TT Putin và vị thế đặc biệt của Nga ở bàn cờ Trung Đông

Vũ Thu Hương |

Tổng thống Nga Putin đang giành nhiều thành tựu chính trị trên chính trường quốc tế. Ngoài sự thành công trong vấn đề ngoại giao đối với Syria, các quốc gia Trung Đông vẫn tìm kiếm sự ủng hộ của ông Putin.

"Ông chủ mới" ở Trung Đông

Tổng thống Nga Putin luôn có vị thế cao đáng nể trên chính trường quốc tế. Một số nhà quan sát đặt cho người đứng đầu Điện Kremlin biệt danh là "ông chủ mới" ở Trung Đông.

Theo ông Phillips, một chuyên gia Trung Đông tại Quỹ The Heritage, sự hậu thuẫn thành công chế độ Assad cho thấy vị thế gia tăng của Nga ở Trung Đông.

"Cuộc chiến Syria tái định vị Nga tại Trung Đông với vai trò là một siêu cường. Syria là quốc gia đầu tiên nằm bên ngoài vùng lãnh thổ Liên Xô cũ mà Nga đưa quân tới kể từ năm 1991. Với mục tiêu diệt chủ nghĩa khủng bố, ông Putin đã đồng thời cứu cả chính quyền Assad", ông Phillips nhấn mạnh.

Tuần trước, trong các cuộc họp với lãnh đạo Syria, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran ở khu nghỉ dưỡng Sochi, Nga, ông Putin đã nắm giữ vai trò chủ lực trong nỗ lực thúc đẩy ngoại giao nhằm chấm dứt xung đột Syria cùng với sự hỗ trợ từ Thổ Nhĩ Kỳ và Iran.

Trong khi ván bài của Nga nằm ở Trung Đông nhưng ông Putin rõ ràng liên tục mở rộng ảnh hưởng tới các khu vực.

Tại châu Á, Nga liên tục phát triển mối quan hệ gắn bó với Trung Quốc. Tại Mỹ, Nga đứng trước cáo buộc can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016.

Từ vững như bàn thạch đến cơ hội mong manh

Tuy nhiên, ông Putin cũng không tránh khỏi những phiền toái trong quá trình tiến tới các tham vọng của mình.

Chẳng hạn, Nga bị cáo buộc can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ với hy vọng Moscow có được chính sách thân thiện hơn từ Washington. Tuy nhiên, điều này đã không được như mong muốn của Nga.

Đề xuất bí mật của ông Putin vào tháng Tư nhằm thiết lập lại quan hệ Nga Mỹ và thúc đẩy hợp tác nhằm chung tay đối phó với các vấn đề toàn cầu từ Afghanistan đến Triều Tiên, bao gồm vấn đề an ninh mạng đã không đi tới đâu.

Hồi tháng Tám, Quốc hội Mỹ đã thông qua các lệnh trừng phạt kinh tế mới với Nga, đồng thời tiếp tục ngăn cản Tổng thống Trump trong việc nới lỏng trừng phạt đối với Moscow.

TT Putin và vị thế đặc biệt của Nga ở bàn cờ Trung Đông - Ảnh 1.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tại Sochi, Nga tháng 11/2017.

Các nhà quan sát cho rằng, ông Putin từng hy vọng kết quả bầu cử Tổng thống của ông Trump có thể làm suy yếu NATO, tuy nhiên, ông Trump lại tái khẳng định rằng, Washington luôn muốn bảo vệ các đồng minh NATO.

Ông Trump vẫn tiếp tục triển khai binh lính Mỹ tại biển Baltic đồng thời tăng cường quân tới biên giới Nga và Ba Lan. Dưới đòi hỏi đầy kiên định của ông Trump, các đồng minh châu Âu của Mỹ cuối cùng đã tăng cường ngân sách quốc phòng.

Trong khi Điện Kremlin vẫn kỳ vọng ông Trump có thể có động thái tiếp tục nhằm cải thiện quan hệ với Moscow thì các quan chức trong nội bộ Mỹ luôn bác bỏ điều này.

Các thành viên trong nội các của Tổng thống Trump bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis, Giám đốc cơ quan tình báo quốc gia Mỹ Mike Pompeo, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley và cố vấn an ninh quốc gia H.R. McMaster vẫn có cái nhìn có phần hà khắc đối với Nga.

Và điều này có thể phần nào sẽ cản trở nỗ lực hàn gắn quan hệ Nga - Mỹ của Tổng thống Trump. Quan trọng hơn, mặc dù Tổng thống Trump muốn hàn gắn quan hệ giữa hai nước thì các cố vấn thân thiết của ông vẫn hoài nghi trước các cáo buộc Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ.

Điều này rõ ràng có ảnh hưởng không tốt đến chính trị Washington. Các điều tra về ảnh hưởng của Nga tại bầu cử của Mỹ luôn gây bất lợi cho Moscow .

Thêm nữa, việc Tổng thống Putin thiết lập quan hệ thân thiết với Trung Quốc thời gian gần đây cũng có thể gây bất lợi cho mối quan hệ vốn nhạy cảm giữa Mỹ và Nga.

Đồng thời, sự hợp tác quân sự giữa Moscow và Bắc Kinh cũng tăng đáng kể. Các cuộc diễn tập quân sự chung giữa hai nước liên tục tăng cường. Tuy nhiên, điều này cũng khó có thể tạo nên được mối liên kết có khả năng chống lại phương Tây. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, việc Moscow sẵn sàng bán vũ khí tối tân nhất cho Bắc Kinh còn có thể làm suy yếu vị trí địa chính trị lâu dài của Nga.

Không thể phủ nhận rằng ông Putin đang giành nhiều thành tựu chính trị trên chính trường quốc tế. Ngoài sự thành công trong vấn đề ngoại giao đối với Syria, các quốc gia Trung Đông khác cũng vẫn ủng hộ Nga và tìm kiếm sự ủng hộ của ông Putin.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu có nhiều chuyến thăm Nga và gặp gỡ Tổng thống Putin với mong muốn Nga tôn trọng lợi ích của Israel tại Syria.

Quốc vương Salman bin Abdulaziz cùng đoàn tuỳ tùng tới 1.500 người cũng vừa có chuyến thăm Nga. Hai nước đã ký nhiều thỏa thuận, trong đó có thoả thuận Riyadh mua bán hệ thống tên lửa đất đối không S-400 tiên tiến của Nga.

Tổng thống Putin luôn nắm giữ vị trí chủ chốt trong vai trò trung gian tại Trung Đông. Tuy nhiên, cơ hội của nhà lãnh đạo Nga ở các quốc gia khác lại khá mong manh, Reuters nhận định.

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại