Chiều 2/4, Viện Huyết học Truyền máu Trung ương thông báo thành công trong ca ghép tế bào gốc từ máu dây rốn cộng đồng đầu tiên tại Việt Nam.
Bệnh nhân là Hoàng Thị Thùy Linh (SN 1986, quê Quảng Bình) mắc bệnh Lơ – xê – mi cấp thể M5a (ung thư máu) thuộc nhóm tiên lượng xấu nên phương pháp tối ưu nhất với người bệnh là thực hiện ghép tế bào gốc đồng loại.
Bệnh nhân phát hiện ung thư máu từ tháng 9/2014 và đã điều trị hóa chất, cần tiến hành ghép sớm nếu không bệnh nhân sẽ mất đi cơ hội được cứu sống.
Nếu bệnh nhân không được ghép mà chỉ điều trị thông thường thì sẽ tái phát sớm và thời gian sống của bệnh nhân sẽ rút ngắn hơn nhiều.
Ghép tế bào gốc là phương pháp truyền tế bào gốc tạo máu từ người cho phù hợp về HLA (người cho chủ yếu cùng huyết thống).
Em trai của bệnh nhân đã sẵn sàng hiến tế bào gốc cho chị gái, tuy nhiên giữa hai chị em lại không phù hợp về HLA (kháng nguyên bạch cầu).
Bệnh nhân Linh nhận hoa từ GS. TS Nguyễn Anh Trí – Viện trưởng Viện Huyết học Truyền máu Trung ương
Chính vì thế, hi vọng của bệnh nhân phải trông chờ vào việc tìm được nguồn tế bào gốc phù hợp trong ngân hàng tế bào gốc máu dây rốn cộng đồng của Viện Huyết học Truyền máu Trung ương.
Trung tâm tế bào gốc đã tiến hành đọ chéo kết quả HLA của bệnh nhân Linh với các mẫu tế bào gốc được lưu trữ trong ngân hàng.
Kết quả đã tìm được 6 mẫu hòa hợp và đây trở thành ca ghép tế bào gốc từ máu dây rốn không cùng huyết thống đầu tiên được thực hiện tại viện.
Ngày 30/12, ca phẫu thuật ghép tế bào gốc cho bệnh nhân Hoàng Thị Thùy Linh được tiến hành.
Sau 90 ngày ghép tế bào gốc máu cuống rốn, hiện tại, các chỉ số của bệnh nhân gần như ổn định hoàn toàn, tế bào gốc máu cuống rốn đã mọc ổn định, thay thế toàn bộ tế bào gây bệnh.
Hiện tại, bệnh nhân cũng không phải truyền hóa chất, chỉ uống thuốc chống thải ghép và theo dõi. Dự kiến, trong tuần tới bệnh nhân Linh sẽ được xuất viện.
Bệnh nhân Hoàng Thị Thùy Linh (giữa)
Trao đổi với phóng viên, GS. TS Nguyễn Anh Trí – Viện trưởng Viện Huyết học Truyền máu Trung ương cho hay:
Từ năm 2006, Viện đã triển khai phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu và đến cuối năm 2014, viện đã thực hiện được 150 ca ghép, bao gồm ghép tế bào gốc tự thân và ghép tế bào gốc đồng loại từ người cho cùng huyết thống.
Bệnh nhân Linh được ghép tế bào gốc từ 31/12/2014 nhưng tới thời điểm này viện mới công bố sự thành công của ca ghép, đây là sự thận trọng rất khoa học và chuyên môn.
Bởi lẽ, ca ghép này có nhiều khó khăn ngay từ những ngày đầu thực hiện.
Chính vì thế, ban lãnh đạo viện quyết định bệnh nhân phải ổn định mới công bố được khi tế bào gốc đã chính thức mọc thay thế toàn bộ tế bào gốc bệnh lý của bệnh nhân và gen bệnh ác tính đã hoàn toàn bị đẩy lùi.
Về lâm sàng, bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh có thể tự phục vụ đi lại được.
Hiện tại các chỉ số máu tương đối bình thường không phải truyền máu, các chỉ số đánh giá bệnh của bệnh nhân thể hiện qua tủy cũng đã lui bệnh.
Gen tiên lượng bệnh rất xấu của bệnh nhân ngay sau ghép 1 tháng đã hoàn toàn âm tính.
Tuy nhiên, theo GS. Trí, khó khăn lớn nhất hiện nay là nguồn cung cấp tế bào gốc máu dây rốn.
Viện Huyết học Truyền máu Trung ương cũng đã kí với Bệnh viện Phụ sản Trung ương vận động các bà mẹ khi sinh con tình nguyện hiến mẫu máu dây rốn.
Chi phí cho 1 ca ghép tế bào gốc máu dây rốn cộng đồng khoảng 1 tỷ đồng, trong đó bảo hiểm chi trả 50%.
Chỉ định ghép tế bào gốc được áp dụng cho các bệnh nhân ung thư máu ác tính, lành tính, suy tủy xương.