Theo giải thích của trang Howstuffworks, một số người tin rằng những cử chỉ tự động nhất định chỉ đơn giản là những chuyển động, biểu cảm tự nhiên mà tổ tiên chúng ta đã truyền lại.
"Chẳng hạn, chúng ta vung tay nghĩa là chúng ta đang thể hiện sự hung hăng thất bại – nó giống như các hành vi chuyển động tự nhiên của tổ tiên chúng ta khi ném đá", Matthew Alice, chuyên gia bình luận mục San Diego Reader viết.
"Nếu bạn thấy một đứa trẻ tấn công vào thứ gì đó, nó sẽ giơ một cánh tay lên đầu và đưa nó về phía trước theo hình vòng cung. Đó là một chuyển động tự nhiên, không có nhiều mục đích".
Đối với việc gãi đầu khi suy nghĩ, Alice cho rằng: "Khi chúng ta đang vật lộn với vấn đề rắc rối, chúng ta trải qua cảm giác thất vọng, có lẽ là một sự tức giận và trước khi chúng ta nhận ra điều đó, bàn tay của chúng ta đã bay lên trong không khí.
Trong thời hiện đại này, thật không lịch sự khi đánh vào người đã đặt ra câu hỏi khiến chúng ta phải suy nghĩ. Vì vậy, thay vì "ném đá" họ, chúng ta làm một động tác chệch hướng sự chú ý, chúng ta đưa tay lên gãi hoặc xoa đầu hoặc gãi cằm gãi cổ".
Nghĩa là, gãi đầu gãi tai thực chất là một hành vi đen tối của con người, muốn tấn công kẻ đã khiến chúng ta rơi vào rắc rối, phải suy nghĩ.
Trong một bài báo năm 2009 của tờ Psychology Today, tác giả và là cựu đặc vụ phản gián FBI Joe Navarro đã viết: "Khi chúng ta bị căng thẳng, não của chúng ta cần một loại hoạt động nào đó của bàn tay chạm vào cơ thể (như vắt tay vào nhau, xoa xoa trán, xoa bóp thái dương, mím môi,...).
Những "núm vú giả" này có tác dụng làm dịu bản thân khi có sự kích thích tiêu cực như sợ hãi, căng thẳng,...".
Trong một nghiên cứu năm 2017, được công bố trên tạp chí Scientific Reports, các nhà khoa học đã quan sát 45 con khỉ và nhận thấy chúng thường gãi tay chân khi xảy ra căng thẳng tăng cao (như đứng trước sự hiện diện của những con khỉ cao cấp hoặc không quen thuộc).
Vì vậy, trong khi không có lời giải thích duy nhất nào cho việc gãi đầu gãi tai, chúng ta có thể hiểu rằng hành động thể hiện sự lo lắng và "gãi" có thể khiến bạn cảm thấy thoải mái hơn.