Các nhà khoa học cảnh báo, "tấm chắn" khổng lồ bao quanh và bảo vệ sự sống cho Trái Đất (từ trường) đang sụt giảm nghiêm trọng. Giới nghiên cứu nhận định, cường độ từ trường sụt giảm bất thường có thể là dấu hiệu ban đầu của quá trình đảo cực địa từ.
Đảo cực địa từ chính là sự thay đổi hướng của từ trường Trái Đất (nghĩa là vị trí bắc từ và nam từ thay đổi cho nhau). Quá trình này diễn ra ít nhất trong 1.000 năm. Cuối cùng, sau khi hiện tượng đảo cực xảy ra, cường độ từ trường sẽ phục hồi nhanh chóng như ban đầu.
Lo lắng đến từ "Tam giác quỷ Bermuda trên không"
Hiện tại, khu vực các nhà khoa học lo lắng nhất liên quan đến hiện tượng đảo cực có nguy cơ xảy ra trong nay mai là Vùng dị thường Nam Đại Tây Dương (SAA) rộng lớn, kéo dài từ Chile (Nam Mỹ) đến châu Phi.
Hình ảnh vùng dị thường Nam Đại Tây Dương (SAA) trải dài từ vùng Nam Mỹ đến châu Phi.
Ngay từ thập niên 1950, giới khoa học đã nghi ngờ SAA tiềm ẩn nguy cơ lớn cho nhân loại và sự sống trên Trái Đất.
"Chúng tôi đang có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy, có điều gì đó bất thường đang xảy ra ở vùng dị thường SAA ở phía trên châu Phi, và nó có thể tác động đến từ trường trên toàn Trái Đất. Sự yếu của từ trường Trái Đất đã diễn ra được 160 năm qua, nguyên nhân được cho là gây ra bởi những bất thường tại vùng không gian cách lục địa châu Phi khoảng 2.900km.", chuyên gia địa vật lý John Tarduno, thành viên của nhóm nghiên cứu, cho biết.
Thực tế chứng minh rằng, vệ tinh của Trái Đất khi bay qua khu vực rộng lớn này đều bị hư hỏng. Thậm chí, máy tính của các phi hành gia trên tàu con thoi khi di chuyển qua khu vực này đều bị đánh sập.
Do chưa khám phá hết bí ẩn của SAA cũng như những thiệt hại mà nó mang lại, người ta đã gọi Vùng dị thường Nam Đại Tây Dương là "Tam giác quỷ Bermuda trên không".
"Chúng ta đều biết sớm muộn gì thì hiện tượng đảo cực địa từ cũng sẽ xảy ra. Điều mà chúng ta không biết đó là hiện tượng dị thường tại SAA có phải là biểu hiện ban đầu của đảo cực hay không. Hay SAA đơn giản chỉ là "vùng tiếp xúc" gần nhất giữa vành đai bức xạ Van Allen với Trái Đất mà thôi.", nhà vật lý học Vincent Hare thuộc trường Đại học Rochester (New York, Mỹ) quan ngại.
Một trong những lý do khiến giới khoa học hiện đại không mổ xẻ được bí mật của SAA là do họ thiếu những bằng chứng vật lý về từ trường của Trái Đất trong quá khứ.
"Nếu hiểu được những gì đã từng xảy ra tại SAA, chúng ta có thể biết được tình hình của vùng dị thường này, thậm chí có thể có những dự đoán tương lai.", John Tarduno giải thích.
Xem video: Mô phỏng vệ tinh bị hỏng hóc khi đi qua SAA
Nhóm các nhà nghiên cứu kết luận, khoa học còn phải nghiên cứu rất nhiều về bí ẩn của SAA trước khi biết được điều gì đang diễn ra tại đây.
Nghiên cứu được công bố trên Geophysical Review Letters.
Kịch bản tồi tệ gì sẽ xảy ra nều từ trường đảo cực?
Trong lịch sử Trái Đất diễn ra trong khoảng 83 triệu năm qua, hiện tượng đảo cực địa từ xảy ra trên 180 lần, với trung bình khoảng 450.000 năm đến hàng chục triệu năm xảy ra một lần. Lần gần đây nhất hiện tượng đảo cực địa từ xảy ra là cách đây 780.000 năm.
Từ trường Trái Đất được ví như "tấm chắn" bao quanh Trái Đất, bảo vệ hành tinh và sự sống của nó trước các mối nguy hiểm từ Mặt trời và không gian vũ trụ.
Từ trường là tấm áo giáp bảo vệ Trái Đất khỏi tác hại từ Mặt trời và vũ trụ. Ảnh: NASA
Nói một cách đơn giản, nếu không có "lớp áo giáp" khổng lồ này, các hạt năng lượng Mặt trời sẽ dễ dàng "tấn công" con người, sinh vật sống khác, khiến con người dễ bị ung thư, đột biến gen...
Quá trình từ trường đảo chiều là lúc cường độ của nó yếu nhất, điều này có thể khiến các hạt năng lượng cao từ Mặt trời và không gian ồ ạt xâm nhập vào Trái Đất khiến tầng ozone bị thủng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người.
Nhờ có từ trường mà la bàn của con người mới hoạt động được. Nếu từ trường đảo chiều, một điều chắc chắn là cả con người và nhiều loài động vật sẽ bị mất phương hướng. Các phương tiện, vệ tinh, mạng lưới điện... đều bị ảnh hưởng nặng nề.
Nếu nói đến tận thế do đảo cực địa từ xảy ra thì điều này chưa có cơ sở vì trong quá khứ, các hiện tượng đảo cực không dẫn đến kịch bản này.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải nhìn nhận rằng, khi từ trường (tấm chắn bảo vệ Trái Đất) bị sụt giảm, con người và sinh vật sống sẽ ít nhiều bị ảnh hưởng.
Bài viết sử dụng nguồn: Sciencealert