Khi một đội bóng lớn "bị đắm" trên bảng xếp hạng, bất ngờ rớt từ những vị trí rất cao xuống giữa hay thập chí cuối bảng xếp hạng, họ bị gọi là "shamble" ở Anh và "mess" ở Mỹ. Cả hai đều có nghĩa là "hỗn loạn" hoặc "lộn xộn".
Mỗi mùa giải, ít nhất một câu lạc bộ ở Premier League sẽ bị cái mác "shamble" này ám vào người. Và thật đau đớn cho tôi khi phải nói rằng, năm nay đó là Arsenal.
Tin tức còn trở nên tồi tệ hơn đối với những người hâm mộ câu lạc bộ ở Bắc Luân Đôn, những người đã quen xem thứ bóng đá kịch tính trong quá khứ:
Một nghiên cứu mới phát hiện bảng xếp hạng Premier League trong những năm gần đây trông giống như xi măng bị sấy khô vào buổi trưa tháng 8. Các thứ hạng của nó được củng cố nhanh hơn bất kỳ Gooner lạc quan nào có thể đoán trước được.
Arsenal hiện đang đứng ở vị trí thứ 10. Và có hơn 80% câu lạc bộ này sẽ giữ nguyên thứ hạng đó khi kết thúc mùa giải. Đó là vị trí thấp nhất kể từ mùa giải 94-95, khi Arsenal xếp ở vị trí thứ 12.
Mỗi mùa giải, ít nhất một câu lạc bộ ở Premier League sẽ bị cái mác "shamble" này ám vào người. Và năm nay đó là Arsenal.
Về cơ bản, nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng sau trận thứ 10 của mùa giải Premier League kéo dài 38 vòng đấu, một đội bóng sẽ có 77% cơ hội kết thúc mùa giải ở đúng vị trí đó hoặc các vị trí lân cận trên bảng xếp hạng.
Không cần phải tranh cãi, đó là một nghiên cứu đơn thuần về toán học. Kết quả của nó sẽ làm lung lay mọi bên liên quan – từ các đội bóng, các hiệp hội, liên đoàn bóng đá trên toàn thế giới, các nhà cái và công ty truyền hình muốn đấu thầu quyền phát sóng các trận đấu, các tác giả của nó cho biết.
Clive Beggs, người đã dành hai năm qua cho nghiên cứu này, tự hỏi liệu Premier League và các giải bóng đá khác có trở nên quá dễ đoán, và được an bài quá sớm hay không?
"Tôi nghĩ rằng đó là vấn đề lớn, vì điều đó có nghĩa là sự cạnh tranh khốc liệt mà [giải Ngoại hạng Anh] đang marketing, về cơ bản có thể trở nên hơi nhàm chán", vị giáo sư tại Đại học Leeds Beckett nói.
Nghiên cứu của ông, có tiêu đề: Những động lực ẩn giấu trong các giải bóng đá: "Sức mạnh" dự đoán của các bảng xếp hạng tạm thời, đã được xuất bản trên tạp chí truy cập mở PLOS One.
Bảng xếp hạng Premier League hiện tại
Dưới đây là một vài phát hiện sâu hơn từ nghiên cứu, trong đó các nhà khoa học đã phân tích bốn giải đấu chuyên nghiệp hàng đầu ở Anh để xác định rằng tất cả chúng đều tuân theo cùng các định luật toán học cơ bản:
- Sau 20 trận, có 87% khả năng thứ hạng mà đội của bạn đạt được cũng là thứ hạng của họ khi kết thúc mùa giải.
- Sau 30 trận, tỷ lệ cược tăng lên 94%.
- Và sau 10 trận, đội ở vị trí cuối cùng có 55% nguy cơ bị xuống hạng ở giải đấu năm tới.
Phân tích sâu sắc đáng chú ý này sử dụng dữ liệu trong 22 mùa bóng, cộng với một vài giải đấu ngẫu nhiên đã tạo nên một thước đo tốt về cách toán học có thể dự đoán kết cục của giải bóng đá được theo dõi nhiều nhất hành tinh.
Tất cả những dữ liệu này đặt ra một câu hỏi: Liệu Premier League đã mất đi sự thú vị vốn có của nó hay chưa?
Premier League, mở ra cho 20 đội bóng ở Anh và xứ Wales, thu hút nhiều cầu thủ giỏi nhất thế giới, những người chơi trong giải đấu có nhịp độ nhanh, tự hào có bản quyền truyền hình đắt nhất thế giới.
Nhưng Premier League không có hệ thống playoff sau mùa giải - như NBA Playoffs ở Mỹ - có 77% cơ hội nhà vô địch của nó sẽ lộ diện ở vị trí đầu tiên, ở thời điểm mùa giải mới đi được 26%.
Phương pháp luận, giải thích:
Trong nghiên cứu của mình, các nhà khoa học đã phân tích dữ liệu các trận đấu từ năm 1995-2017 của 4 giải đấu bóng đá Anh. Với mỗi mùa, bảng xếp hạng hàng tuần (tạm thời) được tính cho các giải đấu tương ứng và giá trị chuẩn hóa Kendall’s tau-distance và Spearman r-values được xác định sau mỗi vòng đấu.
Đây là những số liệu cho biết thứ hạng của một đội bóng, tại bất kỳ thời điểm nào trong mùa giải, đã tiến gần đến vị trí cuối cùng của họ vào cuối mùa hay chưa. Các hàm lũy thừa và logarit phù hợp nhất được áp dụng cho các đường cong tau và Spearman tương ứng, với mức độ phù hợp với đánh giá sử dụng giá trị R2.
Khả năng dự đoán của bảng xếp hạng tạm thời được đánh giá bằng cách tính toán xác suất biến đổi giữa các bảng xếp hạng tại các vòng đấu thứ 10, 20 và 30 và bảng xếp hạng cuối cùng cho 22 mùa giải.
Các xác suất biến đổi này là khả năng một đội bất kỳ thoát ra được vị trí nhất định, giả sử là sau vòng đấu thứ 10, cuối cùng đã kết thúc mùa giải ở một vị trí khác dựa trên kết quả trận đấu trong lịch sử.
Ví dụ, đối với đội xếp thứ 3 sau vòng 10 tại Premier League, có 18% cơ hội họ sẽ kết thúc ở vị trí số 1, 23% cơ hội kết thúc ở vị trí thứ 2; 9% cơ hội kết thúc ở vị trí thứ 3; 14% cơ hội đứng ở vị trí thứ 4…
Đối với giáo sư Beggs, điều quan trọng là tất cả các phương pháp - các bảng, công thức, xác suất biến đổi - đều công khai cho những người bình thường cũng có thể xem được ở nhà.
"Bất cứ ai quan tâm đến việc dự đoán hay cá cược sẽ quan tâm đến những cái bảng đó", ông ấy nói. "Các nhà cái thể không hài lòng với tôi nhưng tôi không quan tâm".
Một sự thật phũ phàng cho những đội yếu hơn
Nghiên cứu của giáo sư Beggs cũng cho thấy: Trong lịch sử, các đội yếu hơn - có thể là những đội bóng mới được thăng hạng từ một giải đấu thấp hơn - có lịch thi đấu khó khăn hơn trong những tháng đầu mùa giải sẽ không thể leo được lên trên bảng xếp hạng.
"Nếu bạn chỉ có 25 điểm sau 30 vòng đấu, thì 3 điểm sẽ chẳng giúp gì nhiều cho việc tiếp cận các đội ở phía trên bảng xếp hạng", giáo sư Beggs nói.
Điều khiến nghiên cứu của ông trở nên khác biệt, đó là việc nó xem xét đến vị trí của các đội bóng trong bảng xếp hạng, chứ không phải điểm số. Suy cho cùng, vị trí mới là vấn đề quan trọng nhất ở các giải đấu, không phải điểm số (trong bóng đá, bạn sẽ kiếm được 3 điểm cho một chiến thắng, 1 điểm cho một trận hòa và 0 điểm cho một trận thua).
Mùa giải trước, Liverpool nổi tiếng là đã kiếm được 97 trong số 114 điểm có thể có - nhiều nhất trong lịch sử của câu lạc bộ. Nhưng họ vẫn đứng thứ hai sau Manchester City, đội kiếm được 98 điểm.
Liverpool sẽ là đội vô địch mùa bóng năm nay?
Toán học nói rằng đây là mùa giải của Liverpool
Mùa này, Liverpool đang có một vị trí dẫn đầu khá vững chắc sau vòng đấu thứ 17. Các công thức của giáo sư Beggs đều chỉ ra chắc chắn họ sẽ là đội vô địch khi giải đấu kết thúc.
"Tại thời điểm này, tôi chưa thấy bất cứ ai bắt Liverpool", ông ấy nói. "Tôi nghĩ rằng bốn đội đang trong top 4 gần như sẽ giữ được vị trí của họ ở đó. Chúng ta thấy Manchester United có thể tạo ra một sự bứt phá và Chelsea có thể tụt xuống thứ năm, rồi khi đó Manchester United có thể vươn lên vị trí thứ tư, rất khó có khả năng Chelsea sẽ tụt xuống vị trí thứ tám".
Tham khảo Inverse