Bắt đầu từ ngày 1/1/2020, lực lượng CSGT trên địa bàn thủ đô Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung ra quân xử lý các trường hợp điều khiển phương tiện vi phạm nồng độ cồn theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.
Bên cạnh đó, mấy ngày gần đây trên mạng xã hội Facebook lan truyền câu chuyện về việc người điều khiển phương tiện sử dụng một số loại trái cây, thuốc ho cũng dẫn tới kết quả có nồng độ cồn trong hơi thở, có thể bị CSGT xử phạt lỗi nồng độ cồn theo Nghị định định 100/2019/NĐ-CP.
Trước sự việc trên, trao đổi với PV, Luật sư Nguyễn Anh Thơm - Trưởng văn phòng Luật sư Nguyễn Anh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết: Việc người điều khiển phương tiện sử dụng một số loại trái cây, thuốc ho cũng dẫn tới kết quả có nồng độ cồn trong hơi thở, có thể bị CSGT xử phạt lỗi nồng độ cồn là không có căn cứ xử phạt.
Bởi lẽ, theo luật phòng chống tác hại của rượu, bia có hiệu lực thi hành từ 1/1/2020, đã quy định hành vi cấm “Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”. Như vậy nồng độ cồn bị xử phạt theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP là người điều khiển phương tiện sử dụng rượu, bia.
Theo Luật sư Thơm, trên thực tế có những trường hợp người điều khiển phương tiện ăn trái cây như (vải, sầu riêng...) hoặc uống thuốc ho mà hơi thở có nồng độ cồn thì những người này khi làm việc với CSGT sẽ trình bày về việc này. Tuy nhiên, việc những sản phẩm trái cây hoặc thuốc ho có để lại nồng độ cồn trong cơ thể thường rất nhỏ.
CSGT khi xử phạt nồng độ cồn ngoài máy đo chuyên dụng còn phải căn cứ vào các biểu hiện của người vi phạm như tình trạng tâm lý, diễn biến hành vi, lời nói, cử chỉ, sắc mặt và qua hơi thở khi nói chuyện để có căn cứ xử lý người vi phạm có sử dụng rượu, bia hay không?
Việc ăn hoa quả hoặc uống thuốc ho nếu có nồng độ cồn qua hơi thở sẽ khác với việc uống rượu, bia lưu lại trong máu có nồng độ cồn.
"Người dân không phải quá lo lắng, nếu thực sự mình ăn trái cây hoặc sử dụng thuốc ho có nồng độ cồn sẽ không bị xử lý vi phạm hành chính khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông. CSGT sẽ sử dụng các biện pháp nghiệp vụ để không xử phạt làm oan người không sử dụng rượu bia điều khiển phương tiện.
Người dân có quyền giám sát các hoạt động của lực lượng CSGT theo quy định của pháp luật để góp phần minh bạch hóa trong hoạt động tuần tra, kiểm sát và xử lý vi phạm...", Luật sư Thơm bày tỏ.
Luật sư Thơm cho biết thêm, trên thực tế hiện nay đã có trường hợp người đi xe máy uống rượu, bia hoặc có vi khác vi phạm luật giao thông đường bộ khác khi gặp Cảnh sát giao thông họ xuống xe dắt bộ đi qua chốt của lực lượng chức năng sau đó lại tiếp tục lên xe đi.
Đây có thể là một hình thức đối phó của người vi phạm đối với hoạt động thực thi pháp luật của CSGT.
Để có thể xử phạt những trường hợp trên, CSGT phải chứng minh được lái xe vi phạm mà trước đó đã điều khiển phương tiện. Nếu người vi phạm không thừa nhận thì CSGT có thể chứng minh bằng camera, hình ảnh, người làm chứng,…