Ảnh minh họa: Reuters
Theo truyền thông Trung Quốc, Đại diện thường trực của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc và các tổ chức quốc tế khác ở Vienna, ông Vương Quần cho rằng, hợp tác tàu ngầm hạt nhân giữa Mỹ, Anh và Australia là hành vi phổ biến vũ khí hạt nhân rõ ràng, gây ra thách thức nghiêm trọng cho thế giới hiện nay và cần phải giải quyết thỏa đáng vấn đề này.
Ông Vương Quần đã đưa nguyên tắc 3 điểm quan trọng, đó là cần kiên trì phương hướng chính trị và chức năng phòng ngừa phổ biến vũ khí hạt nhân của IAEA vì đây là chức năng quan trọng của cơ quan này, kiên trì tiến trình xem xét liên chính phủ do các nước thành viên IAEA dẫn đầu để giải quyết các vấn đề đảm bảo giám sát có liên quan đến hợp tác tàu ngầm hạt nhân của 3 nước và kiên trì phương thức đàm phàn tìm ra biện pháp giải quyết vấn đề đảm bảo giám sát có liên quan đến vấn đề hạt nhân giữa 3 nước trong tiến trình xem xét liên chính phủ.
Đại diện thường trực của Trung Quốc nhấn mạnh, nếu như 3 nước và Tổng giám đốc của IAEA đạt được các thỏa thuận đảm bảo giám sát liên quan, cho dù là phương thức nào, danh nghĩa nào nhằm tạo ra sự việc đã rồi đều không có giá trị, đồng thời gây mất đoàn kết, làm đình trệ chức năng, làm tan rã IAEA, thậm chí gây nguy hiểm cho tính hoàn chỉnh, tính hiệu quả của hệ thống không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế và Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).
Ông Vương Quần đã kêu gọi Mỹ, Anh và Australia cần xem xét trước khi hành động, từ bỏ các hành vi đối kháng, trở lại đúng quỹ đạo của hệ thống phòng ngừa phổ biến hạt nhân quốc tế, kêu gọi Tổng giám đốc IAEA thực hiện nhiệm vụ theo đúng quy định của IAEA và quốc gia thành viên giao, đồng thời kêu gọi tất cả các nước thành viên đoàn kết, cùng áp dụng các biện pháp hiệu quả, bảo vệ hệ thống không phổ biến vũ khí hạt nhân và Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Vào tháng 9 năm ngoái, Mỹ, Anh và Australia đã thiết lập quan hệ đối tác an ninh 3 bên (AUKUS), theo đó Mỹ và Anh đã cam kết cung cấp kỹ thuật phát triển tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Australia. Dưới sự hỗ trợ của Mỹ và Anh, dự kiến Australia sẽ có chiếc tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên vào năm 2040./.