Bà Nguyễn Thị Phương Lam, Trưởng phòng phân tích, CTCK Rồng Việt (VDSC) đã đưa ra nhận định trên khi chia sẻ với BizLIVE về thị trường chứng khoán Việt Nam cuối năm nay.
Bà có đánh giá tác động ra sao từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung hiện nay tới chứng khoán thế giới nói chung và TTCK Việt Nam nói riêng? Ở góc độ tích cực, bà có đánh giá gì về các ngành sẽ hưởng lợi từ cuộc chiến thương mại này?
Cho đến khi Mỹ - Trung đạt được thỏa thuận thương mại cuối cùng, thì thương chiến Mỹ - Trung sẽ vẫn luôn là yếu tố rủi ro lớn nhất đối với thị trường chứng khoán toàn cầu.
Làn sóng rút vốn khỏi thị trường cổ phiếu để phân bổ tài sản vào trái phiếu cũng như trú ẩn vào vàng của NĐT quốc tế sẽ gián tiếp ảnh hưởng đến dòng vốn ngoại đổ vào TTCK Việt Nam, đặc biệt là dòng tiền “nóng” hay tiền ETF.
Thực tế, bắt đầu từ quý III/2019, khi căng thẳng Mỹ - Trung lên nấc thang mới, các quỹ ETF đầu tư vào Việt Nam (FTSE, VanEck, VFMVN30) đã liên tục bị rút ròng, dẫn đến hiện tượng NĐT nước ngoài bán ròng mạnh trên sàn chứng khoán. Điều này có thể khiến chỉ số VN-Index khó có khả năng tăng mạnh.
TTCK Việt Nam, mặt khác, vẫn sẽ tiếp tục vận động tích cực phụ thuộc vào yếu tố nội tại của nền kinh tế nhiều hơn. Chính vì vậy, mặc dù chỉ số thị trường không thể bứt phá, NĐT vẫn có thể tìm kiếm lợi nhuận ở các nhóm ngành/cổ phiếu có kết quả kinh doanh tích cực và không chịu tác động bởi vòng xoáy thương mại toàn cầu.
Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đã tạo nên kỳ vọng rằng một số ngành hàng liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu sẽ được hưởng lợi.
Nhưng bên cạnh nhân tố tích cực, các ngành hàng cũng sẽ gặp nhiều thách thức, điển hình là ở ngành thủy sản và dệt may. Dù vậy, làn sóng chuyển dịch cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc tới các nước châu Á khác, trong đó có Việt Nam, là có thực và đang diễn ra mạnh mẽ.
Vì vậy, tôi giữ quan điểm lạc quan trong ngắn và trung hạn đối với các nhóm ngành kho vận, vận tải/cảng biển và khu công nghiệp.
Bà nhận định nhóm cổ phiếu nào sẽ thu hút nhà đầu tư vào cuối năm?
Dự báo tổng lợi nhuận sau thuế của 54 doanh nghiệp thuộc danh mục theo dõi của Rồng Việt sẽ tăng lần lượt 21% YoY và 31% YoY năm 2019 và 2020.
Đáng chú ý, doanh nghiệp thuộc các nhóm ngành có liên quan đến chi tiêu tiêu dùng cá nhân hay sự phát triển của công nghệ là những doanh nghiệp có khả năng duy trì mức tăng trưởng hai chữ số (lớn) trong hai năm này như VJC, MWG, FPT, PNJ, AST, VCB, VRE, MBB, HDB, POW…
Kết hợp với các chỉ số vĩ mô của Việt Nam vẫn khả quan và môi trường kinh doanh thuận lợi, tôi đánh giá từ tốt đến khả quan đối với các nhóm ngành liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến tiêu dùng bao gồm bán lẻ, hàng không, công nghệ, bảo hiểm nhân thọ và dược phẩm.
Ở chiều ngược lại, tôi đánh giá tiêu cực đối với các nhóm ngành mà hoạt động kinh doanh có yếu tố chu kỳ cao, hoặc chi phí nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng cao trong giá thành, cũng như những nhóm ngành mà Việt Nam không có lợi thế về quy mô.
Các nhóm ngành này bao gồm thép, xây dựng, vật liệu xây dựng, hoá chất (phân bón, nông dược và cao su tự nhiên).
Riêng với nhóm cổ phiếu họ VIC – vốn chiếm tỷ trọng vốn hóa lớn trên thị trường?
VIC đang nổi lên là tập đoàn tư nhân có vị thế lớn trong hoạt động kinh tế của Việt Nam, hoạt động đa ngành nghề và phủ khắp cả nước. Hiện tại, VIC cũng mở mới nhiều hoạt động kinh doanh khác nhau, như ô tô, công nghệ, hay sắp tới cả hàng không, nên nhu cầu về vốn có thể sẽ rất lớn.
Trong khi đó, một nhà đầu tư nước ngoài muốn gia nhập và khai thác thị trường Việt Nam thì cách dễ nhất là hợp tác cùng VIC. Điều này có thể thấy qua một số thương vụ tăng vốn gần đây của tập đoàn này.
Về yếu tố thị trường, nhóm cổ phiếu VIC chiếm 25% vốn hóa của cả thị trường chứng khoán Việt nên trong trường hợp có bất kì câu chuyện nâng hạng hay dòng vốn ngoại mới nào vào thị trường, sẽ hướng tới nhóm VIC đầu tiên. Do vậy, mặc dù có mức định giá không hề rẻ, nhóm cổ phiếu VIC vẫn thu hút đáng kể đối tượng NĐT.
Tuy nhiên, việc đầu tư vào nhóm cổ phiếu VIC cần dựa trên câu chuyện phát triển dài hạn của Tập đoàn này, và tôi cho rằng sẽ phù hợp với NĐT tổ chức có tiềm lực vốn mạnh hơn là NĐT cá nhân.
Bà có thể phân tích các yếu tố tác động chính tới thị trường thời gian tới cũng như kịch bản nào cho VN-Index cuối năm?
Cung tiền hạn hẹp và mức sinh lợi của các kênh đầu tư khác đang gia tăng. Trong khi lạm phát chung vẫn duy trì ở mức thấp, lạm phát lõi (lạm phát chung sau khi loại trừ tác động của một số mặt hàng chịu sự kiểm soát của Nhà nước) thực tế đã tiệm cận ngưỡng 2%, mức mục tiêu của Chính phủ.
Do vậy, tôi đánh giá xác suất mở rộng cung tiền trong nửa cuối năm là rất thấp. Với sự hạn hẹp của dòng tiền, khả năng bứt phá mạnh của VN-Index là khó xảy ra.
Trong bối cảnh đó, chính sách thắt chặt tín dụng vào lĩnh vực bất động sản cũng như các lĩnh vực kinh doanh có nhu cần vốn dài hạn khiến kênh trái phiếu doanh nghiệp, với mức lãi suất dao động 11 – 14,5%, trở thành kênh đầu tư hấp dẫn so với cổ phiếu.
Rủi ro ngoại tác theo vòng xoáy thương chiến Mỹ - Trung đồng thời khiến vàng trở thành kênh trú ẩn đối với những nhà đầu tư thận trọng.
Do vậy, tôi cho rằng thanh khoản trên thị trường cổ phiếu khó có thể quay lại mức cao như giai đoạn cuối năm 2017 – đầu năm 2018.
Kỳ vọng vấn đề giới hạn sở hữu đối với NĐT nước ngoài sẽ được giải tỏa một phần với sự ra đời của bộ chỉ số VN-Diamond. Đây là bộ chỉ số bao gồm các cổ phiếu không còn tỷ lệ sở hữu cho NĐT nước ngoài. Theo tìm hiểu, các cổ phiếu được xem xét là những cổ phiếu có vốn hóa lớn và đáp ứng yêu cầu nhất định về mặt thanh khoản.
Tôi cho rằng khi các quỹ chỉ số này vận hành sẽ là yếu tố hỗ trợ rất lớn cho thị trường khi khả năng phát hành cổ phiếu không có quyền biểu quyết (NVDR) khó có thể hiện thực hóa trước năm 2021.
Liệu câu chuyện thoái vốn sẽ trở lại năm 2020? Tính đến quý II/2019, chỉ tiêu thoái vốn nhà nước mới chỉ đạt 20% kế hoạch số lượng doanh nghiệp phải thoái vốn. Mặc dù vậy, nhờ thương vụ Sabeco, tổng số tiền thu được đạt khoảng 220 ngàn tỷ đồng.
Số tiền này đáp ứng khoảng 88% tổng số tiền thu từ thoái vốn phục vụ chi đầu tư công giai đoạn 2016 – 2020. Do vậy, có thể thấy động lực đẩy mạnh thoái vốn trong nửa cuối năm 2019 là không lớn.
Thay vào đó, áp lực hoàn thành kế hoạch sẽ rơi vào 2020, và một vài thương vụ lớn có thể diễn ra. Một số tên tuổi lớn đáng chú ý là Mobifone, Vinacafe, VNPT, VEA, PLX,...
Sự hạn hẹp của dòng tiền và rủi ro từ bên ngoài khiến thị trường chứng khoán đối diện nhiều thách thức trong ngắn hạn. Tôi cho rằng khả năng VN-Index chinh phục thành công mức 1.000 điểm trong năm 2019 là không cao. Thay vào đó, chỉ số VN-Index sẽ dao động quanh ngưỡng P/E 16,7 lần.
Xin cảm ơn bà!