Mỹ, Israel và Iran cùng chờ đợi bản báo cáo của IAEA về chương trình vũ khí của nước Cộng hòa Hồi giáo với những thái độ hoàn toàn khác nhau.
Những chi tiết được tiết lộ trong công bố sắp tới trong tuần này của tổ chức Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) về chương trình hạt nhân của Iran được cho sẽ cung cấp bằng chứng về việc Iran đang rất quyết tâm trong việc chế tạo vũ khí hạt nhân.
Một lần nữa, ngay lập tức câu hỏi trên các phương tiện truyền thông và giới ngoại giao đã được đưa ra: Có phải một cuộc tấn công do Mỹ hậu thuẫn của Israel chống lại Iran sắp diễn ra?
Nhiều người cho rằng Israel sẽ sử dụng những chứng cứ trong bản báo cáo của IAEA để ép cộng đồng quốc tế phải nghiêm khắc hơn đối với chương trình hạt nhân của Iran và cảnh báo rằng họ sẽ tấn công nếu cộng đồng quốc tế không khuất phục được Iran.
Ba nhà lãnh đạo của Iran, Israel và Mỹ đang chờ đón bản báo cáo của IAEA với tâm trạng khác nhau.
Hiện tại, Trung Quốc và Nga yêu cầu phải giữ bí mật các chi tiết trong bản báo cáo. Theo các chuyên gia, họ sẽ phản đối bất cứ một đề xuất quá khích hoặc biện pháp cấm vận nào được đưa ra tại Liên Hợp Quốc.
Dựa vào tình hình thực tế, Israel có thể sẽ tự phát động tấn công bất chấp sự phản đối từ phía đồng minh thân cận nhất là Mỹ. Nếu nhìn vào quá khứ đen tối và lịch sử gắn liền với chiến tranh của Israel, quốc gia Do Thái sẽ hành động khi phải chịu sức ép quá lớn về an ninh.
Tuy nhiên, trước khi tiến hành một cuộc tấn công, lãnh đạo nhà nước Do Thái cần cân nhắc 5 yếu tố:
1. Kết cục bi thảm phía trước
Tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran được ví như việc cắt cỏ: Nếu không diệt tận gốc, cỏ sẽ mọc trở lại. Tuy nhiên, gần như chắc chắn là không có một chiến dịch không kích nào có thể hủy diệt toàn bộ những cơ sở và kho nhiên liệu hạt nhân của Iran.
Quốc gia hồi giáo này sở hữu nhiều cơ sở kiên cố ở những địa điểm bí mật rất khó bị tấn công. Thậm chí ngay cả khi chiến dịch quân sự có thể tiêu diệt hoàn toàn khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân của nước này. Iran có thể tập trung toàn lực đầu tư và phục hồi sản xuất chỉ trong vòng từ 2 tới 3 năm.
Iran có các cơ sở hạt nhân bí mật và kiên cố, rất khó bị tiêu diệt.
2. Không ai có thể ngăn chặn Iran có vũ khí hạt nhân
Trên thực tế, các quốc gia có một cảm giác mất an toàn và đặc quyền như Ấn Độ, Pakistan, Triều Tiên, và thậm chí Israel – đều đang phát triển vũ khí hạt nhân một cách bí mật. Iraq và Syria cũng không là ngoại lệ.
Một cuộc tấn công quân sự của Israel làm mọi thứ tồi tệ, thậm chí hợp pháp hóa quyền sở hữu vũ khí hạt nhân của Iran.
3. Mỹ sẽ phải trả giá đắt
Khi một quốc gia thực hiện hành động với độ rủi ro cao, những nhà lãnh đạo cần phải trả lời được hai câu hỏi: Liệu có thành công hay không? Cái giá phải trả là gì?
Khi mối đe dọa đối với Israel tăng lên, các quan chức Mỹ vẫn phải coi trọng sức nặng của 2 câu hỏi trên.
Với tư cách là một quốc gia văn minh, cả thế giới tin rằng Iran sẽ không sử dụng vũ khí hạt nhân vì họ không muốn bị Mỹ và Israel hủy diệt hoàn toàn.
Eo biển Hormuz nhỏ bé chiếm giữ tới 40% lượng dầu vận chuyển bằng đường biển sẽ là một vũ khí quan trọng của Iran.
Hơn nữa, Iran nắm giữ những quân bài quan trọng có thể làm cho nều kinh tế Mỹ phải “lao đao” và đẩy nền kinh tế lớn nhất thế giới này vào vũng lầy suy thoái.
4. Tấn công quân sự sẽ “nâng tầm” ảnh hưởng của Iran
Cấm vận không bao giờ có thể ngăn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng đã cô lập hóa quốc gia Hồi giáo này. Một vụ tấn công do Israel thực hiện sẽ phá bỏ đi sự cô lập kể trên và mang lại nhiều tác dụng xấu, đặc biệt trong thời điểm thế giới Arab đang rối loạn bởi các cuộc biểu tình như hiện nay.
5. Nếu Israel tấn công, Mỹ sẽ buộc phải nhảy vào cuộc
Nếu Israel tấn công, chắc chắn những lợi ích của Mỹ tại Trung Đông sẽ bị tổn hại. Do vậy, chính phủ Iran luôn tin rằng Mỹ sẽ không thể đứng nhìn khi người bạn Israel hành động.
Nếu không trực tiếp đánh Iran, Mỹ cũng sẽ phải trợ giúp Israel chống lại sự tấn công từ Hezbollah từ Lebanon và Hamas từ Palestine.
Theo Quang An
Báo Đất Việt