Sáng nay 8-1, Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) TP Hà Nội thực hành quyền công tố tại phiên toà xét xử 2 cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, Chu Ngọc Anh và 36 bị cáo trong đại án Việt Á sẽ nêu quan điểm giải quyết vụ án, đồng thời đề nghị mức án đối với các bị cáo.
Bị cáo Chu Ngọc Anh được đưa đến phiên toà sáng nay 8-1
Trong suốt quá trình diễn ra phiên toà, các bị cáo đã tỏ ra thành khẩn nhận tội, lời khai cơ bản phù hợp với kết luận điều tra cũng như cáo trạng VKSND truy tố. Duy nhất lời khai Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Việt Á, cũng như cáo trạng truy tố cựu thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN) Phạm Công Tạc đã nhận "cảm ơn" của ông chủ Việt Á 50.000 USD song ông Tạc khai chỉ nhận được 100 triệu đồng.
Trình bày tại tòa, bị cáo Phan Quốc Việt đã thừa nhận đề tài nghiên cứu chế tạo kit xét nghiệm là thuộc sở hữu của nhà nước. Việc lấy kit xét nghiệm từ sản phẩm thuộc sở hữu của nhà nước thành sản phẩm thuộc sở hữu của Công ty Việt Á là vi phạm pháp luật.
Để thực hiện được những sai phạm, Phan Quốc Việt đã đưa hối lộ với tổng số tiền là 3 triệu USD (tương đương hơn 68 tỉ đồng) và 4 tỉ đồng. Trong đó, Phan Quốc Việt đã đưa hối lộ Nguyễn Thanh Long (cựu bộ trưởng Y tế) 2,25 triệu USD; Nguyễn Huỳnh (thư ký của ông Long) 4 tỉ đồng; Nguyễn Minh Tuấn (cựu vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế) 300.000 USD; Trịnh Thanh Hùng (cựu vụ phó Vụ KH-CN) 350.000 USD; Nguyễn Nam Liên (cựu vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế) 100.000 USD.
Bên cạnh đó, Việt còn chi tiền "cảm ơn" cho ông Nguyễn Văn Trịnh (cán bộ Văn phòng Chính phủ) 200.000 USD; Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng KH-CN) 200.000 USD; Phạm Công Trạc (cựu thứ trưởng Bộ KH-CN) 50.000 USD.
Phiên tòa xét xử đại án Việt Á
Cũng tại toà, bị cáo Chu Ngọc Anh thừa nhận việc ký các Quyết định giao Công ty Việt Á là đơn vị phối hợp nghiên cứu Đề tài nghiên cứu chế tạo kit xét nghiệm COVID-19 là vi phạm pháp luật. Bị cáo này tỏ ra hối hận, nhận lỗi trước Đảng, nhà nước và nhân dân. Sau khi nhận 200.000 USD, bị cáo mong muốn trả lại nhưng do bận nên chưa thể thực hiện, khi mang tiền về nhà cất thì bị mất.
Cựu bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long khẳng định biết Phan Quốc Việt từ năm 2017 song không hề ưu ái sản phẩm kit test của Việt Á. Việc cấp phép chính thức cho kit test Việt Á là vì cái chung "nôn nóng" có sản phẩm chống dịch.
Cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long được dẫn giải tới phiên toà sáng nay 8-1
Dù khẳng định không ưu ái gì, song cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long thừa nhận thông qua bị cáo Nguyễn Huỳnh đã nhận 2,2 triệu USD của Việt. Ngoài ra, bị cáo Long cũng nhận 50.000 USD trực tiếp từ ông chủ Việt Á.
Nói về số tiền đã nhận, cựu bộ trưởng nói: "Tôi đã sai, tôi xin lỗi" và cho biết việc nhận tiền diễn ra nhiều lần song do Việt chủ động chứ bị cáo không "gợi ý". Về số tiền 2,25 triệu USD đã nhận, bị cáo Long cho hay đến nay đã tác động gia đình khắc phục toàn bộ.
Trước bục khai báo, cựu bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng khai khi dịch COVID-19 ở Hải Dương bùng phát, cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long có gặp bị cáo, đề nghị cho Việt Á về Hải Dương chống dịch. "Tuy nhiên, bị cáo không tác động gì và cũng nói với ông Nguyễn Thanh Long việc này cần phải bàn với Ban Thường vụ Tỉnh ủy" - bị cáo Thăng nói.
Giải thích để Việt Á về Hải Dương chống dịch, bị cáo Thăng giải thích khi đó công tác phòng chống dịch cấp bách, Việt Á được các cơ quan chuyên môn đề xuất, đồng thời có một người đứng đầu Bộ Y tế, có chuyên môn cao giới thiệu "nên tôi tin tưởng". Cùng với đó, bị cáo Phạm Xuân Thăng thừa nhận đã nhận 100.000 USD trực tiếp từ Phan Quốc Việt; 3 lần tiền của Phạm Duy Tuyến, cựu giám đốc CDC Hải Dương, 2 lẫn mỗi lần 300 triệu đồng, 1 lần 50.000 USD.