iPhone và Apple liên quan tới Trung Quốc như thế nào?
Trước hết về mặt sản xuất, các đối tác lắp ráp iPhone và iPad của Apple là Foxconn và Pegatron đều đặt nhà xưởng lắp ráp tại Trung Quốc sử dụng cả triệu lao động. Như vậy, với doanh số iPhone đạt được trong năm tài chính năm 2018 của Apple là 166,7 tỉ USD, cũng có nghĩa tổng giá trị thương mại này của thiết bị được ra lò tại Trung Quốc.
Thứ hai, Trung Quốc cũng là một thị trường tiêu thụ iPhone lớn của Apple. Mức tiêu thụ iphone tại Trung Quốc từng có thời điểm vượt qua Mỹ trở thành thị trường iPhone lớn nhất của Apple. Tuy nhiên khoảng hai năm trở lại đây, doanh số iPhone và iPad tại Trung Quốc ngày càng giảm. Thế nhưng, theo số liệu nghiên cứu thị trường, trong quí I năm tài chính 2019 của Apple, doanh số iPhone tại Trung Quốc vẫn đạt 10,22 tỉ USD, chiếm 7% thị phần tại thị trường đông dân nhất thế giới này.
Hãng chứng khoán Goldman Sachs (Mỹ) đánh giá, trong trường hợp nếu Trung Quốc trả đũa bằng cách “cấm cửa” iPhone, Apple có thể sẽ mất đi khoảng 29% doanh thu ròng trong năm 2019, với khoản lợi nhuận bị teo tóp lên đến 17 tỉ USD.
Cần biết rằng, thị trường Trung Quốc không chỉ tiêu thụ iPhone của Apple mà còn các sản phẩm và dịch vụ khác như iPad, máy tính Mac, dịch vụ Apple Music, Apple Pay.v.v…
Khả năng “cấm cửa” rất thấp
Trong nhiều năm qua, ban lãnh đạo Apple có mối quan hệ khá êm đẹp với chính quyền Trung Quốc. Là bởi, Apple mang đến công ăn việc làm cho hàng trăm ngàn công nhân tại quốc gia đông dân nhất thế giới cùng với các dự án đầu tư khác. Ở chiều ngược lại, Trung Quốc là “chiếc bánh béo bở” của Apple trong suốt hàng chục năm qua với tỉ trọng lợi nhuận mang tới luôn chiếm trên 20%.
Muốn “cấm cửa” phải có nguyên nhân, lí do hay chí ít là một cái cớ. Điều này thì Apple không bị vướng vào như trường hợp Huawei. Thứ hai, nếu “cấm cửa” iPhone khả năng sự trả đũa từ phía Mỹ sẽ còn nặng nề hơn sinh ra lợi bất cập hại, và cũng kéo theo hàng trăm ngàn đến hàng triệu lao động Trung Quốc đang có thu nhập ổn định có nguy cơ mất việc làm.
Cả triệu lao động Trung Quốc làm việc trong các nhà máy lắp ráp iPhone, iPad của tập đoàn Foxconn (ảnh: Foxconn).
Trên thực tế, ngay cả trong trường hợp Trung Quốc không “cấm cửa” Apple thì các dây chuyền lắp ráp iPhone tại Trung Quốc cũng có khả năng sẽ di dời một phần sang các quốc gia khác để Apple tránh mức thuế nhập khẩu vào Mỹ 25% trong cuộc chiến thương mại đang leo thang giữa hai nước.
Doanh số iPhone tại Trung Quốc đã giảm từ 13,02 tỉ USD xuống 10,22 tỉ USD giữa hai thời điểm quí I/2018 và quí I/2019. Các hãng nghiên cứu thị trường dự báo khả năng doanh số iPhone sẽ còn tiếp tục giảm tại đây. Thêm vào đó, trong cuộc chiến thương mại đang leo thang với trường hợp Huawei bị Mỹ “cấm cửa” hiện nay, khả năng được dự báo là từ phía người tiêu dùng Trung Quốc sẽ giảm mua và sử dụng iPhone và các thiết bị, dịch vụ của Apple để ủng hộ Huawei.
Theo chuyên gia phân tích Zaker Li thuộc hãng nghiên cứu thị trường IHS Market, hiện doanh số iPhone cũng đang trong xu hướng giảm với nguyên nhân chính được cho rằng mức giá nhìn chung quá chát, trong khi giá điện thoại Android thì dễ chịu hơn nhiều mà chủ yếu lại đến từ các thương hiệu smartphone Trung Quốc trong đó có Huawei.