Trong hành trình khám phá vũ trụ của nhân loại, các nữ phi hành gia đã vượt qua vô vàn thử thách để chứng minh sự bền bỉ, ý chí kiên cường và khả năng chuyên môn không thua kém bất kỳ đồng nghiệp nam nào. Tuy nhiên, bên cạnh những kỹ năng cần thiết và bài kiểm tra khắc nghiệt, một chi tiết nhỏ nhưng đầy tranh cãi lại xuất hiện: việc các nữ phi hành gia uống thuốc tránh thai trước khi bước vào cuộc hành trình xa xôi trong không gian.
Điều này dường như chỉ là một hành động nhỏ, nhưng thực ra chứa đựng những lý do y tế và sinh lý phức tạp, nhằm đảm bảo sức khỏe và khả năng làm việc của các nữ phi hành gia trong điều kiện môi trường không trọng lực đầy thách thức.
Thông thường, thuốc tránh thai được sử dụng trong lĩnh vực phụ khoa để điều chỉnh hoặc ngăn ngừa chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, trong ngành hàng không vũ trụ, thuốc tránh thai lại trở thành một "vũ khí bí mật" giúp các nữ phi hành gia tránh khỏi những bất tiện của chu kỳ kinh nguyệt trong không gian.
Các nhà khoa học đã phát hiện rằng trong môi trường không trọng lực, hệ thống tuần hoàn máu và chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ có thể bị ảnh hưởng lớn. Sự lưu thông của máu không còn diễn ra theo cách thông thường, làm tăng nguy cơ máu kinh nguyệt chảy ngược vào khoang bụng, gây ra các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như nhiễm trùng và biến chứng y tế nghiêm trọng khác.
Mặc dù chưa có bằng chứng y tế đầy đủ về nguy cơ này, các cơ quan vũ trụ vẫn áp dụng nguyên tắc "phòng bệnh hơn chữa bệnh". Các nữ phi hành gia thường được khuyến cáo uống thuốc tránh thai để trì hoãn hoặc ngừng hoàn toàn chu kỳ kinh nguyệt. Phương pháp này vừa giúp họ tập trung thực hiện nhiệm vụ mà không bị gián đoạn bởi những yếu tố sinh lý khó chịu, vừa giảm thiểu nguy cơ gặp phải các biến chứng liên quan đến sức khỏe trong không gian.
Chu kỳ kinh nguyệt tuy chỉ là một hiện tượng sinh lý bình thường trên Trái Đất nhưng trên thực tế nó lại trở nên phức tạp hơn khi nữ phi hành gia phải thực hiện nhiệm vụ trong không gian. Đầu tiên, các vật dụng vệ sinh và sản phẩm chăm sóc cá nhân để sử dụng trong thời kỳ kinh nguyệt làm tăng gánh nặng lên tàu vũ trụ.
Việc xử lý chất thải trong không gian vô cùng phức tạp và đòi hỏi sự tính toán tỉ mỉ để tận dụng tối đa nguồn lực và không gian lưu trữ vốn rất hạn chế. Đồng thời, trong môi trường không trọng lực, việc duy trì vệ sinh cá nhân trở nên khó khăn hơn vì hệ thống vệ sinh đơn giản, việc dọn dẹp thường ngày cũng phức tạp hơn so với trên Trái Đất.
Một yếu tố khác là ảnh hưởng của không trọng lực đến hệ miễn dịch. Nhiều nghiên cứu cho thấy môi trường không gian có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể, khiến các phi hành gia dễ bị nhiễm trùng. Kinh nguyệt có thể tạo ra những nguy cơ sức khỏe tăng cao, và nếu không được quản lý đúng cách, có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm và các vấn đề y tế khác. Vì lý do này, các cơ quan vũ trụ đã lựa chọn sử dụng thuốc tránh thai như một biện pháp an toàn để giúp nữ phi hành gia duy trì sức khỏe tốt trong suốt thời gian thực hiện nhiệm vụ.
Dù thuốc tránh thai có khả năng kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt hiệu quả, nhưng việc sử dụng thuốc dài hạn không phải lúc nào cũng an toàn. Các nghiên cứu y tế đã chỉ ra rằng việc uống thuốc tránh thai trong thời gian dài có thể tăng nguy cơ hình thành cục máu đông và gây ra các biến chứng liên quan đến hệ tuần hoàn.
Ngoài ra, thuốc tránh thai cũng có thể ảnh hưởng đến mật độ xương, làm tăng nguy cơ loãng xương, một vấn đề đặc biệt nghiêm trọng đối với các phi hành gia khi phải chịu tác động của môi trường không trọng lực trong thời gian dài. Vì vậy, các cơ quan vũ trụ phải tìm cách cân bằng giữa yêu cầu nhiệm vụ và sức khỏe lâu dài của nữ phi hành gia.
Thực tế, khi ngành hàng không vũ trụ ngày càng tiến xa, thời gian của các sứ mệnh cũng tăng lên đáng kể. Từ các nhiệm vụ ngắn ngày trong quá khứ, các phi hành gia hiện nay có thể phải ở trong không gian hàng tháng, thậm chí chuẩn bị cho các sứ mệnh kéo dài đến Sao Hỏa trong nhiều năm. Trong bối cảnh đó, việc phụ thuộc vào thuốc tránh thai để kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt không còn là giải pháp tối ưu. Các nhà khoa học hiện đang nghiên cứu phát triển các giải pháp thay thế an toàn hơn để hỗ trợ nữ phi hành gia trong tương lai.
Theo đó, các nhà khoa học và chuyên gia hàng không vũ trụ đang nghiên cứu phát triển các sản phẩm quản lý chu kỳ kinh nguyệt dành riêng cho môi trường không gian. Mục tiêu là tạo ra các sản phẩm và thiết bị có thể giúp nữ phi hành gia duy trì vệ sinh và thoải mái mà không cần đến thuốc tránh thai. Ngoài ra, cũng có nhiều nỗ lực nhằm phát triển các loại thuốc kiểm soát chu kỳ với ít tác dụng phụ hơn, phù hợp cho các sứ mệnh không gian kéo dài.
Trong suốt lịch sử, các nữ phi hành gia đã phải đối mặt với nhiều định kiến và phân biệt đối xử trong ngành hàng không vũ trụ. Từ giai đoạn ban đầu, xã hội thường nghi ngờ khả năng và vai trò của phụ nữ trong những sứ mệnh nguy hiểm và phức tạp. Tuy nhiên, với những thành tựu đáng tự hào của các nữ phi hành gia trong việc chinh phục không gian, quan điểm này đã dần thay đổi. Ngày nay, xã hội công nhận và đánh giá cao vai trò của phụ nữ trong ngành hàng không vũ trụ, đồng thời cũng thừa nhận những thách thức đặc thù mà họ phải đối mặt.
Sự thay đổi trong nhận thức cũng được thể hiện qua các chính sách của các cơ quan vũ trụ. Từ chỗ không xem xét đến nữ giới, các tiêu chuẩn tuyển chọn và đào tạo ngày nay đã được điều chỉnh để phù hợp với cả nam và nữ phi hành gia, tạo ra môi trường công bằng và bình đẳng. Điều này không chỉ giúp ngành hàng không vũ trụ thu hút được nhiều tài năng hơn mà còn mang đến những ý tưởng mới và sự đa dạng trong cách tiếp cận các sứ mệnh không gian.
Sự cống hiến và kiên trì của các nữ phi hành gia đã mang đến những thay đổi to lớn trong nhận thức và chính sách đối với phụ nữ trong ngành hàng không vũ trụ. Từ việc áp dụng các biện pháp y tế nhằm đối phó với chu kỳ kinh nguyệt đến những thành tựu chói lọi trong sứ mệnh không gian, nữ phi hành gia đã chứng minh rằng họ không chỉ có thể vượt qua các thách thức đặc thù mà còn góp phần định hình tương lai của ngành vũ trụ.
