Với hành động rõ ràng nhằm hạ nhiệt căng thẳng, Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói rằng hai bên gần đây đã đối thoại về cơ chế quản lý khủng hoảng và có kế hoạch tổ chức một cuộc đối thoại an ninh biển trước cuối năm nay.
“Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Esper đã làm rõ vấn đề qua kênh ngoại giao quân sự và nói rõ rằng các bài báo viết về điều đó không phù hợp với thực tế”, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm nói, nhưng không cho biết ông Esper đã nói như vậy với ai.
Thông tin về việc Mỹ có thể đang lên kế hoạch cho một cuộc tấn công xuất hiện khi nhiều báo Mỹ đưa tin về một cuộc tập trận ở California trong tháng 9, tại đó quân đội Mỹ triển khai các bài tập mô phỏng cuộc tấn công đảo. Những binh lính tham gia cuộc diễn tập mặc đồng phục gắn phù hiệu có hình chiếc máy bay không người lái MQ-9 Reaper trên nền bản đồ hình đất nước Trung Quốc màu đỏ.
Thông tin đó khiến báo chí Trung Quốc phản ứng giận dữ. Tờ báo diều hâu Thời báo Hoàn cầu gọi đó là “hành động khiêu khích cực kỳ hung hăng”.
Ông Ngô Khiêm nói rằng vấn đề đó giờ đã được giải quyết.
“Phía Mỹ không có ý định tạo ra một cuộc khủng hoảng quân sự và sẵn sàng xây dựng quan hệ ổn định, xây dựng và hướng đến kết quả với phía Trung Quốc”, ông Ngô nói.
“Trong tình hình hiện nay, điều quan trọng là hai quân đội phải duy trì trao đổi liên lạc”, đại diện Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói thêm.
Tuy cố gắng xua tin đồn về vụ tấn công, ông Ngô nhân dịp này lại nhắc lại cảnh báo của Bắc Kinh với Mỹ rằng hãy chấm dứt các hành động khiêu khích ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
“Chúng tôi kêu gọi phía Mỹ nói đi đôi với làm và thực hiện lời hứa…dừng hành động khiêu khích quân sự với Trung Quốc, và dừng những hành động gây hại cho các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc. Trung Quốc sẽ kiên quyết chiến đấu lại bất kỳ ai dám kích động xung đột trên biển”, ông Ngô nói.
Căng thẳng biển Đông tiếp tục gia tăng trong năm nay khi Bắc Kinh tăng cường gây sức ép với Đài Loan và có nhiều hành động chèn ép các nước liên quan trên biển Đông, còn Mỹ đáp trả bằng các hoạt động tự do hàng hải và tập trận. Có những gợi ý cho rằng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tuần sau có thể tạo ngòi nổ cho một cuộc đối đầu quân sự giữa hai nước.
Ông Ngô cho biết quân đội Trung Quốc và Mỹ đã tổ chức một cuộc họp trực tuyến trong 2 ngày 28-29/10 về trao đổi quản lý khủng hoảng, và sẽ hướng đến đối thoại về hỗ trợ nhân đạo vào giữa tháng 11 và an ninh biển trước cuối năm nay.
“Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục duy trì các nguyên tắc không xung đột, không đối đầu, tôn trọng nhau, hợp tác cùng thắng và làm việc để thúc đẩy sự hợp tác, phối hợp và ổn định trong quan hệ Trung – Mỹ”, ông Ngô nói.
Quân đội Mỹ và Trung Quốc thiết lập chế tham vấn an ninh biển từ năm 1998 để ngăn chặn xung đột trên biển và trên không. Cuộc họp gần đây nhất trong khuôn khổ cơ chế này diễn ra tại TP Thanh Đảo của Trung Quốc vào tháng 6 năm ngoái.