Lắm kỹ sư, nhiều tiến sĩ
Mỗi ông trọng tài đều có một cái nghề riêng để mưu sinh. 19 trọng tài chính thức được UEFA lựa chọn cầm còi các trận đấu tại VCK EURO năm nay cũng vậy.
Trên sân cỏ, họ không chỉ là những vị trọng tài xuất sắc, phán đoán tình huống nhanh và đưa ra những nhận định chính xác, mà bên ngoài cuộc sống, họ còn làm những nghề nghiệp được nhiều người trọng vọng và mơ ước.
Điển hình như trọng tài Ovidiu Hategan, ông Vua áo đen số 1 của Romania. Hategan chính thức trở thành trọng tài FIFA năm 2008. Nhưng bên cạnh đó, sau 10 năm "đèn sách" liên tục ở các cấp học và nghiên cứu y dược, ông trọng tài sinh năm 1980 này đã có học vị tiến sĩ dược.
Trọng tài Ovidiu Hategan là tiến sĩ y dược.
Cũng có học vị tiến sĩ như Hategan là ông trọng tài nổi tiếng người Đức, Felix Brych. Vị trọng tài 40 tuổi này có bằng tiến sĩ luật, ông đã viết và cho xuất bản nhiều cuốn sách luật về thể thao ở nước Đức. Cùng nghề luật sư với Felix Brych là trọng tài người Nga, Sergey Karasev.
Kỹ sư và kiến trúc sư cầm còi ở EURO 2016 cũng có tới 4 người, gồm các ông Pavel Kralovec (kỹ sư xây dựng), Mark Clattenburg (kỹ sư điện), Carlos Velasco Carballo (kỹ sư cơ khí) và Nicola Rizzoli (kiến trúc sư).
Lực lượng chuyên gia kinh doanh và "cò" bất động sản cũng khá đông đảo, gồm các vua áo đen như Martin Atkinson, Clément Turbin, Damir Skomina và Szymon Marciniak.
Ngoài ra còn có những trọng tài hành nghề rất độc đáo như Viktor Kassai làm in ấn, Svein Moen là "tổ lái" trong đội lái xe cứu thương tại Na Uy.
Làm nhiều nghề nhất thì phải kể đến ông Milorad Mažić. Ở Serbia, ông trọng tài 43 tuổi này làm cảnh sát, chuyên gia thể lực, đồng thời sở hữu một công ty xây dựng và kinh doanh bất động sản.
Ông Milorad Mažić là vị trọng tài làm nhiều nghề nhất so với những đồng nghiệp ở Euro 2016.
Giỏi từ cắt tóc đến kinh doanh
Bjorn Kuipers thì được xem là ông trọng tài triệu phú, giàu nhất trong số 19 vị trọng tài chính thức tại EURO 2016. Vì ngoài tiền từ nghề cầm còi (6.000 euro cho mỗi trận đấu thuộc UEFA), Kuipers còn có 2 nghề hái ra tiền là cắt tóc và kinh doanh siêu thị.
Kuipers quê ở thành phố Oldenzaal, tỉnh Overijssel (Hà Lan). Không quá khi nói rằng, trọng tài chính là cái nghề... gia truyền của nhà ông, khi cha Kuipers là trọng tài chuyên nghiệp ở Hà Lan.
Ngoài ra, ông nội Andries van Leeuwen của Brenda, tức bà xã của Kuipers cũng là cựu trọng tài quốc tế nổi tiếng của xứ sở hoa tulip.
Bjorn Kuipers là vị trọng tài giàu nhất tại Euro 2016.
Thời niên thiếu, Kuipers cũng "ăn tập" bóng đá. Trên tạp chí Helden (Hà Lan), ông trọng tài 43 tuổi người Hà Lan thổ lộ: "Tôi có con mắt quan sát tốt hơn là đôi chân thi đấu. Cha tôi khuyên nên theo nghề ông ấy và thế là từ năm 16 tuổi, tôi bắt đầu học nghề để nối nghiệp cha".
Nhưng vị trọng tài nào cũng vậy, để theo đuổi đam mê sân cỏ, họ phải có cái nghề để mưu sinh và Kuipers đã mở một tiệm cắt tóc ở Oldenzaal. Cái tiệm này lớn dần lên theo danh tiếng của Kuipers trong làng bóng đá.
Nhưng tài làm ăn của Kuipers không chỉ dừng lại ở cái tiệm cắt tóc. Năm 2006, Vua áo đen nổi tiếng Hà Lan xin nhượng quyền thương mại, mở một chi nhánh siêu thị của C1000 ở Oldenzaal và thành công nhanh chóng đến với Kuipers.
Năm 2013, theo báo cáo của Royal Ahold, công ty sở hữu chuỗi siêu thị C1000 thì chi nhánh của ông chủ Kuipers ở Oldenzaal đã lọt vào Top 10 siêu thị kinh doanh tốt nhất trong tổng số 385 siêu thị của hệ thống C1000.
Trên De Telegraaf, Dick Boer - CEO của Royal Ahold nhận xét: "Kuipers không chỉ là người đàn ông quyết đoán khi cầm còi trên sân cỏ, mà còn là người quyết đoán trong kinh doanh".
Nhưng hẳn Kuipers sẽ chẳng thể thành công trên cả sân cỏ lẫn thương trường, nếu không có người phụ nữ tuyệt vời bên cạnh ông, đó là bà vợ đảm đang Brenda. Trong cuộc trò chuyện với Helden, Kuipers cho biết:
"Ở nhà, vợ tôi là chủ. Brenda là cánh tay phải của tôi trong kinh doanh. Tôi thường xuyên bận rộn với sân cỏ nên từ công việc chăm con, quản lý siêu thị và tiệm tóc, một tay cô ấy làm cả".
"Brenda không bao giờ lo lắng trước mỗi trận đấu lớn của tôi, như trận chung kết Siêu Cúp châu Âu giữa Barcelona và Porto hay trận chung kết Europa League giữa Chelsea và Benfica.
Brenda và Jaap Uilenberg (cựu trọng tài Hà Lan) là hai người duy nhất tôi nói chuyện về bóng đá sau mỗi trận đấu".
Bà Brenda thì khoe rằng: "Cả tiệm cắt tóc và siêu thị của chúng tôi đều tăng lượng khách hàng đột biến, kể từ khi EURO 2016 khởi tranh".
