Theo tín ngưỡng truyền thống của người Việt Nam, Tiết Trung Nguyên là tiết của dịp ''Xá tội vong nhân'' nơi âm phủ. Người xưa cho rằng, ngày rằm tháng 7, mọi tội nhân cõi âm trong đó có những vong linh của gia đình, họ tộc mình đang bị giam cầm nơi địa ngục được xá tội và ra khỏi âm phủ, lên dương gian. Vì thế, các gia đình Việt thường sửa soạn mâm cúng rằm tháng 7 để báo ân.
Người Việt cúng xá tội vong nhân, rằm tháng 7 trong suốt 2 tuần kể từ mùng 1. Ảnh: Trọng Tài.
Văn khấn lễ tổ tiên ngày rằm tháng 7 (theo sách Văn khấn cổ truyền Việt Nam NXB Văn hóa thông tin) như sau:
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư vị Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị hương linh
Tín chủ (chúng) con là:...
Ngụ tại:...
Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm...
Nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.
Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân, vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành tâm kính lên các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc, Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội và tất cả hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ....
Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu mạnh khoẻ bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!