho thấy, một số quy định về điều kiện, tiêu chuẩn bổ nhiệm của Tổng công ty còn chưa phù hợp với tình hình thực tiễn như:
Yêu cầu tất cả các chức danh bổ nhiệm đều phải có bằng tốt nghiệp lý luận chính trị; đối với chức danh cấp trưởng phải là đảng viên.
Đặc biệt, qua xác minh cho thấy, quy trình bổ nhiệm và hồ sơ bổ nhiệm đối với một số trường hợp còn thiếu sót.
Tại thời điểm bổ nhiệm có 3 người thiếu bằng tốt nghiệp đại học, 2 người thiếu điều kiện là đảng viên, 1 người thiếu nhận xét cấp ủy nơi cư trú và chứng chỉ tin học.
Cho đến nay 1 trong 3 người đã được bổ nhiệm vẫn chưa có bằng tốt nghiệp đại học.
Từ những thông tin trên đây, phóng viên đã phỏng vấn Đại biểu Quốc hội Lê Như Tiến - Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng về vấn đề này:
Thưa ông, chỉ trong một thời gian ngắn nhưng báo chí đã phản ánh 3 câu chuyện lùm xùm về “cả họ làm quan” ở huyện Mỹ Đức (Hà Nội), thị xã Phổ Yên (Thái Nguyên) và bây giờ là “gia đình trị” ở VMS-South (Bộ Giao thông vận tải).
Ông có nghĩ rằng những chuyện tương tự đang diễn ra phổ biến ở nhiều cơ quan, ban ngành, địa phương khác nữa ?
Nhiều nơi như thế. Có hiện tượng trong thực tế rồi. Nhưng chúng ta cần phân biệt thế này: Nếu những người thân đó giỏi giang, xứng đáng, thi đầu vào đạt thì coi họ như bình thường; còn đề bạt bổ nhiệm người thân không đúng quy định, cố tình “gia đình trị” một cơ quan nhà nước thì đó là điều không bình thường.
Ngày xưa “một người làm quan cả họ được nhờ”, một người làm quan là lôi kéo cả họ vào cơ quan làm việc hoăc một bộ phận nào đó ở cơ quan nhà nước.
Nếu người lãnh đạo có sự nhạy cảm và hiểu biết thì người ta nên tránh chuyện đó, có thể để người thân vào làm việc ở các cơ quan khác chứ không nên bố trí thành kiểu “gia đình trị”.
Vấn đề này luật cũng đã có quy định rồi. Nếu người chồng làm tổng giám đốc, chủ tịch hội đồng quản trị đứng đầu cơ quan thì vợ con không được làm kế toán trưởng, hoặc trưởng phòng tổ chức cán bộ, bởi như thế sẽ tạo nên vây cánh.
Ông bố là chủ tịch hội đồng quản trị, con gái kế toán trưởng, con trai là trưởng ban tổ chức thì sẽ thâu tóm toàn bộ quyền lực, quyền lợi trong một cơ quan rồi. Điều đó là không nên. Những người nhạy cảm, vì dân vì nước thì nên tránh điều đó.
Nhưng rõ ràng vẫn có rất nhiều kẽ hở về công tác tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ để xảy ra câu chuyện “gia đình trị”, “cả họ làm quan”?
Tôi nghĩ Bộ Nội vụ, Ban Tổ chức Trung ương và các cơ quan chức năng liên quan nên có những quy định cụ thể hơn về việc đề bạt, bổ nhiệm cán bộ.
Vừa rồi tôi có nói không vì những “chuyến tàu vét cuối cùng”, “hoàng hôn nhiệm kỳ” để mà bất chấp tất cả, ký vội, ký vô nguyên tắc người thân trong gia đình của mình theo kiểu “quan hệ, hậu duệ, tiền tệ, đồ đệ”.
Nó sẽ không làm minh bạch hóa, lành mạnh các mối quan hệ xã hội được. Mà phải minh bạch hóa bằng cách thi tuyển cạnh tranh kể cả đề bạt, bổ nhiệm, tuyển dụng thì bộ máy của chúng ta mới có một đội ngũ cán bộ có năng lực, phẩm chất.
Trong việc này, người cấp trên, đứng dầu phải chịu trách nhiệm, phải biết đấy là những điều hoàn toàn cấm kỵ, không được đưa những người thân cận của mình vào cơ quan nhà nước không đúng quy trình, thủ tục, không đủ năng lực phẩm chất. Đó là điều nên tránh!
