Tờ Politico (Mỹ) cho biết, Hungary đang chạy đua với thời gian để tránh tình trạng mất điện và thiếu nhiên liệu sau khi Ukraine áp đặt lệnh cấm một phần dầu của Nga đi qua lãnh thổ nước này.
Hungary "nóng mặt" với Ukraine vì lệnh cấm dầu Nga
Tháng trước, Kiev đã áp đặt lệnh dừng trung chuyển dầu thô của công ty dầu mỏ tư nhân lớn nhất Nga, Lukoil, sang châu Âu. Mục tiêu của Kiev là ngăn chặn nguồn thu chính cho ngân sách của Điện Kremlin.
Tuy nhiên động thái này lại làm dấy lên lo ngại về tình trạng thiếu hụt nguồn cung ở Budapest - nơi phụ thuộc 70% lượng dầu nhập khẩu từ Nga - và Lukoil chiếm tới 1/2 lượng dầu trong số này.
Slovakia và Hungary hôm 17/7 cho biết họ đã ngừng nhận dầu từ Lukoil sau khi Ukraine áp đặt lệnh cấm lên công ty này vào tháng trước.
"Các biện pháp của Ukraine có thể gây ra một tình hình nghiêm trọng," chuyên gia Hungary tại Trung tâm nghiên cứu phương Đông, Ilona Gizińska, cho biết. Bà nói thêm rằng, người dân Hungary có thể sớm phải đối mặt với giá năng lượng tăng vọt và tình trạng thiếu điện nếu không tìm ra giải pháp.
Theo nhóm nghiên cứu Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí sạch, chỉ riêng trong tháng 4 năm nay, Hungary đã chi gần 1/4 tỷ euro để mua dầu thô và khí đốt của Nga.
Hôm 19/7, Ngoại trưởng Hugary Péter Szijjártó cho biết, biện pháp của Ukraine có thể đe dọa đến an ninh năng lượng lâu dài của Hungary, đồng thời mạnh mẽ chỉ trích Kiev về lệnh cấm này.
"Chính quyền Ukraine đã thể hiện thiện chí tìm ra giải pháp cho tình hình nhưng những nỗ lực này dần giảm xuống... Chúng tôi có thể ổn định tình hình bằng các giải pháp tạm thời nhưng những giải pháp này vẫn chưa đủ, ngay cả trong tương lai gần," ông Szijjarto cho hay.
Trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov hồi đầu tuần này, ông Szijjártó cho biết, Hungary đã bắt đầu đàm phán với Moscow để tìm nguồn cung cấp dầu thay thế từ Nga.
"Hiện tại Lukoil sẽ không thể giao dầu cho Hungary. Chúng tôi đang tìm giải pháp vì dầu mỏ của Nga rất quan trọng đối với an ninh năng lượng của chúng tôi," Ngoại trưởng Hungary nói hôm 16/7.
Hôm 19/7, Thư ký báo chí Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi việc vận chuyển dầu bị gián đoạn của Lukoil qua Ukraine là một "cuộc khủng hoảng" đối với người mua, nhưng đánh giá rằng có rất ít cơ hội đàm phán với các công ty vận chuyển của Ukraine vì ông Peskov cáo buộc các quyết định của Kiev là mang tính chính trị.
Lệnh cấm đối với Lukoil được đưa ra khi mối quan hệ giữa Kiev và Budapest ngày càng căng thẳng. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuần này chỉ trích Thủ tướng Hungary Viktor Orbán vì đã gặp nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin với danh nghĩa là "một phần của sứ mệnh hòa bình". Budapest cũng liên tục trì hoãn việc giao vũ khí viện trợ của Liên minh châu Âu (EU) cho Kiev.
Ukraine phải hành động
Sau khi chiến dịch quân sự đặc biệt của Moscow ở Ukraine nổ ra, EU đã áp đặt lệnh cấm đối với việc nhập khẩu dầu của Nga tới khối này thông qua đường biển. Tuy nhiên, EU đã miễn trừ lệnh cấm đối với việc cung cấp dầu qua đường ống - bao gồm cả nguồn cung cấp qua đường ống Druzhba đến Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc - để các quốc gia này có thời gian tìm nguồn cung cấp thay thế. EU mong muốn rằng các nước này sẽ tìm nguồn thay thế càng nhanh càng tốt.
Ảnh: Getty
Nhà lập pháp Ukraine Inna Sovsun nói: "Kiev đã chờ đợi hơn 2 năm để EU và G7 đưa ra lệnh trừng phạt thực sự đối với dầu [qua đường ống] của Nga." Nhưng đã đến lúc Ukraine phải tự mình giải quyết vấn đề này.
Bà cho biết thêm rằng việc Moscow kiếm được 180 tỷ USD từ xuất khẩu dầu mỏ vào năm ngoái là vô lý khi Nga kiếm tiền bằng cách vận chuyển dầu qua lãnh thổ Ukraine.
Politico cho biết, không chỉ Hungary bị mắc kẹt trong các lệnh trừng phạt đối với Nga mà nhà máy lọc dầu lớn của Slovakia là Slovnaft cũng mua dầu thô từ Lukoil. Phát ngôn viên của Bộ Kinh tế Slovakia cho biết rằng nước này đã tìm được nguồn cung thay thế và nguồn cung dầu của Nga cho Slovakia vẫn chưa bị dừng lại.