Xóm Hải Hòa, thôn Thanh Thuỷ, xã Bình Hải, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi được mệnh danh là “làng ăn cá nóc”. Một ngư dân bị chết vào ngày mùng 8 tết đã phá tan cái huyền thoại “ăn cá nóc lấy hên” của một số ngư dân nơi đây.
Ăn cá nóc hái lộc
Bà con ở đây ăn cá nóc dữ lắm hả anh? Nghe hỏi câu này, ông Nguyễn Thanh Tâm – xóm trưởng bộc bạch: “90% dân Hải Hòa ăn cá nóc. Nói thiệt với anh, mùng 6 tết vừa rồi, mấy anh em lặn lội qua thôn Phước Thiện xách về chùm cá nóc. Đầu năm quây quần trong nhà tôi đánh chén một bữa thiệt ngon”. Những người dân khác ở Hải Hòa khẳng định: Ăn cá nóc, hồi giờ toàn là ăn chung thôi. Cứ 4 tới 5 người xúm nhậu, ít ai ăn riêng một mình. Ăn chung lỡ một người bị thì báo động cho cả làng kéo hết đi cấp cứu.
Một ngư dân bắt được con cá nóc nhím. Ảnh minh hoạ
Cá nóc có nhiều loại như: Cá nóc nhím, nóc mít, nóc vàng, nóc xanh, nóc thu… Theo người dân Hải Hòa, khoái khẩu nhất là món cá nóc luộc, nấu canh, nếu ai đánh được nhiều cá nóc thì có thể ăn dần bằng cách kho mặn. Người dân Hải Hòa chỉ chừa con cá nóc thu còn gọi là cá nóc xanh, cá nóc hòm. Con cá này chỉ nhìn cũng đủ sợ, đầu vuông như cái hòm người chết, hai mắt thao láo và xanh lét. Cá hòm cực độc, ăn là tiêu. Cũng theo các ngư dân Hải Hòa, muốn ăn cá nóc hòm thì chỉ có cách là xẻ thịt, phơi nắng sau đó nướng ăn. Còn tất cả các loại cá nóc khác thì cứ lột da, đừng làm dập mật. Nếu dập mật thì tiêu mạng. Không dập mật thì cứ thế đánh chén. Nếu ai sợ chết thì ướp cá vào muối rồi mới đem hấp.
Ngư dân các địa phương khác vẫn liên tục bị nạn vì xơi cá nóc, nhưng ngư dân Hải Hòa thì vẫn dùng nhiều cái lý của mình để vẫn tiếp tục được ăn món cá tử thần.
Ăn cá nóc... học giỏi?!
Người lớn ngồi nhậu cá nóc, trẻ con bám xung quanh và lâu lâu gắp một miếng cho đỡ thòm thèm. Cháu Đỗ Thị Tú Nguyên (9 tuổi), đang học lớp 3 thỏ thẻ: “Dạ cháu ăn cá nóc với ba Hồng được 5 lần rồi. Ba đi biển về nói cá nóc ăn bổ như thịt gà. Ba nấu một nồi, má không ăn, nhưng con ăn”. Mấy đứa nhỏ trong đám trẻ nhao nhao: Mấy chú nói cá nóc ăn vào thông minh và học giỏi lắm”.
Làng cá nóc chuyên làm nghề câu thúng
Nhìn đám trẻ nói chuyện ăn cá nóc học giỏi, tôi chỉ biết than trời. Hóa ra tụi trẻ trong làng không khá hơn. Cha ông chúng ăn cá nóc vì bữa nhậu ngon, còn đối với chúng, cá nóc được “nâng cấp” thành món ăn hảo hạng, thần dược tạo sự thông minh và học giỏi thì thật là tại hại.
Ở xóm Hải Hòa, ngư dân không bỏ sót con nào, nhiều khi đi dạo ngoài bãi biển, thấy cá nóc chết tấp vào bờ (thường do ngư dân đi lưới sợ cá nóc thả lại xuống biển), nếu rờ thấy tươi thì mang về nấu ăn, kêu vài người tới nhậu. Ngư dân ở một số vùng thường chỉ lấy một chút thịt ở đuôi cá nóc ăn và bỏ bộ lòng có mật cực độc, nhưng nhiều ngư dân Hải Hòa chỉ ném bộ lòng, còn đầu đuôi ăn hết, không bỏ cái gì.
Ăn cá nóc, người dân Hải Hòa đã nhiều phen chạy vì có người tê tê, say say, cứng lưỡi. Khi có người bị ngộ độc, người dân Hải Hòa chạy nháo nhào cho uống phương thuốc dân gian, hái lá rau muống biển giã cho uống nước, lấy xác chà khắp người. Cả làng huy động hết muối hột, muối hầm mang đến, nạn nhân được đặt xuống đất và chôn trong đống muối cho đến khi tỉnh hẳn. Nhưng nhiều ngư dân vừa thoát chết vẫn tiếp tục “xơi” thịt cá nóc.
“Tôi không nể cá nóc”
Mấy chục năm rồi, người dân Hải Hòa luôn coi cá nóc độc là đặc sản. Nhưng, sáng mùng 9 tết vừa qua, tiếng trống thùng thùng giữa xóm vọng ra đã phá tan cái quan niệm “cá nóc đặc sản”. Một ngư dân vừa tử nạn vì ăn cá nóc độc, đó là anh Lê Châu Trinh, sinh năm 1976, con trai anh là Lê Châu An, sinh năm 2005 cũng bị ngộ độc nhưng đã qua cơn nguy kịch.
Sáng mùng 7 tết, trong phiên mở biển đầu năm, ông Trinh mừng rỡ vì vớ được một con cá nóc bụng vàng to như ễnh ương, da lấm chấm vết đen. “Cá nóc đồng nghĩa với chữ no” – không hiểu ai đã nghĩ ra điều này, nhưng đối với một số ngư dân Hải Hòa, đây là điềm may năm mới. Bảo vợ đi bán cá, ông Trinh chế biến món cá nóc và nấu một nồi canh đánh chén no say.
Mẹ nạn nhân đau khổ vì con đột tử cá nóc
12h trưa, ông Trinh thấy người choáng váng, sùi bọt mép và cứng lưỡi, gia đình chuyển đi cấp cứu. Ông Trinh chỉ bật ra được câu: Chắc do ăn cá nóc! Không phải bị trúng gió. Xe cấp cứu chạy vào bệnh viện Quảng Ngãi, nhưng không kịp, giữa đường, ông Trinh tắt thở. Tin dữ chuyển về làng, con trai ông Trinh cũng đang trong trạng thái liêu xiêu, được cõng lên bệnh viện, may mắn qua khỏi cửa tử.
Cái chết thảm của ông Trinh liệu có làm người dân nơi đây từ bỏ “đặc sản cá nóc”? Ông Nguyễn Thức (85 tuổi) vẫn chủ quan: “Tui không nể con cá nóc nào hết, bỏ gì nổi, ớn vài bữa rồi lại ăn thôi. Hồi trai tui ăn hoài, trên 50 năm đi biển, hổng thể tính nổi là tui đã ăn bao nhiêu ngàn con, chết đây chẳng qua là chết rủi”.
Ông Lê Đắc Hòa, cán bộ Hội đồng nhân dân xã từ thôn Phước Thiện lao qua xóm Hải Hòa để đi lễ tang cho người thân. Ông Hòa rối rít lay vai bọn trai đang ngồi ỉu xìu: Thôi nghen, tao năn nỉ tụi bây, cá nóc nó không giúp mình lên được mấy kg đâu. Nghỉ luôn đi!”.
Lắng nghe tiếng trống đám tang dội thùng thùng, chị Tiêu Viết Thanh, vợ ngư dân Trần Minh Cảnh đứng ngồi không yên: “Phát biểu hả em, cho chị phát biểu để cho ổng kinh và bỏ luôn cá nóc đi”. Lâu lâu nghe tivi nói ăn cá nóc chết, chị rất lo cho cái thói ăn... càn của người chồng. Đi biển bắt được cá nóc, chồng chị mừng như được vàng, mang về nhà ăn.
Khi rượu vào ngà ngà, nghe vợ khuyên can coi chừng chết, ông Cảnh dọa: “Mày cấm ăn, tao ví mày "chạy" bây giờ”. Vợ một số ngư dân tâm sự: “Cứ đi biển về có cá nóc là ổng tự làm, tự nấu. Ổng ăn cá nóc, uống rượu ngủ lăn quay, thỉnh thoảng tụi tôi tới rờ thử. Nếu ổng sủi bọt cua, cứng đơ là bị ngộ độc. Phải canh chừng để kịp hô cả xóm hái lá, đem muối tới ủ. Nếu không ổng tiêu mạng hồi nào hổng hay”.
Xóm Hải Hòa, thôn Thanh Thủy, xã Bình Hải, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi nằm lọt thỏm ngoài một mom cát ngoài biển. Cuộc sống của 147 hộ, với gần 900 nhân khẩu nơi đây chủ yếu dựa vào 150 chiếc thúng làm nghề câu. Không phát triển được tàu thuyền, một số ngư dân Thanh Thủy đã cầu may để có một mùa no đủ bằng cách… xơi cá nóc độc.
Theo Vietnamnet.vn