Chỉ trong 5 năm, ông trùm bất động sản Hong Kong - Pan Sutong, từ chỗ là một trong những người giàu nhất châu Á đã trở thành một con nợ lớn khi tòa nhà chọc trời hàng đầu của công ty ông bị "tịch thu" bởi các chủ nợ đòi số tiền hơn 1 tỷ USD.
Theo Bloomberg, đó là một cú ngã đau đớn đối với vị tỷ phú 57 tuổi, người từng giàu thứ 4 châu Á vào năm 2015 với khối tài sản 27 tỷ USD. Sau khi cổ phiếu Goldin Financial lao dốc và phần lớn tài sản bị biến thành khoản đảm bảo cho các khoản vay, ông đã không còn nằm trong danh sách 500 người giàu nhất thế giới.
Khối tài sản ban đầu của Pan không đến từ bất động sản mà đến từ kinh doanh và sau đó là sản xuất đồ điện tử. Đây là lĩnh vực mà ông đã mạo hiểm đầu tư sau khi từ California chuyển đến Hong Kong.
Ông chuyển sang đầu tư vào bất động sản, thời điểm cơn sốt bùng nổ tạo ra vô số người giàu ở Hong Kong và biến nơi đây trở thành một trong những thị trường bất động sản đắt đỏ bậc nhất thế giới.
Tỷ phú Pan Sutong.
Quay trở lại câu chuyện về khoản nợ của Pan, nhà phân tích tín dụng tại S&P Global Ratings - Edward Chan, cho biết: "Nếu việc tịch thu tài sản xảy ra thì công ty đó phải ở trong tình trạng tài chính rất tồi tệ". Tuy nhiên, Chan từ chối bình luận cụ thể về tình hình của Goldin Financial.
Theo tổng hợp của Bloomberg, Pan và Goldin Financial đã gánh khoản nợ khoảng 38 tỷ đô la Hong Kong (4,9 tỷ USD) từ tháng 5/2017 đến tháng 9/2020. Theo hồ sơ của công ty vào tháng trước, ít nhất 1 tỷ USD trong số nợ đó vẫn còn tồn đọng và gắn liền với Goldin.
Số liệu mới nhất cho thấy hệ số Nợ/EBITDA (đo lường mức thu nhập được tạo ra và có sẵn để trả nợ trước khi trả lãi, thuế và chi phí khấu hao) của Goldin là khoảng 9 lần vào cuối năm 2018. Ngay cả khoản vay trị giá 1,1 tỷ USD của Goldin từ công ty CK Asset của tỷ phú giàu thứ hai Hong Kong – Lý Gia Thành, cũng không đủ để giúp công ty của Pan.
Pan chuyển từ sản xuất thiết bị điện tử tiêu dùng như điện thoại di động và máy nghe nhạc MP3 sang hoạt động trong lĩnh vực bất động sản vào năm 2008. Ông đổi tên công ty cũ thành Goldin Properties và mua một công ty niêm yết khác, đặt tên là Goldin Financial. Goldin Properties đã bị hủy niêm yết vào năm 2017.
Sự sụp đổ của Goldin Financial có thể bắt nguồn từ chiến lược của Pan trong việc chia tách quyền sở hữu tài sản giữa công ty và lợi ích cá nhân.
Từ năm 2011 đến năm 2020, Pan và Goldin Financial đã mua một khu thương mại và hai khu dân cư. Goldin Financial nắm giữ 60% cổ phần sở hữu, trong khi Pan nắm giữ 40% còn lại.
Nhưng bắt đầu từ năm 2018, Pan muốn có toàn quyền sở hữu một trong những bất động sản dân cư và một phần lớn cổ phần trong một bất động sản khác (nằm trong khu phố Ho Man Tin danh tiếng của Kowloon và có tiềm năng sinh lời tốt).
Đổi lại, ông bán cổ phần của mình trong hai bất động sản còn lại cho công ty, bao gồm 40% cổ phần tại Goldin Financial Global Centre – tòa tháp văn phòng hàng đầu đang nợ chồng chất và một thửa đất đắt tiền gần sân bay Kai Tak trước đây.
Do đó, Pan trở thành người bảo lãnh duy nhất cho khoản vay 7,19 tỷ USD của một trong những dự án phát triển khu dân cư. Tuy nhiên, ít nhất 4 ngân hàng liên quan đến khoản vay đã không đồng ý với các điều khoản của thỏa thuận và từ chối.
Dù vậy, dự án vẫn được tiến hành. Cuối năm 2019, Goldin Financial lại không thể huy động khoản vay để tài trợ cho việc phát triển dự án. Sau đó, công ty phải bán nó với giá 3,5 tỷ đô la Hong Kong – thấp hơn một nửa so với số tiền mà họ phải trả vào năm 2018.
Không lâu sau, tòa nhà chọc trời cùng tên của công ty đã trở thành tâm điểm của việc bị các chủ nợ vơ vét tài sản sau khi Goldin Financial không thanh toán kịp thời khoản nợ chưa thanh toán.
Vào tháng 7 năm ngoái, những người cho vay khoản vay 3,4 tỷ đô la Hong Kong yêu cầu hoàn trả ngay lập tức, trong khi những người nắm giữ trái phiếu trị giá 6,8 tỷ đô la Hong Kong đe dọa sẽ tiếp quản tòa nhà - vốn đã được thế chấp.
Cuối cùng, họ nộp đơn kiện lên Tòa án tối cao Hong Kong và được cấp quyền sở hữu tòa nhà 27 tầng này vào tháng 9. Sau đó, họ ký thỏa thuận bán tòa nhà sau một cuộc đấu thầu kéo dài nhiều tháng. Goldin cho biết việc bán tòa nhà sẽ đủ để trả các khoản vay chưa thanh toán.