Với sự gia tăng số lượng người leo núi mỗi năm, lượng rác thải bỏ lại trên các sườn núi ngày càng nhiều, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho môi trường và sức khỏe con người. Trước tình hình đó, một giải pháp mới từ Trung Quốc - máy bay không người lái khổng lồ - đang được triển khai nhằm giải quyết vấn đề này.
Sự bùng nổ du lịch mạo hiểm đã khiến Everest trở thành điểm đến hấp dẫn cho hàng ngàn người leo núi mỗi năm. Tuy nhiên, đi kèm với lượng người tăng cao là lượng rác thải khổng lồ từ các vật dụng cá nhân, bình oxy, bao bì thực phẩm, và cả chất thải con người.
Vấn đề rác thải ngày càng nghiêm trọng tại đỉnh Everest
Hàng năm, hàng ngàn người leo núi đổ về Everest, mang theo hy vọng chinh phục đỉnh cao nhất thế giới. Tuy nhiên, sau mỗi chuyến đi, họ để lại hàng tấn rác thải, bao gồm bình oxy, bao bì thực phẩm, quần áo cũ, và thậm chí là chất thải con người. Theo ước tính, du khách đã để lại khoảng 50 tấn rác trên Everest, biến ngọn núi này thành "bãi rác cao nhất thế giới".
Nepal đã thử nhiều biện pháp khác nhau để giảm thiểu vấn đề này, từ việc yêu cầu người leo núi mang về 18 pound (khoảng 8 kg) rác mỗi lần leo núi, cho đến việc áp dụng các khoản phí cao đối với những ai không tuân thủ. Tuy nhiên, phần lớn gánh nặng vẫn đổ lên vai người Sherpa, những người sống ở vùng núi cao của dãy Himalaya. Họ không chỉ là những hướng dẫn viên leo núi, mà còn phải đảm nhiệm việc thu gom rác thải, đối mặt với nguy hiểm và khó khăn trong quá trình làm việc.
Những chiếc máy bay không người lái này, được phát triển bởi Da Jiang Innovations (DJI), một công ty hàng đầu về công nghệ drone của Trung Quốc, hứa hẹn sẽ thay đổi cách thức thu gom rác thải trên Everest.
Giải pháp từ công nghệ: Máy bay không người lái khổng lồ
Trước thực trạng khối lượng rác thải ngày càng tăng, việc xử lý rác thải trên Everest trở nên vô cùng khó khăn và nguy hiểm. Điều này đã thúc đẩy Nepal tìm kiếm các giải pháp công nghệ tiên tiến. Một trong những sáng kiến đáng chú ý nhất là việc sử dụng máy bay không người lái (drone) khổng lồ để dọn rác.
Những chiếc máy bay không người lái này được thiết kế để có thể nâng vật nặng và hoạt động ở độ cao lớn. Được ví như "đàn ong" vì tiếng động của chúng khi hoạt động, những chiếc drone này không chỉ giúp dọn dẹp rác thải mà còn có thể hỗ trợ trong việc đặt dây thừng và chuẩn bị lộ trình cho người leo núi, giảm sự phụ thuộc vào người Sherpa và có thể giảm thiểu thương tích, tử vong.
Công nghệ này được phát triển bởi Da Jiang Innovations (DJI), một công ty sản xuất máy bay không người lái nổi tiếng của Trung Quốc. DJI không chỉ sản xuất máy bay không người lái tiêu dùng phổ biến tại Hoa Kỳ mà còn đã trở thành một trong những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh vực này trên toàn thế giới.
Việc sử dụng drone không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn giảm đáng kể nguy cơ cho những người Sherpa. Trước đây, họ phải thực hiện hơn 30 chuyến đi mỗi mùa để vận chuyển đồ tiếp tế và dọn rác, và mỗi chuyến đi đều đối mặt với nguy hiểm, đặc biệt là khi di chuyển qua Thác băng Khumbu, một trong những đoạn đường nguy hiểm nhất trên hành trình leo Everest.
Thử nghiệm đầu tiên trên đỉnh Everest
Vào tháng 4 năm 2024, chiếc máy bay không người lái đầu tiên của DJI đã được đưa đến Everest để chạy thử nghiệm. Chiếc drone này có khả năng mang theo 500 pound (gần 230 kg) rác mỗi giờ giữa hai trại ở chân núi Everest, một công việc mà thông thường phải cần đến hơn một chục người Sherpa và mất sáu giờ để hoàn thành.
Jagat Bhusal, giám đốc hành chính của thành phố nông thôn nơi có Everest, đã chia sẻ rằng việc sử dụng máy bay không người lái sẽ giúp người Sherpa tránh được những nguy hiểm khi phải làm việc ở Thác băng Khumbu - một trong những đoạn đường nguy hiểm nhất trên hành trình leo Everest. Nhiệt độ tăng cao và tình trạng sông băng vỡ vụn tại đây đã khiến mùa leo núi năm 2024 bị trì hoãn 12 ngày vào tháng 5, và năm ngoái, một trận tuyết lở ở Khumbu đã cướp đi sinh mạng của ba người Sherpa.
Khả năng vận chuyển hàng hóa và thu gom rác thải một cách an toàn và hiệu quả bằng máy bay không người lái có thể cách mạng hóa hoạt động hậu cần trên Everest. Theo Christina Zhang, giám đốc chiến lược doanh nghiệp cấp cao tại DJI, công nghệ này không chỉ giúp dọn rác mà còn có thể cải thiện an toàn cho tất cả những người liên quan trong quá trình leo núi.
Tác động của công nghệ mới đối với cộng đồng người Sherpa
Mặc dù máy bay không người lái có thể làm giảm sự nguy hiểm cho người Sherpa, nhưng cũng có lo ngại rằng sự phát triển của công nghệ này có thể làm giảm số lượng công việc cho họ. Tuy nhiên, Bhusal khẳng định rằng mục đích duy nhất của việc sử dụng drone là để giảm thiểu khả năng tử vong ở Thác băng Khumbu, khu vực đặc biệt nguy hiểm.
Ông cũng cho biết thêm rằng người Sherpa sẽ được đào tạo để vận hành máy bay không người lái, với hy vọng rằng cuối cùng họ sẽ là những người đảm nhiệm hoàn toàn công việc này. Điều này không chỉ giúp họ tránh được những rủi ro trong công việc mà còn mở ra cơ hội mới cho cộng đồng người Sherpa trong lĩnh vực công nghệ cao.
Việc triển khai máy bay không người lái để giải quyết vấn đề rác thải trên đỉnh Everest là một bước tiến lớn trong nỗ lực bảo vệ môi trường và cải thiện an toàn cho người leo núi. Công nghệ này không chỉ giúp dọn sạch rác thải mà còn giảm thiểu rủi ro cho những người Sherpa, những người đã cống hiến cuộc đời mình cho công việc này. Với tiềm năng của mình, drone có thể mở ra một chương mới trong việc quản lý rác thải và hậu cần tại các khu vực khó tiếp cận trên toàn cầu. Everest, biểu tượng của sức mạnh thiên nhiên và khát vọng chinh phục của con người, giờ đây có thể được bảo vệ tốt hơn, giữ lại vẻ đẹp nguyên sơ của nó cho các thế hệ tương lai.
