Vừa qua, Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đã công bố báo cáo chiến lược đầu tư tháng 5/2021. Báo cáo nhận định, do sự phục hồi nhu cầu tiêu dùng và sự gián đoạn của chuỗi cung ứng toàn cầu, chi phí đầu vào đã tăng mạnh trong vài tháng gần đây. Chỉ số giá nguyên liệu đầu vào trong tháng 3/2021 tăng lên mức cao nhất kể từ thời điểm tháng 8/2008, dẫn đến chi phí sản xuất cao hơn bằng cách chuyển chi phí sang cho khách hàng.
Tuy nhiên, áp lực lạm phát có sự khác biệt rõ rệt giữa các nền kinh tế lớn. Trong đó, Mỹ ghi nhận sự tăng giá đầu ra của hàng tiêu dùng mạnh nhất, vượt xa mức tăng ở các nước châu Âu và châu Á.
Áp lực lạm phát không đồng đều giữa các quốc gia. Nguồn: IHS Markit, CTCK Rồng Việt.
Tình trạng khan hiếm nguồn cung đã khiến chi phí đầu vào của các nhà sản xuất Việt Nam tăng mạnh trong 4 tháng đầu năm nay. Dữ liệu mới nhất cho thấy chi phí đầu vào tăng với tốc độ nhanh nhất chỉ trong hơn 3 năm và các nhà sản xuất đã chuyển chi phí đầu vào cao hơn cho khách hàng của họ. Nhìn vào dữ liệu ngành một cách chi tiết, chi phí tăng kỷ lục xuất hiện ở nhiều ngành như thức ăn chăn nuôi, thép, giấy, hóa chất...
Điển hình từ chuỗi sản xuất thức ăn chăn nuôi, chi phí ngô cho thức ăn chăn nuôi đã tăng 46% so với đầu năm và giá đậu tương cao hơn 18% so với đầu năm. Theo đó, giá thức ăn gia súc cũng tăng nhưng với tốc độ chậm hơn khoảng 10-15% kể từ cuối năm 2020.
Dù vậy, giá thịt lợn vẫn chưa chịu ảnh hưởng do nguồn cung trong nước phục hồi và nhập khẩu thịt lợn tăng. Giá thịt lợn giảm còn 73.000 đồng/kg tính đến cuối tháng 4/2021 từ 82.000 đồng/kg trong dịp Tết 2021.
Hiện tại, cả doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi và chế biến thịt gia súc, gia cầm đều đang bị ảnh hưởng bởi sự tăng mạnh từ chi phí đầu vào. Nếu chi phí sản xuất tiếp tục tăng, gánh nặng sẽ chuyển sang người tiêu dùng đồng thời góp phần làm tăng CPI năm 2021.
Đối với ngành thép, giá thép được đẩy lên cao bởi tình trạng khan hiếm quặng sắt và việc Trung Quốc cắt giảm sản lượng đầu ra. Mặc dù giá thép tăng mạnh đã giúp các nhà sản xuất thép trong nước ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực trong quý 1/2021, nhưng giá thép tăng cao đang ảnh hưởng tiêu cực đến lĩnh vực xây dựng và nhà ở.
Các ngành này hiện đang gánh sức ép từ việc giá thép tăng cao, nếu xu hướng này tiếp tục, các nhà xây dựng và phát triển bất động sản sẽ phải chịu áp lực đáng kể.
Giá nguyên liệu tăng vọt trong năm 2021. Nguồn: FT, CTCK Rồng Việt.
Đến thời điểm hiện tại, các mặt hàng tăng giá không thể hiện lạm phát giá tiêu dùng. Theo Tổng cục Thống kê (GSO), chỉ số giá tiêu dùng của Việt Nam (CPI) được dự đoán khoảng 2.7% trong tháng 4/2021, so với tỉ lệ 1,2% trong tháng trước.
Dự báo giá dầu tăng chủ yếu do lạm phát tăng trong tháng 4/2021 do chỉ số giá vận tải tăng 17,7% so với cùng kỳ. Mặt khác, chỉ số giá lương thực thực phẩm và chỉ số giá nhà ở/ vật liệu xây dựng tăng lần lượt ở mức 0,5% so với cùng kỳ và 2,8% so với cùng kỳ.
Nhìn chung, chi phí đầu vào tăng chỉ chiếm một phần chi phí cho các nhà sản xuất và bán lẻ, nhưng giá đầu vào tiếp tục tăng cuối cùng có thể gây ảnh hưởng đến người tiêu dùng. Giá hàng hóa tăng cao trên diện rộng đã thúc đẩy kỳ vọng về một chu kỳ mới, đây là một khoảng thời gian kéo dài khi nhu cầu thúc đẩy giá cao hơn xu hướng dài hạn của chúng.
Câu hỏi đặt ra là, chu kỳ hàng hoá này sẽ kéo dài bao lâu? Báo cáo nhấn mạnh, xu hướng lạm phát là yếu tố then chốt đối với hoạt động của thị trường trong nửa cuối năm 2021. Trong khi đó, dưới góc nhìn của các nhà đầu tư cổ phiếu, một số cơ hội sẽ được tạo ra giữa các ngành phù hợp với chu kỳ hàng hóa.