Hội đồng thẩm định Nhà nước vừa hoàn tất việc thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi (FS) Dự án đầu tư xây dựng Cảng HKQT Long Thành giai đoạn 1 với nhiều nội dung đáng chú ý. Kết luận của Hội đồng thẩm định Nhà nước khẳng định báo cáo FS dự án đủ điều kiện để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt quyết định đầu tư xây dựng.
Vì sao giảm 2.500 tỷ đồng?
Điểm đáng chú ý trong kết luận của Hội đồng thẩm định, tổng mức đầu tư dự án là 102,4 tỷ đồng, giảm hơn 2.500 tỷ đồng so với đề xuất ban đầu của Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV).
Theo đó, trong Báo cáo FS Dự án do ACV lập và Bộ GTVT trình là hơn 111,6 nghìn tỷ đồng (tương đương hơn 4,7 tỷ USD) được lập theo các quy định của Nghị định số 32/2015 của Chính phủ.
Tuy nhiên, trong quá trình thẩm định dự án, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 68/2019 về quản lý chi phí đầu tư xây dựng thay thế Nghị định 32/2015, dẫn đến phải điều chỉnh các nội dung chi phí thuộc tổng mức đầu tư dự án.
Kết quả thẩm tra lại, tổng mức đầu tư dự án được Tư vấn thẩm tra xác định theo Nghị định 32 là hơn 109.200 tỉ đồng (tương đương hơn 4,67 tỉ USD), giảm hơn 2.400 tỉ đồng (tương đương hơn 109 triệu USD) so với tổng mức đầu tư ban đầu. Nếu áp theo Nghị định 68, con số này là hơn 109.100 tỉ đồng (tương đương 4,67 tỉ USD), giảm hơn 2.500 tỉ đồng (tương đương 114,3 triệu USD).
Báo cáo cho biết, các nguyên nhân chủ yếu làm thay đổi tổng mức đầu tư dự án so với báo cáo nghiên cứu khả thi trình Bộ GTVT gồm: chi phí xây dựng giảm 2.222 tỉ đồng, chi phí thiết bị tăng 443 tỉ đồng, chi phí tư vấn đầu tư xây dựng, chi phí quản lý dự án, dự phòng… giảm 677,9 tỉ đồng.
Huy động vốn cách nào?
Về tổng nhu cầu vốn thu xếp để thực hiện đầu tư Dự án sân bay Long Thành là 102.489,3 tỷ đồng. Trong đó, dự án thành phần 1 (các công trình trụ sở cơ quan quản lý nhà nước) cần 293,3 tỷ đồng, từ nguồn NSNN của các cơ quan chủ quản công trình hoặc huy động vốn đầu tư đầu tư theo PPP trong trường hợp các cơ quan chủ quản công trình không bố trí được vốn.
Dự án thành phần 2 (các công trình phục vụ quản lý bay) do Tổng công ty Quản lý bay VN (VATM) thực hiện, cần 3.176 tỷ đồng (trong đó 1.588 tỷ đồng vốn tự có và 1.588 tỷ đồng vốn huy động).
Với vốn huy động, VATM dự kiến vay thương mại bằng tiền đồng từ ngân hàng trong nước, lãi suất khoảng 11%/năm. Hiện tại, đã có ngân hàng Vietcombank và MB xác nhận sẽ cung cấp tín dụng cho VATM để thực hiện Dự án.
Dự án thành phần 3 (các công trình thiết yếu của cảng hàng không) do ACV thực hiện cần hơn 93 nghìn tỷ đồng (hơn 36,1 nghìn tỷ đồng vốn tự có và hơn 56,9 nghìn tỷ đồng vốn huy động).
Tổng giám đốc ACV Vũ Thế Phiệt cho hay: Vốn tự có của ACV đến từ 2 nguồn. Thứ nhất là 29.225 tỷ đồng tiền mặt hiện có và dòng tiền tích lũy trong giai đoạn 2020 - 2025 dành riêng cho Dự án là 6.877 tỷ đồng.
Qua xem xét Báo cáo tài chính hợp nhất đã kiểm toán cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2019, ACV có vốn chủ sở hữu là 36.757 tỷ đồng, nợ dài hạn là 14.900 tỷ đồng, trong đó đã đầu tư tài sản dài hạn là 20.884 tỷ đồng. Khả năng huy động vốn dài hạn để đầu tư Dự án tại thời điểm ngày 31/12/2019 là 30.773 tỷ đồng.
Khoản vốn vay (hơn 56,9 nghìn tỷ đồng) dự kiến được ACV huy động dưới nhiều hình thức như vay thương mại, phát hành trái phiếu doanh nghiệp cho thị trường trong nước và quốc tế... Hiện nay, 22 tổ chức đã ký thỏa thuận bảo mật thông tin để trao đổi về dự án, trong đó 12 tổ chức đã ký biên bản ghi nhớ về mong muốn tài trợ cho dự án với tổng giá trị đề xuất hơn 143.000 tỷ đồng, nhiều hơn nhu cầu vốn cần huy động.
Cuối cùng, dự án thành phần 4 (các công trình dịch vụ) cần hơn 5.930 tỷ đồng do nhà đầu tư huy động.
Bộ GTVT đã đánh giá và liên hệ thực tế tại các cảng hàng không lớn, cho thấy các doanh nghiệp ngành hàng không rất quan tâm và sẵn sàng đầu tư các công trình này vì có khả năng sinh lợi tốt. Do vậy, việc huy động vốn thông qua việc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho các công trình này là hoàn toàn khả thi.
Khó hoàn thành vào cuối năm 2025
Theo kết luận của Hội đồng thẩm định, tiến độ thực hiện, các mốc thời gian chính thực hiện đầu tư, phân kỳ đầu tư được nêu rõ trong báo cáo FS Dự án. Theo đó, tiến độ thực hiện dự án từ năm 2020 - 2025 phù hợp với mốc thời gian tối đa theo yêu cầu của Quốc hội tại Nghị quyết số 94.
Mặc dù vậy, kết quả thẩm tra Liên danh tư vấn thẩm tra khuyến cáo: Dự án có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp, thời gian hoàn thiện báo cáo FS và thời gian tổ chức đấu thầu lựa chọn tư vấn thiết kế, tổ chức thiết kế bản vẽ thi công, tổ chức lựa chọn nhà thầu có thể kéo dài hơn so với dự kiến nên tiến độ dự kiến hoàn thành dự án vào cuối năm 2025 là khó khăn.
Trên thực tế, ngay từ khâu thẩm định, trình duyệt dự án, tiến độ đã chậm khá nhiều so với yêu cầu của Chính phủ (yêu cầu từ tháng 3/2020 nhưng đến cuối tháng 9/2020 mới hoàn thành). Trong trường hợp được Chính phủ thông qua dự án vào tháng 10 này, các thủ tục chuẩn bị cho dự án giai đoạn 1 sẽ chậm gần 6 - 7 tháng so với yêu cầu.
Lãnh đạo Tổng Công ty Cảng Hàng không (ACV) cho biết, nếu được Chính phủ thông qua, ACV sẽ nỗ lực tối đa để có thể đẩy nhanh nhất tiến độ xây lắp, phấn đấu hoàn thành vào năm 2025.