Như Báo Người Lao Động đã thông tin, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế và buôn lậu (C03, Bộ Công an) đã hoàn tất kết luận điều tra, đồng thời đề nghị VKSND Tối cao truy tố 38 bị can liên quan đến vụ Việt Á.
Trong vụ án này, Cơ quan điều tra đề nghị truy tố bị can Nguyễn Thị Thanh Thủy, cựu chuyên viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, và Nguyễn Bạch Thùy Linh, sở hữu Công ty Giang San, về tội "Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi".
Bị can Nguyễn Bạch Thùy Linh (trái) và Nguyễn Thị Thanh Thủy. Ảnh: Bộ Công an.
Theo kết luận điều tra, lợi dụng mối quan hệ cá nhân, vào tháng 3-2020, Nguyễn Thị Thanh Thủy cùng Nguyễn Thị Bạch Linh đã chủ động gặp, thỏa thuận, thống nhất với Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á, thông qua Công ty Giang San là đại lý cấp 1, độc quyền xuất khẩu kit test COVID-19 do Công ty Việt Á sản xuất. Qua đó, Công ty Việt Á chiết khấu cho Thủy 40% giá trị kit test xuất khẩu. Đổi lại, Thủy có trách nhiệm thúc đẩy, giúp Công ty Việt Á được cấp số đăng ký lưu hành chính thức kit test, để đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận xuất khẩu CE và Giấy chứng nhận lưu hành tự do CFS, phục vụ xuất khẩu test xét nghiệm.
Đến ngày 4-12-2020, Bộ Y tế có quyết định cấp số đăng ký lưu hành chính thức test xét nghiệm cho Công ty Việt Á, Phan Quốc Việt đã chấp nhận điều kiện do Thủy đưa ra. Phan Quốc Việt thừa nhận đã chi 40% cho Thủy bởi vì bị can này có "mối quan hệ cá nhân, có thể can thiệp và tác động để giúp Công ty Việt Á", trong khi các đối tác khác chỉ được chiết khấu với mức 20-25% giá trị hợp đồng.
Vào tháng 3-2020, Thủy và Linh biết một công ty có vốn đầu tư nước ngoài muốn ủng hộ Chính phủ Việt Nam bằng cách tặng một lượng hàng chống COVID trị giá 1 triệu USD. Do vậy, 2 nữ bị can đã tác động lên doanh nghiệp này mua kit test của Công ty Việt Á để tặng.
Công ty này đã đồng ý, nhưng yêu cầu phải có thư cảm ơn từ Chính phủ hoặc người đại diện của Chính phủ tham gia trong lễ trao tặng để tăng uy tín của công ty trên thị trường Việt Nam.
Sau khi Thủy, Linh trao đổi, Phan Quốc Việt biết không thể thực hiện điều này, nên thống nhất sẽ chi 40% giá trị hợp đồng nêu trên để Thủy can thiệp, tác động đến lãnh đạo các bộ, ngành để đáp ứng điều kiện của công ty nêu trên. Sau khi mua số lượng kit test trị giá 1 triệu USD từ Việt Á, công ty nêu trên đã tổ chức trao tặng cho Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Buổi trao tặng diễn ra ngày 7-4-2020, với sự tham gia của lãnh đạo Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và ông Nguyễn Thanh Long, lúc đó là Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế.
Hai ngày sau, Phan Quốc Việt đã chỉ đạo cấp dưới trao cho Linh hơn 8 tỉ đồng tiền mặt để thực hiện chiết khấu từ hợp đồng. Trong số này, Nguyễn Thị Thanh Thủy được chia 2 tỉ đồng. Vào tháng 9-2022, sau khi vụ án được khởi tố, Thủy đã trả lại số tiền này cho Linh.
Làm việc với cơ quan điều tra, Thủy khai đã gọi điện mời Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long và nhắn tin mời một Phó chủ tịch Trung ương Mặt trận Tổ quốc tham gia buổi trao tặng kit test của Việt Á bởi công ty có vốn đầu tư nước ngoài nêu trên. Để đảm bảo ông Nguyễn Thanh Long tham gia, Thủy còn gọi điện cho thư ký và vợ của ông cựu bộ trưởng Bộ Y tế, để "nhắc" ông này tham dự đúng ngày.
Tại cơ quan điều tra, bị can Nguyễn Thanh Long cho biết Thủy có "mối quan hệ rộng với những người có chức vụ, quyền hạn". Do đó khi được yêu cầu, ông đã đồng ý tham dự buổi trao tặng để "ghi lại hình ảnh" như mong muốn của Thủy và công ty.
Đáng chú ý, ngoài vụ án này, Nguyễn Thị Thanh Thủy còn bị khởi tố về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng trong vụ án xảy ra tại Công ty TNHH Một thành viên NXB Giáo dục Việt Nam thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Trong vụ án này, cơ quan tố tụng cáo buộc, bị can Nguyễn Đức Thái, cựu chủ tịch hội đồng thành viên Công ty TNHH một thành viên NXB Giáo Dục Việt Nam, đã lợi dụng chức vụ quyền hạn được giao trong việc mua sắm giấy in phục vụ in ấn sách giáo dục. Bị can Thái cũng cùng bị can Thanh Thủy cùng các đồng phạm khác đã thông đồng với Tô Mỹ Ngọc, Chủ tịch HĐTV Công ty Cổ phần giấy Phùng Vĩnh Hưng, vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu cung cấp giấy in, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản nhà nước.
Sau khi trúng thầu, bị can Nguyễn Đức Thái, Thanh Thủy được nhận lợi ích vật chất từ Ngọc.