Không chỉ nổi tiếng ở Trung Quốc mà tên tuổi của Lý Tử Thất (sinh năm 1990, Tứ Xuyên) còn được biết đến ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Mới đây, nhiều dân mạng đã thở phào nhẹ nhõm trước thông tin nữ YouTuber và công ty quản lý đạt được thỏa thuận sau thời gian dài kiện tụng.
Dù vụ việc tạm khép lại nhưng từ câu chuyện của Lý Tử Thất, có lẽ nhiều người đã nhận ra những bài học cho công việc sáng tạo nội dung trên MXH nói riêng và cho cuộc sống nói chung.
Lý Tử Thất
Đừng quá ngây thơ, làm gì cũng phải có hiểu biết
Sau 4 năm tự làm video trên MXH, Lý Tử Thất bắt đầu có chút tiếng tăm và lọt vào “tầm ngắm” của CEO Lưu Đồng Minh và công ty Vô Niệm Hàng Châu. Năm 2016, 2 bên bắt đầu chính thức hợp tác, theo đó "tiên nữ đồng quê" chịu trách nhiệm sáng tạo nội dung còn Vô Niệm Hàng Châu cung cấp dịch vụ quảng cáo và đẩy mạnh tên tuổi.
Không rõ nội dung chi tiết trong hợp đồng của 2 bên thế nào nhưng Lý Tử Thất vẫn được gọi là “nô lệ” ngành KOL. Trong suốt 5 năm trời làm việc dưới sự quản lý của Vô Niệm Hàng Châu, cô chỉ biết cắm cúi làm video, gây dựng tiếng tăm và đem về nguồn thu lớn cho công ty, nói theo cách của Lý Tử Thất là “bị bóc lột sức lao động và danh tiếng”.
Thực tế, nếu quyền lợi của Lý Tử Thất không được đảm bảo hay có vấn đề chưa hợp lý trong hợp đồng thì cũng khá dễ hiểu. Cô nàng chưa tốt nghiệp cấp 3 và thời điểm ký hợp đồng với Vô Niệm Hàng Châu, Tử Thất vẫn đang ở một miền quê với nhịp sống đơn giản, yên bình. Đến năm 2021, trợ lý của Lý Tử Thất cho biết cô vẫn phải đi học để nâng cao kiến thức và kĩ năng trong công việc.
Vậy nên dù làm gì thì cũng đừng quá ngây thơ, cần phải có sự tìm hiểu từ đầu để bảo vệ quyền lợi và công sức của mình về sau. Bản thân bạn có thể suy nghĩ đơn giản nhưng người khác thì không.
Cái gì của mình thì phải do mình quản lý và sử dụng
Với người làm sáng tạo nội dung, vấn đề thương hiệu cá nhân rất quan trọng. Đó cũng chính là 1 trong những yếu tố gây tranh chấp giữa Lý Tử Thất và Vô Niệm Hàng Châu.
Ngay từ đầu, Vô Niệm Hàng Châu đã nhận nhiệm vụ đẩy mạnh tên tuổi Lý Tử Thất và bản thân “tiên nữ đồng quê” cũng không quá bận tâm người khác làm gì với thương hiệu mang tên mình. Đến lúc Lý Tử Thất nhận ra vấn đề thì đã quá muộn, tên của cô đã được đăng ký nhãn hiệu cho hơn 200 nhãn hiệu và tất cả đều thuộc Vô Niệm Hàng Châu.
Điều này có nghĩa là ngay cả khi Lý Tử Thất tách ra, làm thương hiệu mới thì cũng không thể dùng tên của chính mình. "Tôi muốn bảo vệ ba chữ Lý Tử Thất. Tôi không cần nó có giá trị thương mại cao như thế nào, bởi giá trị thương mại thực sự là con dao hai lưỡi. Tôi chỉ muốn bảo vệ cái tên này" - nữ YouTuber chia sẻ cuối năm 2021.
Lý Tử Thất không có quyền kiểm soát với thương hiệu mang tên mình
Hiện tại, Lý Tử Thất chỉ mới giành được quyền quản lý công ty Tử Thất Tứ Xuyên với 99% cổ phần. Ở Vô Niệm Hàng Châu, nữ YouTuber không có cổ phần nên nhiều người cũng tò mò 2 bên sẽ xử lý thế nào với câu chuyện thương hiệu này.
Dừng lại không phải là đứng yên mà là tụt về phía sau
Lý Tử Thất bắt đầu có tranh chấp với Vô Niệm Hàng Châu từ khoảng tháng 4/2021. Đến tháng 7/2021, nữ YouTuber tạm dừng ra video cho đến hiện tại và bắt đầu khởi kiện công ty quản lý từ tháng 10/2021.
Trong khoảng hơn 1 năm Lý Tử Thất vướng vào kiện tụng, đã có rất nhiều kênh đạo nhái hoặc làm video với phong cách điền viên xuất hiện. Bởi khi không có video mới của Lý Tử Thất để xem, người ta sẽ phải chuyển sang những kênh có nội dung tương tự. Lượng người theo dõi của Lý Tử Thất đã bị ảnh hưởng khá nhiều, trên Weibo giảm từ 28 triệu còn hơn 26 triệu, con số này ở Douyin cũng giảm từ 55 triệu còn 51 triệu.
Bên cạnh đó thị hiếu của người dùng MXH cũng ngày một thay đổi. Đây là thời gian bùng nổ của dạng video ngắn còn Lý Tử Thất chỉ có thế mạnh ở video nhẹ nhàng, chầm chậm.
Tất cả những điều này đều thể hiện sự khắc nghiệt của nghề sáng tạo nội dung. Chỉ cần bạn dừng sáng tạo, dừng làm video một thời gian là ngay lập tức có người khác thế chỗ và thu hút fan của bạn. Lúc này bạn không còn ở vị trí ban đầu nữa mà là bị tụt về phía sau so với những người khác.
Có tiếng không đồng nghĩa với có miếng
Trước khi mọi chuyện vỡ lở, Lý Tử Thất vẫn luôn được cho là kiếm được rất nhiều tiền, có nguồn thu khủng. Thậm chí nhiều tin đồn rằng cô đã đổi đời nhờ làm sáng tạo nội dung, từ cô gái nghèo trở thành nữ triệu phú tự thân. Đúng là Lý Tử Thất cùng với tiếng tăm của mình đã kiếm được rất nhiều tiền, con số lên đến hàng tỷ NDT nhưng tất cả đều đổ về lợi nhuận công ty.
Trong một bài phỏng vấn hồi tháng 12/2021, Lý Tử Thất khẳng định cuộc sống của mình và bà nội ở quê không thay đổi nhiều, bản thân cũng chưa có nhà có xe. Mơ ước sau vụ kiện, Lý Tử Thất muốn xây cho bà nội một căn phòng ấm áp chống lại giá rét mùa đông và một căn nhà gần hồ cho bản thân.
Lý Tử Thất và bà ngoại
Từ những chia sẻ này có thể thấy rằng Lý Tử Thất là trường hợp có tiếng mà không có miếng, kiếm được rất nhiều tiền nhưng không được sở hữu. Thế nên hãy đảm bảo tiền mình làm ra phải là của mình, hoặc ít nhất cũng nhận được thù lao tương ứng.