Điền Gia Bính là một nhà từ thiện người Trung Quốc. Ông dành cả cuộc đời mình đi quyên góp, giúp đỡ hơn 200 trường đại học trên khắp cả nước. Khi được hỏi, người mà ông ngưỡng mộ nhất là ai, Điền Gia Bính không ngần ngại trả lời: "Đó là Trang Thế Bình!"
Chân dung tỷ phú Trang Thế Bình.
Trang Thế Bình là ai?
Trang Thế Bình (Chuang Shih-ping) được mệnh danh là "tỷ phú nghèo nhất", đồng thời là "ông trùm" tài chính ở Hong Kong. Sinh thời, ông không mua nhà, cũng không mua xe. Sau khi qua đời, ông tự nguyện giao lại cho nhà nước hai ngân hàng của mình với giá trị lên tới 200 tỷ NDT (703 nghìn tỷ VND).
Trang Thế Bình giàu đến mức nào?
Nghỉ hưu ở tuổi 76 (năm 1986), tài sản của Ngân hàng Thương mại Nam Dương do ông thành lập đạt khoảng 73,3 tỷ NDT (khoảng 258 nghìn tỷ VND); cùng với Ngân hàng Nam Thông Ma Cao đạt tổng giá trị lên tới 200 tỷ NDT (703 nghìn tỷ VND)
Chu Ân Lai từng nhận xét rằng:
"Mảnh đất Triều Châu đã sinh ra hai nhân tài kinh tế có cống hiến vĩ đại cho cách mạng Trung Quốc, một là Hứa Địch Tân và hai là Trang Thế Bình".
Vào thời kỳ đầu thành lập Tân Trung Hoa, tất cả mọi thứ mới chỉ đang ở giai đoạn chờ phát triển. Tuy khắp nơi đều là cơ hội, nhưng sự thiếu hụt nghiêm trọng về nguồn lực, nhân tài và kinh phí, cùng với những chế tài kinh tế của các nước phương Tây đối với Trung Quốc, đã dẫn đến sự chậm phát triển nền kinh tế trong nước.
Trong thời gian kinh doanh tại Hồng Kông, Trang Thế Bình thấy rằng, người nước ngoài kiểm soát một lượng lớn tài sản nhà nước và hoạt động kinh doanh ngoại hối hầu như do các ngân hàng quốc tế độc quyền. Trong bối cảnh đó, ông đã có ý tưởng tự mình thành lập một ngân hàng.
Điều này trùng hợp với việc chính quyền trung ương muốn thành lập một ngân hàng tại Hồng Kông, nhằm tạo điều kiện liên lạc giữa các hoạt động kinh tế trong và ngoài nước và liên lạc với những đồng bào Hoa kiều.
Ý tưởng vô cùng hay, nhưng thực tế lại là chuyện khác. Tiền bạc trở thành vấn đề khó khăn đầu tiên trong sự nghiệp thành lập ngân hàng. Mặc dù tham gia buôn bán nhiều năm, nhưng phần lớn lợi nhuận của Trang Thế Bình đều dùng để hỗ trợ tiền tuyến kháng chiến, nên hầu như ông không có tiền tiết kiệm.
Tuy nhiên, Trang Thế Bình không dễ dàng bỏ cuộc. Thông qua việc huy động vốn từ nhiều nơi và sự hỗ trợ của chính phủ, cuối cùng ông ấy đã gom được 64,6 nghìn NDT (227 triệu VND) để khởi nghiệp.
Ngày 14 tháng 12 năm 1949, Ngân hàng Thương mại Nam Dương chính thức được thành lập.
Ngân hàng Thương mại Nam Dương.
Sau đó, ông mở thêm Ngân hàng Nam Thông Macao, phá vỡ hoàn toàn thế độc quyền của các ngân hàng quốc tế trong lĩnh vực kinh doanh ngoại hối của Trung Quốc. Chỉ với 64,6 nghìn NDT (227 triệu VND), Trang Thế Bình không chỉ làm được mà còn rất thành công trong việc thành lập ngân hàng của mình.
Trong quá trình hoạt động, Ngân hàng Thương mại Nam Dương đã phát hành thẻ tín dụng đầu tiên của Trung Quốc (thẻ phát triển) và gia nhập tổ chức quốc tế Mastor Card.
Nắm trong tay hai ngân hàng với tiềm năng phát triển và giá trị khổng lồ, Trang Thế Bình không hề băn khoăn, sẵn sàng giao lại cho nhà nước sau khi nghỉ hưu. Đúng như lời ông nói khi thành lập ngân hàng, không đàm phán điều khoản, không chiếm cổ phần, hết sức hết lòng phục vụ đất nước.
Có một điều đặc biệt rằng, bạn sẽ không thể thấy được hình dáng vị tỷ phú nào trên con người Trang Thế Bình. Ông chưa bao giờ mua xe, mỗi ngày đi làm đều đi bộ hoặc ngồi xe điện; ông cũng chưa bao giờ mua nhà, nơi ở của ông là căn nhà kí túc xá chưa đến 100 mét vuông do ngân hàng cấp, và ông vẫn chỉ mặc đi mặc lại những bộ quần áo đã phai màu cũ kỹ.
Trong giáo dục con cái, Trang Thế Bình luôn dạy con mình phải tự lực cánh sinh, chưa bao giờ dành cho chúng bất kì sự đặc cách nào, ngược lại còn nghiêm cấm các con tham gia vào ngành tài chính.
"Keo kiệt" với gia đình nhưng lại "hào phóng" với đất nước
Tình yêu đất nước giản dị mà nồng nàn ấy đã bắt nguồn ngay từ khi ông còn là một đứa trẻ, và ông đã dành cả cuộc đời mình để chứng minh điều đó.
Trang Thế Bình sinh ra trong thời kỳ đất nước loạn lạc (năm 1911), các thế lực trong nước tranh giành xâu xé lẫn nhau khiến đời sống nhân dân vô cùng khổ cực. Chính vì vậy, từ nhỏ ông đã nuôi ý chí phục thù và hết mình xây dựng tổ quốc.
Sau khi tốt nghiệp Khoa Kinh tế Trung Quốc ở Bắc Kinh, Trang Thế Bình nhận ra rằng cuối cùng bản thân cũng có khả năng làm được điều gì đó! Thế là ông lập tức lên đường sang các nước Đông Nam Á như Myanmar, Thái Lan, tập hợp sức mạnh của kiều bào khắp nơi, vận chuyển vật tư và nhân tài cho tiền tuyến kháng chiến.
Trang Thế Bình khi còn trẻ.
Năm 26 tuổi, Trang Thế Bình trở thành thành viên của Ủy ban Thường vụ Liên đoàn Hoa kiều chống Nhật ở Thái Lan, thường lợi dụng các hoạt động kinh doanh, ngầm giúp đỡ và cứu sống những người yêu nước ở trong và ngoài nước. Ông cũng tham gia xây dựng đường cao tốc Vân Nam - Miến Điện.
Trong suốt 7 năm kháng chiến chống Nhật ở Đông Nam Á, Trang Thế Bình nhiều lần trở thành tội phạm bị truy nã của quân đội Nhật, 1 lần bị giam giữ, 2 lần bị truy lùng và 5 năm xa cách người thân .
Bất chấp khó khăn và nguy hiểm, ông không bao giờ lùi bước, từ bỏ Quốc Dân Đảng và kiên quyết đi theo Đảng Cộng Sản.
Năm 1945, khi cuộc kháng chiến sắp giành thắng lợi, ân sư Hứa Địch Tân đã nói với ông:
"Việc xây dựng một Trung Quốc mới không thể thiếu sự ủng hộ của Hoa kiều. Con có nhiều bạn bè Hoa kiều, con nên ra nước ngoài làm ăn đi. Chúng ta không thiếu anh hùng đánh trận, cũng không thiếu nhân tài chính trị, chúng ta chỉ thiếu nhân tài biết kinh doanh!"
Tỷ phú Trang Thế Bình (bên phải).
Nghe theo lời khuyên của ân sư, Trang Thế Bình lên đường đến cơ quan thương mại của Liên Xô ở Trùng Khánh, nơi ông ký một hợp đồng liên quan đến các lĩnh vực như dược phẩm, điện ảnh và truyền hình, công nghiệp thủy sản... thành lập ngân hàng chỉ với 64,6 nghìn NDT (227 triệu VND).
Ngày 2 tháng 6 năm 2007, Trang Thế Bình qua đời ở tuổi 96. Tại lễ tang, những ông trùm tài chính Hong Kong như Lý Gia Thành và Đổng Kiến Hoa đã đích thân khiêng quan tài tiễn biệt ông.
Từ hình ảnh Trang Thế Bình, chúng ta có thể thấy được hình ảnh thu nhỏ "đáng mến" của con người thời đại lúc bấy giờ. Một con người luôn nghiêm khắc với bản thân nhưng lại rộng lượng với mọi người; một con người gặp nạn luôn âm thầm gánh vác nhưng không nề hà sẵn sàng giúp đỡ người khác; một con người cả đời luôn đặt lợi ích của đất nước lên hàng đầu, cống hiến hết mình cho sự phát triển thịnh vượng của tổ quốc.
Suốt cuộc đời của mình, Trang Thế Bình từng tham gia chống Nhật, từng kinh doanh, từng điều hành trường học và hỗ trợ chính quyền địa phương thành lập đặc khu kinh tế Thâm Quyến. Ngay cả khi đã nhắm mắt xuôi tay, ông vẫn không quên cống hiến tất cả tài sản của mình cho tổ quốc. Ông nói:
"Cả đời tôi, không cầu danh không cầu lợi, chỉ là không nén nổi sự ức hiếp của người nước ngoài, muốn giành lại để tất cả người dân Trung Quốc có thể vững mạnh bước lên vũ đài quốc tế, có địa vị và có sự tôn nghiêm".
Trang Thế Bình đã dùng cả cuộc đời mình để chiến đấu và giành lại độc lập cho đất nước Trung Quốc, quả thực là vị anh hùng dáng ngưỡng mộ và tự hào.